AKP, MHP desteğine mecbur mu?
Seçimlerin ardından Meclis’teki sandalye dağılımı yaklaşık olarak ortaya çıkmış bulunuyor. Hiçbir parti tek başına çoğunluğa sahip değil. Cumhur İttifakı’nın toplamı ancak çoğunluk sağlayabiliyor.
Yeni Anayasada Meclis çalışmalarına ilişkin sayısal sınırlar ile partilerin milletvekili dağılımını karşılaştırınca, mevcut oy dengeleri ile ortaya şöyle bir çerçeve çıkıyor:
* Meclis Genel Kurulu’nun toplanabilmesi için en az 200 milletvekili gerekiyor. Bu durumda AKP hariç hiçbir parti tek başına Meclis’in toplanmasını sağlayamaz.
* Yasaların kabulü için asgari 151 milletvekilinin oyunu gerekiyor. Bu da AKP dışında hiçbir partinin tek başına yasa çıkaramayacağı anlamına geliyor. (Genel Kurul’a katılan milletvekili sayısı 301’in üzerine çıkarsa, yasanın kabulü için salt çoğunluk gerektiğinden 151 oy sınırı da yükselmiş olacak.)
* Cumhurbaşkanı’nın veto ettiği yasaların aynen kabulü için 301 oy gerekiyor. Bunun için ya AKP’nin katılımı ya da AKP dışındaki tüm partilerin birleşmesi gerekiyor.
* Anayasa’da değişiklik teklifi vermek için gerekli imza sayısı 200. AKP dışında hiçbir partinin tek başına bu sayıyı bulma şansı yok. Millet İttifakı’nın da bu sınırı geçmek için dışarıdan 11 milletvekilinin desteğini alması gerekiyor.
* Anayasa değişiklik teklifinin referanduma gerek olmadan kabulü için 400 oya, referanduma gidecek şekilde kabulü için 360 oya gerek var. Her iki durumda da Anayasa değişikliğine ne Cumhur İttifakı’nın ne de Millet İttifakı’nın oyu yetmiyor.
* Meclis’in erken seçim kararı alması için en az 360 oy gerekiyor. Buna da iki ittifakın da oyu yetmiyor. Erken seçim kararı ancak AKP’den katılımla mümkün.
* Meclis’in yürütmeyi denetleme imkanının etkili tek yolu olarak kalan Cumhurbaşkanı, yardımcıları ve bakanlar hakkında soruşturma önergesi için 301, önergenin kabulü için 360, Yüce Divan’a sevk kararı için 400 oya ihtiyaç var. Bu durumda ancak AKP dışındaki tüm partiler birleşirse bir önerge verebilirler ama önergenin kabulünü sağlayamazlar. AKP’den katılım olmadan Meclis’in bu aracı kullanma şansı yok.
* Bu haliyle normal yasama faaliyetleri için AKP, MHP’ye mahkum gözükmüyor. AKP’nin tek başına yetmediği konuların çoğunda zaten sadece MHP’nin desteği yetmiyor ve ek desteğe ihtiyaç bulunuyor.
