Ali Ak: Referandum olur sınır kapanırsa sorun yaşarız
Irak’ta Kürt bölgesinin Güney doğusunda, İran sınırında Kuzey Irak Kürt Yönetimi'nin ortaklığıyla petrol çıkartma çalışmaları son aşamaya gelen Petoil Genel Müdürü Ali Ak ile durumlarının ne olduğunu konuştum. Ak, “Biz 14 yıldır bölgedeyiz. İran sınırındaki sahada, yüzde 20 Bölgesel Kürt Yönetimi, yüzde 80 bizim olan ortaklık içersinde çalışmalarımız son aşamaya gelmiş durumdaydı. Şubat 2018’de 5-10 bin varil ile üretime geçmeyi planlıyorduk. Şimdi referandum konusundaki gelişmeyi bekliyoruz” dedi.
"O bölgeden petrol çıkarırsanız, merkezi yönetimin izni gerekmiyor mu" diye sordum, Ak, “İrak Merkezi yönetimi açısından risk söz konusu değil. Yeni sahalar anayasal olarak Kürt bölgesinin tasarrufunda. Bizim bölgemiz de bu durumda. Patrolü çıkardığımızda yüzde 80 bizim yüzde 20 Kürt yönetiminin olacak. Bölgesel Kürt yönetimiyle ortaklığımız bu şekilde. Bu açıdan bir sorun olmayacak.”
Ak, şirket yönetimi olarak durum değerlendirme toplantısında olduklarını, referandum konusundaki gelişmeyi beklediklerini söyledi. Ve bu konuda şu değerlendirmeyi ortaya koydu:
“Referandum yapılır, sınırların kapatılması söz konusu olursa, ulaşım sorunu yaşarız, işlerimiz aksar. Hem malzeme ve ekipman göndermede zorluk yaşarız hem de elemanlarımız mobilitesini kaybederler. Bu durumda 2018 Şubatı'nda petrol üretim beklentimiz, yerine gelmez ertelenir. Referandum ertelenirse yine hızla çalışmalarımızı yürütürüz”
"Peki, bölgesel yönetimle ilişkileriniz nasıl, sorun yaşıyor musunuz" diye soruyorum. Şu yanıtı alıyorum:
“14 yıldır oradayız. Ortaklığımız söz konusu. Önemli ilişkilerimiz ve dostluklarımız gelişti. Sorunumuz olmadan çalışmalarımızı sürdürüyorduk. Şimdi referandum konusuyla ilgili beklentideyiz.”
Kuzey Irak Kürt Bölgesi'nde referandum konusundaki gelişilmeler bölgede yatırımı olan Türk şirketlerini yakından ilgilendiriyor.
2015 yılı başında IKBY Sanayi Bakanlığı Tescil Dairesi yetkilisi, bölgelerinde 3 bin 13 yabancı şirket bulunduğunu, bunlardan 1351’inin yüzde 44.1’inin ilk sıradaki Türk şirketleri olduğunu açıklamıştı. İkinci sıradaki 341 İran firmasının çok geride yüzde 11.2 oranına sahip olduğunu söylemişti. Bu denli sayısal ağırlığı bulunan Türk firmalarının çoğunluğu referandum konusunun gündeme gelmesinden bu yana işlerini rölantiye alarak bekle-gör dönemine girmiş durumdalar. 2014 kriz döneminde 300 Türk firması bölgeyi terk etmişti. Referandumun gerçekleşmesi ile bölge yönetimi ile Türkiye arasında gerginlik tırmanırsa, birçok Türk firmasının daha bölgeyi terk edeceği yorumları yapılıyor.