Akaryakıtta tavan fiyat ve vergiler
Son aylarda akaryakıt dağıtıcılarının başı tavan fiyat uygulamasıyla dertte.
30 Mart yerel seçimlerinden önce benzinin litre başına pompa satış fiyatı 5 TL psikolojik sınırının üzerine yükselince Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) devreye girmiş, iki ay süreyle "tavan fiyat" uygulaması başlatmıştı.
EPDK'nın uygulama çerçevesindeki fiyat ilanlarıyla benzinin litresi kısa sürede 5 TL sınırının altına gerilemişti. Tabii diğer akaryakıt türleri de bir miktar ucuzlamıştı.
Bu uygulama serbest piyasa mantığına ne kadar uygun, ne kadar değil tartışması yapacak değiliz. Sonuçta mevzuata göre serbest piyasa esas, tavan fiyat istisna...
Ancak Cumhurbaşkanlığı seçimleri yaklaşırken EPDK'nın bir kez daha devreye girdiğini görüyoruz. Kurum önce 37 TL'lik bayi ve dağıtım kârı sınırının aşıldığı uyarısını yaptı. Ardından sektör temsilcileri EPDK'da bir toplantıya katıldı. Toplantı sonrası EPDK'dan yapılan açıklamada mesaj çok netti: Kâr payının bu sınırlar içine çekilmemesi halinde tavan fiyat uygulamasını devreye sokarız.
Hatta EPDK, benzin ve motorin fiyatının ne kadar daha indirilmesi gerektiğini de söylüyordu: Litre başına en az 4 kuruş daha!
Biz tam bunları yazarken, dağıtıcı şirketlerden birer ikişer, 5-6 TL'lik fiyat indirimi haberleri gelmeye başladı. Anlaşılan o ki EPDK'nın uyarısı sonuç verdi.
Ancak bu son gelişmeler üzerine sektörde ciddi ve geniş bir tepki oluşmuş durumda. Çünkü bu konu sadece sayıları 80'e yakın akaryakıt ana dağıtım şirketlerini ilgilendirmiyor. İstasyon sahipleri de var.
Gazete ve televizyonlara pek fazla bir şey yansımasa da sosyal medya mecralarında akaryakıt sektörü temsilcilerinin, özellikle bayilerin tepkileri çok sert.
İstasyon sahipleri ve çalışanları öyle serbest piyasaydı, değildi gibi teorik tartışmalara hiç girmiyor. Gelişen sosyal medya jargonunu benimsemişler ve söyleyeceklerini hiç sakınmadan doğrudan söyleyiveriyorlar.
Özetle birkaç mesajı, toparlayarak paylaşmak istiyorum:
- Biz bunları tartışırken kaçak yakıt satanların hiç umrunda değil, EPDK onlarla uğraşsın!
- Sizin derdiniz ne be. Zavallı bayinin parasıyla kime kıyak ediyorsunuz. Kıyak edecekseniz devletin parasıyla edin, düşürün vergileri mazot 2.5 lira olur...
- Şirketler yine bayilere göz dikti. Kendi kârlarından zırnık vermiyorlar. Bizim EPDK Başkanı da indirim yapıldı diye seviniyor. Bayii koruyacağına şirketleri koruyor
- Benzinde vergi AB 28 ortalamasında 2.32 TL, Türkiye'de 2.94 lira. Vergiyi düşürün fiyat insin!
Ve bunun gibi daha bir sürü mesaj. Anlaşılan o ki, akaryakıt sektörünün özellikle bayiler ayağı önümüzdeki dönemde ciddi sıkıntılara gebe. İflas edenler, el değiştirenler, kapatılanlar...
Dileriz düşük hasarlı bir süreç işler...
Herkese kolay gelsin...