Amerikan seçimleriyle ufuk açıcı bir gelişmedir

İlter TURAN
İlter TURAN SİYASET PENCERESİ dunyaweb@dunya.com

Amerikan seçimlerini değerlendirirken, yeni başkanın rengi üzerinde çokça duruluyor. Gerçekten de ataları Amerika'ya köle olarak getirilen siyahların ırkından bir kişinin başkan seçilmesi, Amerikan toplumundaki sosyal değişimin en güçlü sembolüdür. Zencilerin kölelikten kurtulmasına imkan veren Amerikan iç savaşı bile insan haklarına düşkünlükten ziyade, siyah emeğin piyasa koşullarında değerlendirilmesini sağlamak için yürütülmüştü. Bilahare zencilerin Amerikan toplumuyla bütünleşmeleri ancak uzun vadeli ve acılı bir süreç sonunda mümkün olmuştur. Bu süreç ülkenin kuzeyinde daha hızlı ilerlemiş, güneyinde yavaş gelişmiştir. Yine de, çoğunluk itibariyle zencilerin beyazların dünyasına yabancı kalan bir alt kültür oluşturdukları, hatta bugün de bu farklılaşmanın, eskisi kadar güçlü olmasa dahi, devam ettiğini söylememiz mümkündür. Ancak, önce hukuki engeller kalkmış, sonra tedricen sosyal engeller de zayıflamaya başlamıştır. Böylece, sayıları çok olmasa da, zenciler arasından beyazların tekelinde olduğu düşünülen üst sosyo-ekonomik sınıflara girmeyi başaranlar artmıştır.

Hemen belirtelim ki, Barack Obama köle soyundan gelen bir zenci, değildir. Beyaz bir anne ve daha çok bir anneanne tarafından, orta sınıf beyaz Amerikalı terbiyesi ile yetiştirilmiştir. Onun içindir ki, kampanyanın başında Amerikanın köle geçmişine sahip zenci nüfusu kendisinden uzak durmuş,  Amerikan toplumunun mahrumiyete uğrayan kesimlerine ilgisi ve yakınlığı bilinen Hillary Clinton'u desteklemiştir. Demokrat Parti'nin adayının Obama olduğunun kesinleşmesinden sonra, Obama'nın adaylığının benimsenmesi için Bayan Clinton'un  gayret göstermesi gerekmiştir.  Tabii, şimdi bunlar gerilerde kalmıştır. Sonunda siyah Amerikalılar Obama'yı desteklemeyi benimsemiş, Obama  başkan seçilince de, Jesse Jackson'dan Colin Powell'a uzanan zenci liderler gözyaşlarını tutamamışlar, bir ırkdaşlarının Beyaz Saray'a seçilişini duygulanarak ve gurur duyarak izlemişlerid.

Obama'nın seçilmesinin Amerikan toplumunda ve dünyada güçlü bir değişim arzusunun yansıması olduğu düşünülmektedir. Amerikan seçimleri dünyada her zaman yakından izlense de, bu kadar yoğun ilgi uyandıran bir seçimi hatırlamak kolay olmuyor. Herkesin kafasında değişimden ne beklediği farklılık göstereceği için, bir süre sonra yeterince değişim olmadığından yakınanlar, değişimin yanlış yönde ilerlediğini ileri sürenler çıkacaktır. Fakat, şu anda en büyük değişim zaten gerçekleşmiş durumdadır. Toplum hayatında pek de uzun olmayan süreler içinde Amerika'da bir zencinin başkan olması hayal dahi edilemezken, şimdi Amerika bir siyahi başkan sahibidir. Üstelik bu değişim kanlı bir ihtilalle değil, sandıkta yaşanan bir devrimle elde edilmiştir. Bu olay, dünyanın birçok ülkesinde derin izler bırakacaktır. Demokrasinin önemli dönüşümlere elverişli olmadığı düşüncesini eskisi kadar kolay kabul ettirmek artık mümkün değildir. Keza birçok ülkede azınlık olarak yaşayan insanlar, birgün kendilerinin de eşit konuma gelmelerinin mümkün olabileceği, bunun için kararlı ve barışçıl bir mücadeleyi sürdürmeleri gerektiği  konusunda ikna edilebileceklerdir. Bu yönüyle Amerikan seçimleri ufuk açıcı bir gelişmedir, kutlanmalıdır.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
G7 nereye gidiyor? 04 Eylül 2019