Asgari ücrette çözüm AGİ’den geçiyor
Asgari ücret konusunda görüşmeler hızla başlamış durumdadır. Özellikle, Sayın Bakanımız Süleyman Soylu tarafından “asgari ücretin yıl boyunca 1.300 TL olacağını, vergi artışından etkilenmeyeceğini” ifade etmesi üzerine, hem gelir vergisi dilimlerinin, yeniden değerleme oranından çok daha yüksek arttırılacağını hem de işverenlerin maliyetlerini düşürme amaçlı girişimlerin olacağını tahmin etmekteyiz.
Bizim de görevimiz, hükümetimize bu yolda çeşitli alternatifler sunarak, tarafların kazanımlar elde ederek bu süreci sonlandırılması yönünde olacaktır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 32. maddesine göre “Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır.”
Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için %50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için %10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için %7.5, üçüncü çocuk için %10, diğer çocuklar için %5’idir.
İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medenî hali ve aile durumu esas alınır.
İndirim, yukarıda belirtilen oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanır.
Görüldüğü üzere, asgari geçim indirimi de, asgari ücretin gelir vergisi tutarını aşamamaktadır. Nitekim basit bir hesaplama ile de; asgari ücretin gelir vergisi tutarının 153.19 TL olduğu, bu sebeple de AGİ’nin 153.19 TL’yi aşamayacağını belirtmek mümkündür.
Asgari geçim indiriminin herkes için tavan tutardan uygulanması, işveren maliyetinin de düşmesini sağlayacaktır. Çünkü AGİ dahil işçinin eline 1.300 TL net ücretin geçmesi amacıyla; asgari ücretin 1530.20 TL belirlenmesi durumunda;
Görüldüğü üzere, AGİ’nin herkes için tavan uygulanması durumunda; işçinin net ücreti 1103.25 TL olacak, 196.76 TL AGİ ile 1300.01 TL’ye ulaşılacaktır.
Sonuç olarak, asgari ücrette en makul çözümün ya prim oranlarının düşürülmesi ya da asgari geçim indiriminin herkes için tavan miktardan uygulanması ile sağlanabileceği aşikardır. Ayrıca ücret üzerinden alınan damga vergisinin de mutlaka kaldırılması gerekmektedir.
