Arabuluculuk sınavlarının ilki Eylül’de
Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Haziran 2012’de Resmi Gazete'de yayımlandı. Yasanın uygulanmasının sağlanması ve izlenmesi ile arabuluculuk sisteminin çalışabilmesi için Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde “Arabuluculuk Daire Başkanlığı” kurularak Temmuz 2012’de Arabuluculuk Daire Başkanı görevine başladı. Yüksek Öğretim Kurulu, Türkiye Barolar Birliği, Türkiye Noterler Birliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu ve Türkiye Adalet Akademisi gibi kurum ve kuruluşların temsilcileri ile hukuk hâkimlerinin de yer aldığı 15 kişiden oluşan ve başkanlığını Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürü’nün yapmakta olduğu “Arabuluculuk Kurulu”da bakanlık bünyesinde oluşturuldu.
İlk arabuluculuk sınavı, 21 Eylül tarihinde yapılacak. Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi tarafından yapılacak yazılı sınav, Ankara, İzmir, İstanbul, Antalya, Konya, Malatya, Gaziantep ve Samsun’da gerçekleştirilecek. 75 ve üzerinde puan alan adaylar, mülakata katılmaya hak kazanacaklar. Eylül sınavının başvuruları sona erdi. Ancak yılda iki kere gerçekleşmesi planlanan sınavın ikincisinin kasım ya da aralık ayında gerçekleşmesi bekleniyor.
Arabuluculuk yazılı sınavına başvuracak adayın Hukuk Fakültesi’nden mezun olması, mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip olması ve arabuluculuk eğitimini tamamlaması gerekiyor. Avukatlık stajı veya başka kurumlarda yapılan stajlar arabulucu olabilmek için gerekli olan beş yıllık mesleki kıdemden sayılıyor. Ayrıca Hukuk Fakültesi’nden mezun olduktan sonra, herhangi bir meslekte beş yıllık kıdeme sahip olmak da yeterli oluyor. Farklı mesleklerde geçen süreler, mesleki kıdem hesabında dikkate alınıyor.
Arabuluculuk eğitimi hangi başlıkları içeriyor?
Arabuluculuk eğitimi, eğitim izni almış olan kuruluşlar tarafından veriliyor. Asgari 36 saati teorik ve 12 saati uygulamalı olmak üzere toplam 48 saatlik eğitimi kapsıyor. Teorik eğitimin altı saatinde arabuluculuk için gerekli olan temel hukuk bilgisi, 30 saatinde ise arabuluculuk eğitimi veriliyor, Arabuluculuk için gerekli olan temel hukuk bilgisi eğitimi arabuluculuğa elverişli alanlar, yargılama aşamasında arabuluculuğa başvurulması halinde dikkat edilmesi gereken hususlar, arabuluculuk müzakereleri sonunda yapılması gereken işlemler ile bir anlaşmanın ortaya çıkması halinde bu anlaşmanın düzenlemesi gibi hususları kapsıyor. Teknik bilgi eğitimi ise iletişim teknikleri ve beden dili müzakere yöntemleri, toplantı yöntemi, uyuşmazlık çözümünde uygulanacak yöntemler, arabuluculuk süreçleri ve arabuluculuk da uyulması gereken etik değerler ile davranış psikolojisi, gelişim psikolojisi, kişilik davranış bozuklukları ve psikoloji ile sorun çözme becerileri gibi başlıkları içeriyor. Uygulama eğitiminde ise örnek olay çalışmaları ve uygulama gözetimi gerçekleştiriliyor.
Arabulucuların da yine yetkili eğitim kuruluşları tarafından verilen yenileme eğitimlerine her yıl katılmaları gerekiyor. Yenileme eğitimleri, sekiz saati kapsayan bir programdan oluşuyor.
Kısaca arabulucu ne yapar?
Arabulucu, sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getirerek onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini ve aralarında iletişim sürecinin kurulmasını sağlamaya çalışan tarafsız üçüncü kişi olarak tanımlanıyor. Arabuluculuk ancak tarafların serbest iradeleriyle karar verebilecekleri konularda mümkün oluyor. Daha açık bir ifadeyle; kamu düzenini ilgilendirmeyen ve cebri icraya elverişli konularda taraflar arabulucuya gidebiliyorlar. Taraflar, arabulucuyu Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından yayınlanan arabulucular listesinden seçebiliyorlar.
Konu ile ilgili detaylı bilgiye, arabuluculuk eğitim izni verilen kurumların ve arabulucuların güncel listesine www.adb.adalet.gov.tr adresinden ulaşmanız mümkün.