Altın ihracatının analizi
Altın ihracatı bu sene Ocak ayından itibaren 10.7 milyar dolara ulaştı. Geçen sene aynı dönemde 783 milyon dolar seviyesindeydi. Son aylarda giderek artan altın ihracatının seyriyle ilgili rakamlara bakalım. Rakamlar TÜİK tarafından sağlanan istatistiklere dayanıyor. Altın ihracat ve ithalatı olarak kullandığımız rakam standart uluslararası ticaret sınıflamasındaki “parasal olmayan altın” kalemi.
Soru: Son aylardaki toplam ihracatımızın ne kadarı altından oluşuyor?
Cevap: Yılbaşından itibaren toplam ihracatımız 113 milyar dolar oldu. Bunun, yukarıda da söylendiği gibi 11 milyar doları yani yaklaşık yüzde 9.5’i altın ihracatından oluşuyor.
Soru: Altın ihracatı düşülürse ihracat büyüyor mu?
Cevap: Eğer altın ihracatı düşülürse ilk dokuz ayda toplam ihracatımız geçen seneye göre artmadı. Hem geçen sene hem bu sene altın hariç ihracatımız 102 milyar dolar oldu.
Soru: Altın hariç ihracatımız neden artmıyor?
Cevap: Ana pazarımız olan Avrupa ekonomisi büyümüyor. Kırılgan. Tüketim artmıyor. Türkiye’nin Avrupa’ya olan ihracatı düşüyor. Diğer bölgelerde geliştirilen pazarlar sayesinde ihracatımız ancak sabit kalmış oluyor.
Soru: Yani ihracatımızın “ekseni mi” değişmiş oluyor?
Cevap: İhracat coğrafyamızın çeşitliliği son yıllarda başarıyla artırıldı. İhracatçılarımız artık dünyanın birçok ülkesinde pazar geliştirmeye çalışıyor. Eksen değişmiyor çeşitlilik artıyor. Geç kalmış, çok olumlu bir gelişme.
Soru: Tekrar altına dönelim. İhraç edilen altının kaynağı ne?
Cevap: Bir kısmı ithalat bir kısmı ise ülkemizden kaynaklanıyor. TÜİK rakamlarına göre geçen sene 6.3 milyar dolarlık altın ithal edilirken 1.5 milyar dolarlık ihracat yapıldı. Yani Türkiye’de 4.8 milyar dolarlık birikim oldu. Bu sene ilk dokuz ayda ise 10.7 milyar dolarlık ihracat, 1.2 milyar dolarlık ithalat yapıldı. Yani net olarak 9.5 milyarlık ihracat yapıldı. Bu rakamlara göre bu net ihracatın yarısından biraz fazlası geçen sene Türkiye’ye net olarak giren altından oluşuyor. Kalanı ise net olarak büyük ölçüde halktan sağlandı.
Soru: Altın ihracatı ödemeler dengesine nasıl yansıyor?
Cevap: Net altın ihracatı döviz dengesini olumlu etkiliyor. Altın ticareti geçen sene ödemeler dengesini olumsuz bu sene ise olumlu etkilemiş gözüküyor.