Akıllı şehir yatırımları 3.3 trilyon dolarlık ekonomi yaratacak

2018 yılında Arzu Tekir ve Başak İlhan tarafından kurulan Urbanarba, akıllı şehir çözümleri geliştiren sivil toplum kuruluşları, şirketler, yeni girişimler ile, akıllı şehir çözümlerini hayata geçiren yerel yönetimler ve bu çalışmalara finansal katkıda bulunan kalkınma bankaları ve girişim sermayesi şirketlerine, stratejik iletişim ve pazarlama hizmetleri sunuyor.

Urbanarba kurucularının akıllı şehir tanımı şöyle: “Akıllı şehir, kentin işleyişi ile ilgili süreçleri ve sunulan hizmetleri optimize etmek için entegre veri ve akıllı teknolojileri kullanan, vatandaşların yaşam kalitesini yükseltmek hedefiyle projeleri yürütürken sürdürülebilirliği dikkate alan şehirdir”.

Arzu Tekir ve Başak İlhan, üç temel ihtiyaç üzerine Urbanarba’yı kurmaya karar vermişler. Bu üç ihtiyacı şöyle sıralıyorlar:

1. Bütüncül iletişim stratejisi:

Şehir yönetimlerinin projelerini etkili ve yaratıcı bir şekilde tanıtmalarına; vatandaşları ile olan iletişimlerine yardımcı olmak gerekiyor. Bazı şehirlerde, marka yöneticileri, CEO’lar atanmaya başlandığını görüyoruz. Bizim şehirlerimizde, basın ve halkla ilişkiler daireleri daha çok belediye başkanının günlük programlarını duyuran birimler gibi çalışıyor. Bütüncül bir iletişim stratejisi görmek çok mümkün değil.

2. Girişimci-yerel yönetim işbirliği:

Şehir yönetimlerinin akıllı şehir yolculuğunda, yaratıcı projelere, çözümler geliştiren girişimcilere ihtiyaç var. Bu girişimlerin, yerel yönetimlerin yapılarını doğru anlamaları ve iş birlikleri oluşturmaları gerekiyor. Buna zemin oluşturacak mekanizmalara ve doğru tasarlanmış iletişim ve pazarlama planlarına ihtiyaç var.

3. Doğru projelerin yatırımcı ile buluşması:

Doğru projelerin ve girişimlerin doğru yatırımcılarla buluşmasına katkıda bulunmak istiyoruz. Yatırımcılar, VC’ler, fon kurumları geleceği şekillendirecek teknoloji girişimlerine yoğun yatırım yapıyor. Önümüzdeki otuz yıllık süreçte, kentlerde yapılacak altyapı yatırımların yüzde 75’i henüz yapılmış değil. Önümüzdeki yedi yıl içinde akıllı şehirler sayesinde gelişecek işlerin pazar değeri 3.3 trilyon doları bulacak. 600 şehir dünya GSYIH’nin yüzde 60’ını karşılayacak. Bu kadar büyük yatırımların yapıldığı, gelişimin olduğu bir ortamda, akıllı şehir çözümleri geliştiren girişimlere yatırımlar giderek artacak.

Türk girişimcileri ABD’de tanıtacak

Urbanarba’nın hedef pazarı ABD. “Türkiye’de yetişmiş iki kadın girişimci olarak, ülkemizdeki başarılı girişimlerin, teknoloji odaklı çözümlerin ABD’de pazar bulmasına katkıda bulunmak istiyoruz. Latin Amerika ve Afrika’yı da yakından takip ediyoruz” diyor Arzu Tekir ve Başak İlhan. Akıllı şehir projelerinde ABD’nin; Avrupa, Çin ve Hindistan’ın biraz gerisinde olduğunu öğreniyoruz. Peki Türkiye pazarı bu ihtiyacın ne kadar farkında, Urbanarba hangi ihtiyaçlara cevap veriyor. Sektör önümüzdeki dönemde nasıl şekillenecek? Bu soruların cevaplarını Tekir ve İlhan’dan alıyoruz:

Ciddi bir finansman ihtiyacı var

“Akıllı şehircilik uygulamalarında Türkiye’de de gelişmeler oluyor. Bu tür projeler, politik kararlılık, liderlik ve süreklilik gerektiriyor. Baktığımızda en kapsamlı akıllı şehir projesi İBB & İSBAK’ın yürüttüğü Akıllı Şehir İstanbul Projesi. Küçük ölçekte ise, Gaziantep’te enerji depolama sistemleri, elektrikli otobüsler, akıllı enerji şebekelerini kapsayan bir proje başlatıldı. Türk Telekom da iki yıl önce ilk Akıllı Şehir projesini Karaman’da başlatmıştı ve entegre akıllı şehirlerle dijital dönüşüm hareketi çerçevesinde, güvenlik, verimlilik, ekonomi, çevresel duyarlılık ve yaşam kalitesi gibi hedefler belirlenmişti.

