Aman petrol canım petrol

Tam 43 sene eurovision serüvenimize eklenen şarkının başlığı bugün de geçerliliğini korumakta. Son aylarda daha ziyade OPEC+ içindeki Rusya-Suudi Arabistan işbirliği ile devam ettirilen arz kısıntılarının etkisinde yaşanan yükseliş herkesin malumu.

Ancak bu sefer hareketin kaynağı ABD içinde Oklahoma’da petrol stokları adına önemli bir yer tutan Cushnig’deki stoklarda yaşanan düşüş.

ABD’de ekonominin diğer büyük ölçekli ülkelere kıyasla daha canlı seyretmesi ile beraber yakın vade petrol kontratlarındaki makas tarihi yüksek seviyelere yaklaşmış durumda.

Teknik detaylar ile sizi boğmak istemiyorum, ancak bizim gibi enerjiyi dışarıdan ithal etmek durumunda olan ülkelerin yaklaşan dönemde işi maalesef daha da zorlaşacak. Orta Vadeli Program’da ve TCMB tarafından yapılan projeksiyonlarda 80 dolar/ varil civarında bulunan tahminlerin %20 yukarısına geldik.

Başta Rusya olmak üzere üreticilerden gelen açıklama ek üretim artışı gelmeyeceği yönünde. Ülkemizin büyüklüğü ve akaryakıt ihtiyacı düşünüldüğünde hesap kabaca şöyle, petrolün varil fiyatında yaşanan her 10 dolar/varil yükselş bize ödemeler dengesinde 4.5 milyar dolar ek yük getiriyor. 20 dolar civarı bir fark neredeyse 10 milyar dolar demek. Aradaki farkı da turizm ile kompanse etmek oldukça güç, benzer şekilde ihracat pazarımızın yarıdan fazlasını oluşturan Avrupa’da da resesyonun sürmesi, ihracat gelirlerinin de bu noktada yetersiz kalabileceğine işaret etmekte.

Buna bir de kuzey yarımküre için arz tarafında kaygıların yaşandığı doğalgaz kullanımını ekleyecek olursak, resim daha da manidar bir hal almakta. Dolayısıyla enerjide dışa bağımlılığın azaldığı bir noktaya varana kadar yazının başlığındaki durum devam ediyor.

Yabancı yatırımcı ilgisinin ivme kazanması ve dünyadaki başlıca finans merkezlerinde yapılan temasların meyvesini vermesi daha da önemli bir hale geliyor. Ne yazık ki son gelen menkul kıymet istatistikleri burada kuvvetlice bir artışa işaret etmemekte.