Avrupa Para Fonu önerisi
Basına yansıyan bir habere göre Avrupa Birliği kendi IMF'si olarak Avrupa Para Fonu'nu kurmayı tartışmaya başlamış; öneri Almanya'dan gelmiş... Yaklaşık bir yıl önce Londra'da yapılan G-20 zirvesinde ortaya çıkan teşhis ve alınan kararları hatırlayarak, söz konusu düşünceyi değerlendirmek, daha gerçekçi olabilir. Sorun küresel olduğu için çözüm de küresel nitelikte ve ortak aklın ürünü olmalı, uzlaşıya dayanmalıydı; etkili düzenlemelere ihtiyaç vardı. IMF gibi uluslararası kurumların finansal gücü artırıldı ve söz sahibi olmaya başlayan bazı ekonomiler lehine hisse dağılımları yeniden düzenlendi. Yukarıda özetlemeye çalıştığımız kararlara tam destek veren Avrupa Birliği'in bugün içine düştüğü arayışların ne anlama geldiğini irdelemek gerekiyor.
Görünen o ki Avrupa Birliği ülkelernii birbirine yaklaştırıp dayanışmaya iten idealler çürüyor ve kurtarılamıyor. Küresel soruna uzlaşıya dayalı küresel bir çözüm üretilemeyeceği kanaati de güçleniyor; sorunlar ağırlaştıkça güvensizlik derinleşiyor, kendi başının çaresine bakma anlayışı giderek ön plana çıkıyor. Fakat bu endişeleri gizleyecek, olduğu gibi görünmesini engelleyerek yeni dünya düzeni masasında kalabilmenin ve vesayet altına girmemenin yolları aranıyor... Çok konuşuluyor, zaman israf edildikçe sorunlar ağırlaşıyor ama çözüm lehine gerekli kararlılık ortaya konamıyor. AB üyeleri kendi aralarında uzlaşıya dayalı kalıcı bir çözüm üretemiyorsa, küresel çözümün imkânsız olduğu gerçeğini kabul etmek gerekiyor.
Avrupa Birliği ekonomisi daralıyor. Kamu açıkları büyüyor, sağlıksız bir şekilde büyüyen mali sektördeki aktif kalitesinin iyi olmadığı gerçeği açığa çıkıyor. Durumu olumsuzlaşmakla beraber daha iyi durumda olanlar, diğerleri lehine ve geleceklerini iyice zora sıkacak fedakârlıklara razı görünmüyorlar. Uzlaşıya dayalı çözüm konusunun imkansızlığı bu süreçte etkili oluyor. Bu aşamada üstüne basarak sormak gerekiyor. Japonya veya ABD örneğinde olduğu gibi neen Avrupa Merkez Bankası'nı devreye sokmuyorlar?
Öyle ya söz konusu kurum sorunlu aktifleri alıp, kendisini çöp sepetine dönüştürür ve piyasayı rahatlatır, borç-alacak zincirinin kırılması önlenir ve durgunluktan çıkış kolaylaşır; mali sektörde kamu kesimi de rahatlar. Euro bir miktar değer kaybeder, enflasyonla satın alma gücü bir miktar erir, fakat gün kurtarılmış olur!
Belli ki AB bölgesinde Almanya'nın başını çektiği bazı ekonomilerin kırmızı çizgileri var ve Avrupa Merkez Bankası'nın bu şekilde kullanılmasına muhalefet ediyor ve alternatif üretmeye zorlanıyorlar. Söz konusu ekonomiler yapacakları fedakarlık veya ödemek zorunda kalacakları bedeli kendi hataları ile sınırlayacak ve geleceklerindeki ipoteği büyütmeyecek bir çıkış yolu arıyor ama bulamıyorlar. Ortak paradan vazgeçilmesi ve her kesin başının çaresine bakması ise, istenen nitelikte bir çıkış bulunamaması durumunda son çare olarak masaya gelmek durumunda olabilecek.
Avrupa Para Fonu önerisi böyle bir araış sürecinde gündeme gelmiş olabilir ve AB içindeki yapılanmada çok ciddi değişiklikleri beraberinde getirebilir... Gerçeğe yakın değerlendirmeler için ekonomideki durumun ikinci planda kaldığını ve öyle olmaya devam edeceği gerçeğini hesaba katmak gerekiyor!..