Akıllı şehir teknolojileri ve gelişmeler konusunda farkındalık oranı ABD’deki yerel yönetimlerde yüzde 9 civarında. Türkiye için karşılık gelecek bir araştırmaya henüz rastlamadık. Ciddi bir kapasite geliştirme ihtiyacı var. Bu alanda çalışan üniversitelerin araştırma kurumlarına, sivil toplum kuruluşlarına ve teknoloji servis sağlayıcılarına çok iş düşüyor. Akıllı şehirlere dönüşüm ciddi bir finansman gerektiriyor. O şehirde yaşayan vatandaşın ihtiyacına çözüm olacak, yaşam biçimine uygun projelerin seçilmesi, vatandaşın sürece dahil edilmesi, politik kararlılık, liderlik önemli. Bunların hepsinin temelinde proje hedeflerini hayata geçirmeye katkıda bulunacak doğru iletişim yönetimlerinin belirlenmesi kritik bir rol oynuyor.”

Sevilen ve yaşanılır şehirler

“Yatırımcılar, akıllı şehir teknolojilerini, bu alandaki gelişmeleri yakından izliyor. Özellikle ulaşım, enerji verimliliği, iletişim ve telekomünikasyon, atık yönetimi gibi alanlarda akıllı şehircilik çözümleri geliştiren girişimlere destek veren yatırımcılarla doğru girişimcilerin bir araya gelmesine destek veriyoruz. Önümüzdeki dönemde güvenlik en öncelikli konulardan biri haline gelecek. Akıllı yönetişim; akıllı şehir teknolojileri ile oluşturulan verinin nasıl kullanılacağı, veriye kimin sahip olacağı, veri satışından gelir elde edilip edilmeyeceği diğer önemli başlıklar olacak.

Akıllı çözümler; çevreyle uyumlu, toplumun ilerlemesine yardımcı olacak, çevreye zarar vermeyecek çözümler olacak. Sistem entegratörleri ya da servis sağlayıcılar, PPP modeli ile bir şehirde çalışmaya başladıklarında, projenin başarılı olması için, vatandaşın doğru mecralarda sürekli bir iletişimle bilgilendirilmesi gerekecek. Amacımız; akıllı şehir çözümleri geliştiren paydaşları bir araya getirdiğimiz etkin bir ekosistem oluşturmak; yaratıcı iletişim ve pazarlama çözümleri geliştirmek; şehirleri akıllandıracak, hayatımızı kolaylaştıracak çözümleri başarılı bir şehirde hayata geçirmek. Sadece teknolojinin öne çıktığı akıllı şehirler değil, sevilen ve yaşanılır şehirler geliştirmeyi hedefliyoruz.”

Bir değişim stratejisti, bir seri girişimci

Urbanarba’nın kurucu ortaklarından Arzu Tekir, öncesinde WRI (World Resources Institute) Sürdürülebilir Şehirler Programı’nın Türkiye Direktörlüğü’nü yürütmüş.Tekir, stratejik planlama, iş geliştirme, stratejik ortaklık geliştirme alanlarındaki 18 yıllık deneyiminin yanı sıra, büyük ölçekli kamu-özel sektör projelerine milyon dolar fon yaratan bir değişim stratejisti. Dijital pazarlama stratejisti Başak İlhan ise bir seri girişimci. İlhan’ın kurduğu markalardan birisi de, ABD’ye yerleşmeden önce Doğan Gruba sattığı Altıncı Cadde. Urbanarba’nın danışma kurulunda ise Fark Holding Yönetim Kurulu Başkanı ve F+ Venture Kurucusu Ahu Serter, Portland- Oregon’un vizyoner eski belediye başkanı Sam Adams, ABD’nin en büyük kurumsal vakfı Arconic Foundation’ın başkanı Esra Özer, OECD’nin Uluslararası Ulaşım Forumu Yöneticisi Philippe Crist, BM Genel Sekreterliği CIO’nun Kıdemli Danışmanı Süha Ülgen, Kanada’dan KMH Associates’in kurucusu stratejist Kathleen Holland gibi isimler yer alıyor.

En akıllı 180 şehir sıralamasında İstanbul 104'üncü sırada

“Dünyada aslında ‘bu şehir tamamen bir akıllı şehirdir’ diyeceğimiz bir şehir yok. Akıllı şehircilik uygulamalarında başarılı olmuş, gelişimine devam eden şehirler var. Akıllı Şehir aslında bir süreç, bir yolculuk. Bununla birlikte akıllı şehir endeksleri de hazırlanmaya başlandı. IESE Cities in Motion Index’e göre 2017 yılının en akıllı şehirleri sırasıyla New York, Londra ve Paris, Boston, San Francisco, Washington Dc, Seul, Tokyo, Berlin Amsterdam. Bu endekste İstanbul, 180 şehir arasında 104'üncü sırada.”