Asgari ücret ne kadar olacak?
2018 yılı sonuna gelirken, bir yandan da 2019 yılı için ücret artışları ve yeni asgari ücretin ne kadar olacağı tartışılıyor. Enflasyon yaklaşık yüzde 25 civarında iken asgari ücret artışının da bu civarlarda olması bekleniyor.
İşçi tarafı asgari ücretin en az 2 bin TL net olmasını talep ederken işveren tarafı da 100-150 TL civarında asgari ücret desteği verilmesini talep ediyor. Bu da yaklaşık yüzde 25 civarında bir artış anlamına geliyor.
İşçi, işveren ve hükümet taraflarından oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2019 yılı asgari ücretini belirlemek üzere 6 Aralık Perşembe günü ilk toplantısını gerçekleştirecek. Toplantıya Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Sayın Zehra Zümrüt Selçuk katılacak olup aynı zamanda Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na başkanlık edecek.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, kamudan 5 temsilci, bünyesinde en çok işçiyi bulunduran en üst işçi kuruluşunun değişik işkolları için seçeceği beş temsilci ile bünyesinde en çok işvereni bulunduran işveren kuruluşunun değişik işkolları için seçeceği beş temsilciyle toplanmaktadır.
İşçi tarafının gündeminde ekonomik dalgalanmalar nedeniyle yaşam maliyetlerinin yükselmesi ve işçilerin kayıpları olacak. Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay asgari ücretin ekim ayından itibaren 2 bin liraya yükseltilmesi, ilk görüşmelerin de asgari ücret üzerinden değil 2 bin lira üzerinden yapılmasını dile getirmişti. Ayrıca bu sene bir asgari ücretli çalışan ilk defa komisyona katılacak ve nasıl geçindiği anlatacak.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ücretin belirlenmesinde; ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik durumu, ücretliler geçinme indekslerini, bu indeksler yoksa geçinme indekslerini, fiilen ödenmekte olan ücretlerin genel durumunu ve geçim şartlarını göz önünde bulundurmaktadır.
Asgari ücretin tespiti sırasında uygulanacak esaslar, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun toplanma ve çalışma şekli ile komisyonun başkan, üye ve raportörlerine verilecek huzur hakkı Asgari Ücret Yönetmeliği'nde düzenlenmiştir.
Asgari Ücret Yönetmeliği, iş sözleşmesi ile çalışan ve 4857 sayılı İş Kanunu'nun kapsamında olan veya olmayan, her türlü işçinin çalıştığı bütün işkollarını kapsamaktadır. Asgari ücretin belirlenmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplere dayalı herhangi bir ayrım yapılması yasaktır.
Komisyon, asgari ücreti bütün işkollarını kapsayacak şekilde belirlemektedir. Esas olan asgari ücretin bir günlük olarak belirlenmesidir. Aylık, haftalık, saat başına, parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen durumlarda gerekli ayarlamalar buna göre yapılmaktadır.
Ücret en geç iki yılda bir olmak üzere belirlenir. Komisyonun ücretin belirlenmesine ilişkin kararı kesindir. Bu kararın, toplanan bilgi ve belgelere göre hazırlanacak bir gerekçeye dayandırılması zorunludur.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, ücretin belirlenmesinde konuyla ilgili bütün kamu kurum ve kuruluşları ve üniversiteler ile iş birliği yapabilir, işçi ve işveren kuruluşlarının bu konudaki öneri ve görüşlerini alabilir. Ayrıca komisyon, gerektiğinde uzman kişilerin bilgisine başvurabilir.
Komisyondaki görüşmeler ve komisyonun çalışmaları gizlidir. Başkan, üyeler ve raportörler ile asgari ücretin belirlenmesine görev alan tüm kişi ve kuruluşlar bu görevleri dolayısıyla öğrendikleri her türlü bilgi ve belgeleri gizlemekle yükümlüdür.
Komisyonca belirlenen asgari ücret, Resmî Gazete'de yayımlanır ve yayımlandığı tarihi izleyen ayın ilk gününden itibaren yürürlüğe girmektedir.
İşçilere, komisyonca belirlenen ücretlerden düşük ücret ödenemez. İş sözleşmelerine ve toplu iş sözleşmelerine bunun aksine hükümler konulamaz.
İşverenler tarafından, işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamaz. Asgari ücreti ödemeyen veya asgari ücretten daha düşük ücret ödeyenlere bu durumdaki her işçi ve her ay için 2018 yılında 191 TL idari para cezası uygulanacaktır.