Anonim şirketin ödenmeyen SGK borçlarından yönetim kurulu üyeleri sorumlu tutulabilir mi?

YILMAZ SEZER - Güncel Group Yönetim Kurulu Başkanı

6102 sayılı Yeni Ticaret Kanunu’nun 2012 yılında yürürlüğe girmesiyle ticari hayatta meydana gelen esaslı değişiklerden bir tanesi de hiç şüphesiz “Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği” ya da başka bir deyişle “Profesyonel Yönetim Kurulu Üyeliği”ne geçiştir. Yönetim kurulu üyelerinin kendi aralarındaki görev dağılımı ve yetki devri ile temsil verilmesi de benzer esaslı değişiklerdendir. Anonim şirketlerin ödenmemiş sigorta primleri ve yönetim kurulu üyelikleri konularına mevzuat açısından bakarsak;

• 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 88. maddesinde “SGK primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu kanunda belirtilen sürelerde ödenmez ise tüzel kişiliği haiz işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur” denilmektedir.

• 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 365. maddeye göre, anonim şirketler yönetim kurulu tarafından yönetilir ve temsil olunmaktadır.

• 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un mükerrer 35. maddesinde “tüzel kişilerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacakları, kanuni temsilcilerin şahsi mal varlıklarından bu Kanun hükümlerine göre tahsil edilir” denmektedir.

Yukarıda açıklanan kanun hükümleri incelendiğinde anonim şirketlerin yönetim kurulu üyelerinin şirketin ödenmeyen SGK borçlarından dolayı müştereken ve müteselsilen şahsi mal varlıkları ile sorumlu oldukları sonucuna varılmaktadır. Çünkü SGK mevzuatında yer alana özel hüküm yönetim kurulu üyelerini müştereken ve müteselsil sorumlu tutmaktadır. Bu nedenle SGK ödenmeyen prim borçları için tüm yönetim kurulu üyelerinden borcun tamamının ödenmesini isteyebilmektedir.

Ancak bize göre bu hüküm Yeni Ticaret Kanunu hükümleri ve anlayışı ile çelişmektedir. Çünkü Ticaret Kanunu ile, kurumsallaşma şeffaflaşma özendirilmekte, profesyonel yönetim kurulu üyeliğine geçilmekte, hatta yönetim kurulu üyelerinin sorumluluk alanları belirlenmekte ve yetkilendirilmektedir. Örneğin, mali işler, finans, üretim, satın alma, idari işler vb. görevler yönetim kurulu üyeleri arasında paylaştırılabilmektedir. Bütün bunlara rağmen şirketin tüm yönetim kurulu üyelerinin müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması açıklanamamaktadır.
Ayrıca Yargıtay’ın ödenmeyen SGK prim borçlarından yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğu konusunda verdiği kararlarda temsil ve sorumluluk yetkisini esas almaktadır. Yerleşik Yargıtay kararlarına göre, anonim şirketlerin ödenmemiş prim SGK prim borçlarından şirkette, SGK ile ilgili iş ve işlemleri yapmaya yetkili olan veya muhasebe finansman konusunda yetkilendirilmiş kanuni temsilciler sorumlu tutulmaktadır.

Bize göre Yargıtay kararları yerinde ve amacına yöneliktir. SGK mevzuatında olduğu gibi kişilerin sadece yönetim kurulu üyesi oldukları için müşterek ve müteselsil sorumlu tutulması Yeni Ticaret Kanunu hükümleri ile anlamsız hale gelmektedir.

Temsil yetkisine sahip yönetim kurulu üyelerinin ve/veya bu konuda yetkilendirilmiş yönetim kurulu üyelerinin müşterek ve müteselsilen sorumlu tutulması hem Ticaret Kanunu hükümleriyle, hem Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun ile hem de Yargıtay Kararları ile uyumludur.

SGK mevzuatının da diğer kanunlar ile uyumlu hale getirilerek gerekli yasal düzenlemenin bir an önce yapılmasının gereksiz ihtilafl arın yerine geçecek doğru bir uygulama olacağı değerlendirilmektedir