Asgari ücretin maliyeti belli oldu
Özellikle işveren ve işçiler tarafından bir süredir açıklanması beklenen ve bazı soru işaretleri taşıyan asgari ücret belirlenerek netlik sağlanmıştır. Diğer yandan yine asgari ücret artışıyla birlikte işveren maliyetlerindeki ciddi artışın da nasıl hafifletileceği yine bir süredir tartışılan konulardan birisi olmuştur. Asgari ücretin belirlenmesi ve bakanlık tarafından ek işçilik maliyetinin nasıl karşılanacağının açıklanmasıyla birlikte işverenler tarafından maliyetler tekrar gözden geçirilip alınması gereken tedbirler belirlenecektir.
Asgari ücret AGİ dahil 1.300 TL
Tartışmalı konulardan birisi 1.300 lira net ücrete asgari geçim indiriminin dahil olup olmayacağı konusu idi. Yapılan açıklamalardan anlaşıldığına göre asgari geçim indirimi dahil olarak belirlenmiştir. Bu durumda aslında net asgari ücret 1.177 lira olup, 123 lira asgari geçim indiriminin de eklenmesiyle birlikte bekar bir çalışanın eline 1.300 lira net geçecektir. Çalışanın eşinin çalışıp çalışmaması ve çocuk sayısına bağlı olarak bu tutar bir miktar artış gösterecektir.
İşveren maliyeti
Belirlenen net ücrete göre, brüt asgari ücret 1.647 Lira olacaktır. Bu tutarın sigorta ve işsizlik sigortası primi işveren payıyla birlikte işverene olan maliyeti ise 2.017 lira olarak hesaplanmaktadır. Halen SGK’ya borcu bulunmayan işverenlerce faydalanılabilen beş puanlık Hazine indirimi teşvikinden faydalanmakta olan bir işveren için ise, teşvik uygulandıktan sonra işveren maliyeti 1.935 lira olarak hesaplanmaktadır.
2015 yılı için beş puanlık Hazine indiriminden faydalanmakta olan işverenler açısından asgari ücretli bir çalışanın maliyeti 1.496 lira, teşvikten faydalanmayan işverenin ise 1.560 liradır. Buna göre, beş puanlık Hazine indiriminden faydalanmakta olan işveren açısından 440 lira ek maliyet gelmektedir.
Ancak bu tutarın tamamının öngörülemeyen maliyet olarak değerlendirilmemesi gerekir. Asgari ücret mutat olarak her yıl ocak ve temmuzda geçerli olacak şekilde arttırıldığından, bu değişiklik olmamış olsaydı da bir miktar artış olması beklenmekteydi. Bakanlık paylaşmış olduğu bilgi notunda bu artışı yıllık %11 olarak öngörmüş ve bunun üzerindeki maliyeti ek maliyet olarak değerlendirmiştir.
İşveren maliyetinin 110 lirasını devlet karşılayacak
Asgari ücretin belirlenmesiyle birlikte Bakanlık tarafından kamuoyuyla paylaşılan bilgi notuna göre işveren maliyetinin 110 Liralık kısmı Hazine tarafından karşılanmak suretiyle işverene gelen ek yükün hafifletilmesi öngörülmektedir. Böylelikle beş puanlık Hazine indiriminden faydalanmakta olan bir işveren için maliyet 1.825 liraya, faydalanmayan işveren içinse 1.907 Liraya düşecektir.
Destekten faydalanma şartları
Bilgi notu incelendiğinde Hazine tarafından karşılanacak olan kişi başı 110 Liralık desteğin kayıtsız şartsız sağlanmayacağı anlaşılmaktadır. Bu şartlar;
• Asgari ücretle çalışmak,
• 2015 yılı SGK bildirimlerinde net ücretin 1.000.54 TL ile 1.300 Lira arasında bildirilmiş olması Şeklinde belirlenmiştir. Bunun yanında;
• Bir önceki yılın aynı aylarını esas almak şartıyla, işyerinde çalışan asgari ücretli sayısının %10’una kadar ilave artışa destek sağlanacağı,
• 1-9 arasında sigortalı çalıştıran işyerleri için de ilave asgari ücretli çalışan bir sigortalı daha istihdam etmesi halinde bu destekten yararlanabileceği,
• 2016 yılında yeni açılacak işyerleri için de desteğin uygulanacağı, uygulama esasları olarak açıklanmıştır.
Ücretliler daha fazla vergi ve prim ödeyecek
Asgari ücretin netleşmesiyle birlikte sigorta primine esas tavan ücrette 10.705 liraya yükselmektedir. Bu durumda bu ücrete yakın veya üzerinde gelir elde edenler 2015 yılına göre aylık 2.428 lira daha fazla prime esas kazanç bildirimi yapacaklar, dolayısıyla 365 lira daha fazla prim ödemek zorunda kalacaklardır.
Diğer yandan mevcut durumda 2015 yılında gelir vergisi ilk dilimi 12 bin lira olarak uygulanmakta iken 2016 yılı için bu tutar 12 bin 600 lira olarak belirlenmiştir. 2015 yılı için bir asgari ücretli Aralık ayında ikinci vergi dilimine girmekte iken, 2016 yılında Ekim ayından itibaren ikinci vergi dilimine girecek ve böylece daha fazla vergi ödemek zorunda kalacaktır.