Alman yatırımları için Polonya ve Macaristan’ı geride bırakabilmek…
Alman iş insanları ve medyasının Türkiye çıkarması neden önemli?
* * *
Polonya göç veren bir ülkeydi.
Şimdi göç alan duruma geldi.
Macaristan’da aynı durumu yaşadı.
Almanya başta olmak üzere, gelişmiş AB ülke şirketlerinin bazılarının, üretim hatlarının tamamını ya da bir kısmını, ‘maliyet indirmek’ için bu ülkelere taşıması, bu durumun nedeni oldu.
* * *
Bu yatırımların, ülkelere katkısı mı?
Örneğin Macaristan…
9.8 milyon nüfuslu ülke, geçtiğimiz yıl 100 milyar dolarlık ihracat rakamına ulaştı.
* * *
Oysa…
Macaristan küresel krizden en fazla etkilenen ülkelerden biri olmuş, 2009 yılında yüzde 6.8 oranında küçülmüştü.
2010 ve 2011 yıllarında yüzde 1’in üzerinde büyüme gerçekleşmesine rağmen, 2012 yılında yüzde 1ile küçülme devam etmişti.
2012’deki politika değişikliği ve Alman şirketler başta olmak üzere çekilen yatırımlar, 2013 yılı ilk çeyreğinden itibaren büyümeyi getirdi.
* * *
İki hafta önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve beraberindeki iş insanı heyetinin Budapeşte’de ki programını takip ettim.
İş konseyi toplantısında konuşma yapan Macaristan Başbakanı Victor Orban’ın;
“İşsizlik 2012'de yüzde 11'in üzerindeydi ve ekonomi daralma yaşıyordu.
Şimdi işsizlik yüzde 3.5'a düştü.
Geçen yıl Macar ekonomisi yüzde 4 büyüme kaydetti.
Kendi modelimizle, hukuki altyapıyı geliştirmeye devam ederek, iş yapma kolaylığı ve imkanı sağlayarak, vergileri azaltarak büyümek ve işsizliği tamamen ortadan kaldırmak istiyoruz.” cümlesi, Macaristan’ın yabancı sermaye çekme konusunda ki kararlılığı ve hangi noktalara odaklandığı hakkında fikir veriyor.
10 milyon nüfuslu ülkenin, geçtiğimiz yıl 100 milyar doları aşan ihracatı ise, uygulanan basit modelin getirisini somut bir şekilde özetliyor.
* * *
Macaristan’da 31 bin km’yi aşan bir karayolu şebekesi bulunuyor.
Bunun yaklaşık bin 200 km’sini ülkeleri birbirine bağlayan otoyollar oluşturuyor; yani 5 Avrupa karayoluna ve 3 uluslararası taşımacılık koridoruna ev sahipliği yapıyor.
Ülkede, ayrıca, 3 bin km’si elektrikli olan, toplam 8 bin km uzunluğunda bir demiryolu şebekesi ve 13 havalimanı bulunuyor…
Bu ağın Macaristan’ın stratejik önemini artırdığına inanılıyor…
* * *
Türkiye’nin çok daha fazla stratejik avantajının bulunduğu biliniyor.
Yanı sıra…
Söz konusu ülkelerle işçilik ücretleri neredeyse aynıydı.
Şimdi Türkiye, döviz cinsinden neredeyse yarı yarıya ucuzladı.
(O ülkelerde çalışacak işçi de kalmadı. Örneğin Polonya, Ukraynalılara bel bağladı.)
Ve…
Macaristan ve Polonya’da konut, Türkiye’den çok daha ucuzdu.
Şimdi Türkiye, her iki ülkeden çok daha ucuz konuma geldi.
Yanı sıra…
Fabrika arazi fiyatlarında da, dövize bağlı gerileme yaşandı…
Geriye yatırım ikliminin olmazsa olmazı olan adalet, hukuk, eğitim gibi alanlarda yapılacak reformlar kaldı…
* * *
Son durumun, binde 5 ile kredi kullanma imkanına sahip Alman iş insanlarına iyi anlatılması, kümülatif olarak son 15 yılda 8 milyar euroda kalan Alman doğrudan yatırımlarının artırılması için kullanılması gerekiyor.
Gelecekte Şansölye Angela Merkel’in yerine geçeceği gözüyle bakılan ve açıklamaları nedeniyle Türkiye’ye karşı sempatisi olduğu bilinen Almanya Ekonomi Bakanı Peter Altmaier’in heyete başkanlık etmesi ile heyette 25’e yakın medya temsilcisinin bulunması, Türkiye’yi anlatmak adına ‘avantaj’, ‘fırsat’ anlamına geliyor.