Ar-Ge indirimlerinde YMM Tasdik Raporu şart mıdır?

Bilindiği üzere; Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde mükelleflerin, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca göstermek şartıyla, kurum kazancının tespitinde, maddede sayılan indirimleri yapabilecekleri hüküm altına alınmıştır. Anılan maddenin 1’nci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Ar-Ge indirimi”ne ilişkin hüküm 6728 sayılı Kanun’un 57’nci maddesi hükmü gereğince 9/8/2016 tarihi itibarıyla yürürlükten kaldırılmış, bunun yerine, yine 6728 sayılı Kanun’un 60’ıncı maddesiyle, 5746 sayılı Kanun’a 3/A maddesi eklenmiştir.

5746 sayılı Kanun’un 3/A maddesinde; gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine ilişkin Ar-Ge indirimi müessesesi düzenlenmiştir. Anılan maddenin 1 nolu fıkrası hükmüne göre;

- Teknoloji merkezi işletmelerinde,
- Ar-Ge merkezlerinde,
- Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde,
- Rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve
- Teknogirişim sermaye desteklerinden yararlananlarca,
gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile
bu kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen münhasıran tasarım harcamalarının tamamı
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10’uncu maddesine göre kurum kazancının ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 89’uncu maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır.
Dolayısıyla, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının %100’ü, bu kapsamdaki projelerin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge ve yenilik projesi olarak değerlendirilmesi şartıyla, kazancın tespitinde indirim konusu yapılacaktır.
Öte yandan, 10 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Araştırma, Geliştirme Ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama Ve Denetim Yönetmeliği”nde 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’un uygulamasına ve denetimine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Anılan Yönetmeliğin “Ar-Ge ve tasarım indiriminin uygulamasında izlenecek yöntem” başlıklı 9. maddesinin 3 nolu fıkrası aynen aşağıdaki gibidir:

“(3) Ar-Ge merkezleri, tasarım merkezleri ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde Ar-Ge ve tasarım indiriminin uygulanabilmesi için birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen belgeleri de içeren yeminli malî müşavir tasdik raporunun ilgili mevzuatta belirtilen süre içinde bağlı bulunulan vergi dairesine verilmesi zorunlu olup, Ar-Ge merkezleri, tasarım merkezleri ve rekabet öncesi işbirliği projeleri için yukarıda sayılan belgelerin beyannameyle birlikte ayrıca verilmesi istenilmez. Ar-Ge merkezleri, tasarım merkezleri ve rekabet öncesi işbirliği projeleri haricinde kalan projeler ve Kanun kapsamında destek ve teşviklerden yararlananlar için ayrıca yeminli malî müşavir tasdik raporu aranmaz.”

Keza, Maliye Bakanlığı’nca hazırlanan ve 30.09.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “6 Seri No'lu 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme Ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği”nin 1 nolu maddesinde tebliğin amacı aşağıdaki şekilde belirtilmiştir:

“Amaç
MADDE 1 – (1) Bu tebliğin amacı, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun hükümleri ile 10/8/2016 tarihli ve 29797 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ve söz konusu kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esasların düzenlendiği Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliğinde yer alan açıklamalar çerçevesinde, araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine yönelik Ar-Ge ve tasarım indirimi ile teknogirişim sermaye desteğine ilişkin vergisel teşviklerin uygulamasına ilişkin hususların açıklanmasıdır.”

Anılan tebliğin “Ar-Ge ve tasarım indiriminin uygulamasında izlenecek yöntem” başlıklı 6. maddesinin 3 nolu fıkrası da aynen şöyledir:
“(3) Ar-Ge merkezleri, tasarım merkezleri ve rekabet öncesi işbirliği projelerinde Ar-Ge ve tasarım indiriminin uygulanabilmesi için yukarıda belirtilen belgeleri de içeren yeminli malî müşavir tasdik raporunun ilgili mevzuatta belirtilen süre içinde bağlı bulunulan vergi dairesine verilmesi zorunlu olup, Ar-Ge merkezleri, tasarım merkezleri ve rekabet öncesi işbirliği projeleri için yukarıda sayılan belgelerin beyannameyle birlikte ayrıca verilmesi istenilmez. Ar-Ge merkezleri, tasarım merkezleri ve rekabet öncesi işbirliği projeleri haricinde kalan projeler ve 5746 sayılı Kanun kapsamında destek ve teşviklerden yararlananlar için ayrıca yeminli malî müşavir tasdik raporu aranmaz.”

Söz konusu tebliğde “ar-ge merkezi”, “tasarım merkezi” ve “rekabet öncesi işbirliği projeleri” şöyle tanımlanmıştır:

“Ar-Ge merkezi: Ar-Ge ve yenilik projelerini veya sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürütülen Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere kurulan ve dar mükellef kurumların Türkiye’deki işyerleri dahil, kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurtiçinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan ve en az elli tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden, yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan birimleri,

Tasarım merkezi: Tasarım projelerini veya sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürütülen tasarım faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere kurulan ve dar mükellef kurumların Türkiye’deki iş yerleri dâhil, kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurtiçinde tasarım faaliyetlerinde bulunan ve en az on tam zaman eşdeğer tasarım personeli istihdam eden, yeterli tasarım birikimi ve yeteneği olan birimleri

Rekabet öncesi işbirliği projeleri: Birden fazla kuruluşun; ölçek ekonomisinden yararlanmak suretiyle yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlayarak verimliliği artırmak ve mevcut duruma göre daha yüksek katma değer sağlamak üzere, rekabet öncesinde ortak parça veya sistem geliştirmek ya da platform kurabilmek amacıyla yürütecekleri, Ar-Ge veya tasarım faaliyetlerine yönelik olarak yapılan işbirliği anlaşması kapsamındaki bilimsel ve teknolojik niteliği olan projeleri
ifade eder.”

Yukarıda yer verilen yasal düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere;

- Ar-Ge merkezleri,
- tasarım merkezleri ve
- rekabet öncesi işbirliği projelerinde
Ar-Ge ve tasarım indiriminin uygulanabilmesi için yeminli malî müşavir tasdik raporunun ilgili mevzuatta belirtilen süre içinde bağlı bulunulan vergi dairesine verilmesi zorunludur. Ancak, yukarıda sayılanlar dışında kalan projeler, başka bir deyişle;
- Kamu kurum ve kuruluşları ile
- kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya
- Uluslararası fonlarca desteklenen

Ar-Ge ve yenilik projelerinde ve 5746 sayılı Kanun kapsamında destek ve teşviklerden yararlananlarda anılan indirimin yapılabilmesi için yeminli malî müşavir tasdik raporunun bağlı bulunulan vergi dairesine verilmesi şartı yoktur.
Bu nedenle, yukarıda açıklanan kapsamda, TÜBİTAK tarafından onaylanmış olan Ar-Ge harcamalarının kurum kazancından ya da gelir vergisi matrahından indirilmesinde yeminli malî müşavir tasdik raporu aranmaz.