Aşırı oynaklık
Önceki gün Ankara'da toplanan Merkez Bankası 81'inci Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda bir konuşma yapan Başkan, bankanın uyguladığı ve uygulayacağı politikaların ana hatlarını güzel bir biçimde özetledi.
Başkan'ın konuşmasında "Aşırı oynaklık" deyimini bolca kullanması ilgi çekti.
Başkan önce bankanın, önceden beri benimsediği fiyat istikrarını sağlama hedefine, finansal istikrarı korumak hedefinin de eklendiğini hatırlattı.
Dedi ki,
-Dünyada belirsizlik yükseldi ve devam ediyor.
-Belirsizlik finansal istikrarı yok etti.
-Finansal istikrarı korumak için politika faizi, likidite yönetimi ve faiz koridoru gibi politikaların uygulanması önem kazandı.
Daha sonra dünyada kriz dönemi sonu ortaya çıkan gelişmeleri özetledi.
-Başta AB ülkeleri olmak üzere birçok ülkede kriz döneminde mali politikalar iflas etti. Ülkelerin mali politikalarda hareket alanı kalmadı.
-Mali politikaların yerini para politikaları aldı.
-Yavaşlayan ekonomileri harekete geçirme telaşı başladı.
Bütün bunların sonunda parasal genişleme olgusu ortaya çıktı.Özellikle AB ülkelerinde sınırsız likidite desteği var. Bu ülkelere Japonya da eklendi.
Sınırsız parasal büyüme "Oynak sermaye hareketleri"ne yol açtı.
Bollaşan para gidecek yer aramaya başladı.
Gelişmekte olan ve krizden etkilenmeyen ülkeler, (1) güven, (2) yüksek faiz nedeniyle bollaşan likiditenin yöneldiği pazarlar oldu.
Bu ülkeler "Oynak Sermaye Hareketi" riskini azaltmak için, (1) önce sermaye kontrolü tedbirlerine başvurdu, (2) sonra faizlerini gelişmiş ülkelerin faiz oranlarına doğru aşağıya çekmeye başladı.
Düşük faiz istihdamı ve talebi artırıyor ama aşırı borçlanmaya neden oluyor. Tüketici, girişimci, bankalar, ülkeler borçlanıyor. Cari açık sorunu ortaya çıkıyor.
İşte bu "Aşırı oynaklık" tablosunun çaresi:
-Düşük faiz
-Dengeli büyümedir.
Merkez Bankası'nın hedefi ekonomide "Aşırı oynaklık"ları önlemek, istikrarı sağlamak için,
-Kredilerde ve
-Döviz kurlarında
"Aşırı oynaklığa izin vermemek"tir.
Başkanın konuşmasını ben kendime göre böyle özetledim. Özetleyince de bankanın bugüne kadar yaptıklarını ve yapacaklarını daha iyi anlama imkânına kavuştum.