Askerlik borçlanması emekliliği nasıl etkiler?
Okurumuz Selami Karaca,"1970 doğumluyum. Ocak 1993'te bir kamu kurumunda memur olarak çalışmaya başladım. 1991-1992 yıllarında ise askerlik görevimi yaptım. Askerlik hizmetim için borçlanmamı da yaptım. Askerlik dahil ve hariç emekliliğimi internetten hesapladığımda, emeklilik yaşımın 53 olduğunu görüyorum. Askerliğimin işe başlamadan önce olmasının hiç bir avantajı gözükmüyor. Bu hesaplama doğru mu? Askerliğimi memur olarak işe başlamadan önce yapmamın emeklilik yaşımın düşmesini gerektirmez mi?" diyor.
Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen sürelerin borçlandırılması mümkündür. Askerlik yapmayanlar, askerlikten muaf tutulanlar askerlik borçlanması yapamazlar. Askerlik borçlanması en fazla askerlik süresi kadar yapılabilir.
Askerlik borçlanması talebinde bulunulması halinde, borçlanma başvuru belgeleri askerlik şubelerince veya kuvvet komutanlıklarınca onaylanır.
Askerlik borçlanması; günlük asgari ücret ile günlük asgari ücretin 6.5 katı arasında olmak üzere, sigortalının kendisinin belirleyeceği günlük kazancın yüzde 32'sinin, borçlanılacak gün sayısı ile çarpılması suretiyle hesaplanacak.
Prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın yüzde 32'si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri şarttır.
Asgari ücret 01.01.2010 tarihinden itibaren 729.00 TL oldu. Bu tutar üzerinden hesaplama yapıldığında, 18 aylık askerlik borçlanması yapan bir 4/a sigortalısı (SSK'lı), en az 729.00 X 0.32 = 233.28 TL üzerinden 18 aylık askerlik borçlanması karşılığı 18 X 233.28 =) 4.199.04 TL olacaktır.
Kanuna göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma hâlinde, hem sigortalılığın başlangıç tarihi borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülür, hem de prim gün sayısı artar. Ancak askerden önce sigortalı olanlar için sadece prim gün sayısında artış getirir.
Dolayısıyla internet üzerinden emekliliğinizi hesaplarken, işe başlama tarihini askerlik süresi kadar geriye götürdüğünüzde hesaplama değişecektir. Yani, askerlik süresini düşerek işe başlama tarihinizi yazmalısınız.
Özel Sağlık İşletmelerinde Personel İstihdamı
Son yıllarda ülkemizdeki özel sağlık kurum ve kuruluşlarının sayısı gittikçe artmakta. Bu artışta sağlık ve sosyal güvenlik politikalarının önemli bir payı bulunmakta. Özellikle tedavi edici sağlık hizmetleri alanında hizmet veren özel sağlık kurumları olan özel hastaneler öne çıkarken, farklı tıbbi alanlarda olmak üzere çok sayıda da özel sağlık kuruluşu açılmaktadır. Özel hastaneler dışındaki özel sağlık kurum ve kuruluşlarının açılması ve işletilmeleri ise yönetmeliklerle düzenlenmiştir. Bu da birçok sorunu beraberinde getirmekte.
Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında sağlık ve diğer personelin istihdamının ise diğer işyerlerinden farklı özellikleri bulunuyor.
Bu farklılık, özel sektör tarafından üretilse bile sağlık hizmetinin bir kamu hizmeti sayılmasından kaynaklanmaktadır. Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında istihdam edilecek olan personel için bazı niteliklere sahip olmaları, çalışma izinlerinin bulunması ve çalışma yasaklarının bulunmaması gibi şartlar aranmaktadır.
Bazı sağlık personelinin kamu sektöründe çalışırken aynı anda özel sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışması yasal olarak mümkün olduğu gibi aynı anda birden fazla özel sağlık kurum ve kuruluşunda çalışması da olanaklıdır. Bu olanak sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası uygulamasında bazı sorunları da beraberinde getirmektedir.
Sosyal güvenlik ve iş hukuku konusunda bir çok kitabı, makalesi ve çalışması bulunan SGK Başmüfettişi Özkan Bilgili'nin "Özel Sağlık İşletmelerinde Personel İstihdamı" isimli kitabı ile alanındaki büyük bir boşluğu doldurmuştur.
Uzun bir uğraş ve emeğin ürünü olan ve İzmir Tabip Odası tarafından yayınlanan "Özel Sağlık İşletmelerinde Personel İstihdamı" isimli kitabı konuya ilgi duyanlara tavsiye ederim.