AKP’nin son döneminin karnesi
Koç Üniversitesi İktisadi ve İdari bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ali Çarkoğlu ve Yrd. Doç. Dr. Selim Erdem Aytaç ile Ohio Eyalet Üniversitesi’nden Doç. Dr. Erik Nisbet tarafından kurgulanan “Haziran 2015 Seçimleri Türkiye Kamuoyu Dinamikleri Araştırması”, halkın 2015 seçimlerine 2011 seçimlerine göre çok daha kaygılı ve sıkıntılı girdiğini gösteriyor.
Hazırlık aşamasında Sabancı Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu ile Yrd. Doç. Dr. Özge Kemahlıoğlu’nun da katkıda bulunduğu araştırma, 49 ilde 2 bin 201 denek ile görüşülerek yapıldı. Araştırmanın sonuçları AKP’nin “ustalık” dönemi olarak tarif ettiği üçüncü döneminin toplum nezdindeki karnesi gibi de değerlendirilebilir. Araştırmanın sonuçları “ustalık” döneminde toplumda ekonomik sıkıntıların büyüdüğünü, siyasal sistem ve özgürlüklere ilişkin kaygıların arttığını ortaya koyuyor.
Araştırmanın ortaya çıkardığı başlıca sonuçlar şöyle: • Demokrasinin işleyişinden memnun olmayanların oranı, 2011 seçimlerine göre 12 puanlık bir sıçrama ile yüzde 33’ten yüzde 45’e çıktı. Toplumun neredeyse yarısı siyasi iktidarın demokrasiye ilişkin tutumundan memnun değil.
• İktidarın yönetim biçimini demokrasiye yakın bulanların oranı 11.5 puan düşerken, iktidarın yönetimini diktatörlüğe yakın bulanların oranı 10.8 puan arttı. Toplumun yüzde 43.4’ü, yani yine yarıya yakını, iktidarın yönetim biçimini diktatörlüğe yakın buluyor.
• Türkiye’de insanların ne düşünürlerse serbestçe ve çekinmeden dile getirebileceğine inananların oranı 2011’e göre 8 puan düşerken, tersini düşünenlerin oranı 12 puan birden arttı. 2015 seçimlerine girerken halkın yüzde 56’sı, yani yarıdan fazlası, Türkiye’de insanların düşüncelerini serbestçe ve çekinmeden dile getirebileceğine inanmıyor.
• Ekonomik sorunların yarattığı tehditler dışındaki siyasal ve sosyal faktörler yüzünden hayat tarzının tehdit altında olmasından endişe duyanların oranı da 2011’e göre 7 puan artarak yüzde 38’den yüzde 45’e çıkmış. Demek ki vatandaşların neredeyse yarısı kendi hayat tarzlarını tehdit altında görüyor ve endişeleniyor.
• Ekonomik cephede de kaygılar artmış durumda. Son bir yılda ekonomi kötüye gidiyor diyenlerin oranı, yüzde 30’den 48’e yükselmiş. “Türkiye’nin en önemli iki sorunu nedir?” sorusuna verilen yanıtlarda yüzde 39 ile işsizlik ve yüzde 13 ile ekonomik kriz başı çekiyor.
• Son olarak seçim adaletine güven ciddi ölçüde yıpranmış durumda. 2011’de seçimlerin adil olacağına inananların oranı yüzde 30 iken bu oran şimdi yüzde 43’e yükselmiş durumda.
Rakamlar, AKP iktidarının son döneminde toplumla devlet arasındaki sorunların ciddi biçimde arttığını ortaya koyuyor. Bu resim, AKP iktidarının mevcut haliyle devamı halinde bu kopuşun derinleşerek istikrarsızlığa yol açabileceğini gösteriyor.
