Aliağa, Ege’nin dışa açılan kapısı olma yolunda ilerliyor
Son yarım yüzyılda şirin bir kıyı kasabasından dev bir sanayi kentine dönüşen Aliağa, el attığı her sektörde söz sahibi olmayı başarıyor. Rafineri ve petro-kimya tesisleri ile başlayan sanayileşme atağını, demir-çelik işletmeleri, gemi geri dönüşüm bölgesi ve enerji yatırımları ile sürdüren ilçe, Aliağa OSB ile tüm sektörlere kucak açtı. Aliağa’nın en son gözdesi ise limancılık sektörü.
Aliağa, konteyner taşımacılığındaki geçmişi 10 yılı bile bulmamışken Ege’nin ihracatının yarısından fazlasını elleçler hale geldi. Geçen yıl Aliağa’daki limanlarda 794 bin TEU’luk konteyner elleçlenirken, bu rakam İzmir Limanı’nda 637 binde kaldı. Bu yılın ilk 5 ayında ise Aliağa’da 362 bin TEU, İzmir Limanı’nda 260 bin TEU konteyner elleçlendi. Bu dönemde Aliağa limanlarına uğrayan gemi sayısı 2 bin 227 olurken, İzmir Limanı’na uğrayan gemi sayısı 912’de kaldı.
Toplam elleçlenen yük miktarı açısından ise Aliağa’daki limanlar performanslarıyla İzmir Limanı’nın çok daha üstünde yer aldılar. İzmir Limanı’ndan 2017’de 9.8 milyon ton, 2018’in ilk 5 ayında 4 milyon ton yük elleçlenirken, bu rakamlar Aliağa limanlarında sırasıyla 55.6 milyon ton ve 22.4 milyon ton oldu. 2017’de Aliağa Türkiye limanlarında elleçlenen toplam yükten yüzde 11.8 pay aldı. Aliağa limanlarında elleçlenen yüklere baktığımızda ilçenin sanayi yapısı yanında, bölgenin üretim desenini de yansıttığını görüyoruz. Aliağa’da elleçlenen yükler kimyevi maddeler ve mamulleri, elektrik-elektronik ve çelik şeklinde sıralanıyor.
Aliağa, sadece İzmir’in değil Batı Anadolu’nun dışa açılan kapısı olma yolunda ilerlemesini sürdürüyor. Ege İhracatçı Birlikleri’nin verilerine göre Aliağa limanlarından 2017 yılında yapılan ihracat bir önceki yıla göre yüzde 18 oranında artarak 9 milyar 973 milyon 987 bin dolara yükseldi. Geçen yıl Ege Bölgesi'nin 18 milyar dolar olan toplam ihracatının yüzde 52’si Aliağa limanlarından gerçekleşti.
Aliağa’da toplam 14 liman ve iskele bulunuyor. Bunlarda konteyner yanında petrol ürünleri, dökme katı ve sıvı yük taşımacılığı hizmetleri de veriliyor. Bu liman ve iskeleler bölgenin üretim yapısı paralelinde özellikle kimya ve demir-çelik sektörlerine yönelik taşımacılıkta önemli güce sahipler.
Aliağa limanlar dolayısıyla kazandığı lojistik potansiyelini daha iyi değerlendirmek için bir takım altyapı yatırımları istiyor. Bunların başında ise Ege’deki ve Anadolu’daki sanayi üslerinin demir yolları ile Aliağa’daki limanlara bağlanması geliyor. Keza ilçe karayolları konusunda da sıkıntı yaşıyor. Liman bağlantı yollarının düzenlenmesi, İzmir-İstanbul ve İzmir-Çanakkale otoyollarının tamamlanması ilçenin lojistik merkez olmasına katkı sağlayacak ve cazibesini daha da artıracak.
Ekonomideki parametreler yükselen bir trend izlese de son dönemde ilçenin altyapı sorunlarıyla ilgili çok ciddi adımlar atıldığını söylemek güç. Büyüyen ekonomi yanı sıra hızlı nüfus artışını da getiriyor. 1960’larda 3 bin olan ilçe nüfusu 1985’e gelindiğinde 33 bine, 2007’de ise 60 bine çıktı. Geçtiğimiz günlerde TÜİK tarafından açıklanan 2017 verilerine göre, son 10 yılda ilçe nüfusu yüzde 50’den fazla artarak 94 bine ulaştı. Bu hızlı artış ivmesi doğal olarak çeşitli sorun ve ihtiyaçları da beraberinde getiriyor. İşgücünün büyük bölümü ilçeye dışarıdan geliyor. İlçedeki konut stoku ihtiyacı karşılayabilecek miktarda değil. Sadece konut değil, sosyal donatılar, kültürel-sportif olanaklar gibi ihtiyaçların da düşünüldüğü uzun vadeli kentsel planlamalarla ilçe daha iyi bir geleceğe hazırlanabilir. Tüm bunlar için gerekli adımların bir an önce atılması lazım.