Anadolu'nun mirası; yöresel ürünler...

Sizler bu satırları okurken bir kez daha Antalya'da olacağız. Antalya Ticaret Borsası'nın öncülüğünde, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin desteği ile 7 yıldan beri yapılan Yöresel Ürünler Fuarı YÖREX'te Anadolu'nun binlerce yıllık mirası olan yöresel ürünlerin tanıtımını yerinde göreceğiz.

Yöresel Ürünler Fuarı, dünyada hızla yayılan fast-food kültürüne dayalı tek tip beslenme modeli ile yok olma tehlikesi yaşayan ürünlerin yaşatılması, tanıtımı,desteklenmesi bakımından çok önemli bir etkinlik.

Bu fuarda ürünler sadece bir meta,bir mal olarak sergilenmiyor. Ürünlerin daha çok satılması, daha çok para kazandırması tek amaç değil. Asıl amaç, yöresi ile bütünleşen ürünleri kültürüyle birlikte tanıtılması,yaşatılması ve kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlamaktır.

Tarımsal potansiyeli, üretim kültürü, coğrafi yapısı ve kültürel çeşitliliği ile Türkiye, geleneksel ve yerel ürünler bakımından dünyanın en zengin ülkelerden birisidir. Bu zenginliği fark eden ve Yöresel Ürünler Projesi'ni yaşama geçiren Antalya Ticaret Borsası 7 yıldan beri büyük bir çaba ile bu birikimi, bu zenginliği tanıtmaya çalışıyor.

Bir çok kez dile getirdiğimiz gibi, Türkiye'de coğrafi işaret alabilecek 2 bin 500 ürün var. Bugüne kadar tescil edilen ürün sayısı 189 civarında. Coğrafi işaret için başvurusu yapılmış 259 ürün var. Bu sayılar bile, Türkiye'de yöresel ürünler konusunda daha yapılacak çok iş,alınacak çok yol olduğunu gösteriyor.

Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, yöresel ürünlerle ilgili geçen 6 yılda yaptıklarını şöyle özetliyor:

"YÖREX ile 6 yılda 500 bin kişiyi Anadolu’nun zenginlikleriyle buluşturduk. İki bini aşkın katılımcı ile yerel kalkınmanın anahtarı: yöresel ürünler panelleri gerçekleştirerek coğrafi işaretin önemine dikkat çektik. YÖREX hazırlıkları süresince 1000‘e yakın toplantı yaptık. Alıcı ve satıcıları buluşturarak ülkemizin eşsiz lezzetlerini dünyaya açtık.Yöresel ürün pazarını canlandırdık, yerinde istihdama, yerel ekonomiye ve yörelerin tanıtımına katkı koyduk.

Antalya’da “Türkiye ve Diğer Akdeniz Ülkelerinde Coğrafi İşaretler ve Yerel Gıda Değer Zincirlerinin Yönetişimi” konulu uluslararası sempozyumlar düzenledik. Atalarımızdan bize emanet, kıyıda köşede kalmış, kaybolmaya yüz tutmuş zenginliklerimizin hakkını hukukunu koruyarak ekonomiye tekrar kazandırmak için çalıştık.

2009 yılında 110 civarında olan coğrafi işaretli ürün sayımız bugün itibari ile 189’a ulaşmış durumdadır. YÖREX sonrası (2010 yılı ve sonrasında) özellikle oda ve borsalarımızın konuya ilgisi artmıştır. 189 coğrafi işaretli ürünün 3’te 1‘i oda ve borsalarımız tarafından tescil ettirilmiştir. Hali hazırda coğrafi işaret başvuru aşamasında olan ürünlerin yüzde 99‘u 2010 ve sonrasında yapılmıştır. Coğrafi İşaret tescili için başvuru süreci başlatılan ürün sayısı 259’dur.

Anadolu’da yaklaşık 12 bin yıllık kültürel birikimin mirası olarak günümüze kalan yaklaşık 3500 yöresel ürün bulunmaktadır. Bu ürünler, meraklısını tedarik noktasına çekmede etkili ürünlerdir. Bu ürünlerimiz, yerinde istihdam sağlayan geleneksel üretim biçimleriyle yerel ekonomiyi ayakta tutan ve kültürel zenginliğimizi yaşatıp gelecek kuşaklara aktaran değerli mirasımızdır.

Yöresel ürünler, kadın istihdamını arttırma ve geliştirmede de önemli rol oynamaktadır. Kültürel varlığın öncelikli aktarıcısı olan kadınların çalışma alanı olarak büyük önem taşıyan yöresel ürünler, kamu yararı üreten ekonomik faaliyetlerden biridir. Bu anlamda yöresel ürünlerle ilgili özgün çalışmaları desteklemek sosyal sorumluluk açısından da birçok kuruluşun ilgisini çekmektedir. Türk Patent Enstitüsü, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu (FAO), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve Türkiye Esnaf Sanatkarları Birliği Konfederasyonu bu kuruluşlardan bazılarıdır."

Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı dostumuz Ali Çandır, Yöresel Ürünler Fuarı'na neden katılmak ve ziyaret etmek gerektiğini ise bir şiir tadında şöyle ifade ediyor:

Anadolu ayarlarına dönelim diye,

Kadın İstihdamı artsın diye,

İnsanımıza iş olsun,aş olsun diye,

3500 yöresel ürün sahipsiz kalmasın diye,

Kıyıda, köşede kalmış ürünlerimiz ekonomik döngüye katılsın diye,

Yöresel ürünlerimiz coğrafi işaret kalkanı ile haksız rekabete karşı korunsun diye,

Anadolu'nun zenginliklerini çocuklarımız tanısın diye,

Kırsaldaki üreticinin kendine güveni artsın diye,

Yereldeki yöresel ürünümüzü ulusal ve uluslararası marketlerin raflarında tüketiciye ulaşsın diye,

Atalarımızın bize emaneti ürünlerimizi geliştirerek çocuklarımıza ulaştıralım diye,

81 ilimizi YÖREX'e bekliyoruz."

Yöresel Ürünler Fuarı, bugün açılıyor. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkçi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve çok sayıda ode ve borsa başkanının açılışa katılması bekleniyor. Fuara 70 ilden katılımcılar yöresel ürünlerini tanıtacak.

“Sizin oraların nesi meşhur” sloganıyla düzenlenen Fuar, 30 Ekim'e kadar sürecek. Fuarda,Aydın incirinden, Çanakkale Mevlevi tatlısına, Erzurum oltu taşından, Van kedisine, Zonguldak elpek bezinden, Finike portakalına, Devrek bastonundan Hereke halısına, Diyarbakır örgü peynirinden Kars kaşarına binlerce ürün ziyaretçileri bakliyor.

Fuar kapsamında yarın (27 Ekim) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde 4. Uluslararası Akdeniz Ülkeleri Coğrafi İşaretler Semineri düzenlenecek. Semineri sizin için izleyerek edindiğimiz bilgileri paylaşacağız.

Özetle, yöresel ürünlerin üretim kültürü ile yaşatılması,gelecek kuşaklara aktarılması bakımından önemli bir organizasyon olan Yöresel Ürünler Fuarı'nı ziyaret etmek için bir çok neden var.