Aileler küçülüyor, yalnızlar artıyor

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verileri, aile kurumunun toplumsal yapıda giderek zayıfl adığını, ailelerin giderek küçüldüğünü, yalnız yaşayanların arttığını ve ailelerin çocuk yapmaktan kaçınmaya başladığını ortaya koyuyor. TÜİK’in verilerini adrese dayalı nüfus sayımına göre düzenlediği 2007 yılı ile 2013 verilerini karşılaştırdığımızda bu eğilimler net bir şekilde ortaya çıkıyor. 

2007’de 17.34 milyon olan hane sayısı, 3.14 milyon artarak 20.48 milyona ulaştı. Toplam hane sayısı 6 yılda yüzde 18.1 arttı. Bu artışın nasıl dağıldığına bakarsak, toplumsal gerçeğin hükümetin en az üç çocuk politikasıyla ters yönde olduğu görülüyor. 

6 yılda en yüksek artış yüzde 96.2 ile tek yaşayanlarda oldu. Bunu yüzde 47.3 ile iki kişilik haneler izliyor. Sayısı azalanlar ise 5 ve daha fazla kişinin yaşadığı haneler. 4 ve daha az kişinin yaşadığı hanelerin sayısı yüzde 29 artarken, 5 ve daha fazla kişinin yaşadığı hane sayısı yüzde 7.3 azaldı. 
Verilere aile tipi açısından bakarsak fark daha keskin bir şekilde ortaya çıkıyor. Çocuksuz çiftlerden oluşan haneler 6 yılda yüzde 51.4 artmış. Buna karşın üç ve daha fazla çocuklu ailelerin sayısı, 6 yıl öncesine göre yüzde 4.5 azalmış. Toplam hane sayısı yüzde 18.1 artarken, üç ve daha fazla çocuklu aile sayısı azalıyor.

 Çocuksuz çiftlerin toplam haneler içindeki payı yüzde 12.7’den yüzde 16.3’e çıkarken, üç ve daha fazla çocuğu olanların payı yüzde 15.6’dan yüzde 12.6’ya iniyor. Çocuksuz çiftlerin toplam içindeki payı 3.6 puan artarken, üç ve daha fazla çocuklu ailelerin payı 3 puan azalıyor. 
Ayrıca yaşlı aile büyükleriyle birlikte oturan ataerkil ve geniş aile şeklinde yaşayan hanelerin sayısı da 6 yılda yüzde 12.3 azalmış. 

Bir ve iki çocuklu ailelerin sayısındaki artış da genel ortalamadaki artışın ciddi ölçüde gerisinde. Tek çocuklu ailelerin sayısındaki artış yüzde 14.3, iki çocukluların sayısındaki artış ise yüzde 13.5 düzeyinde. 

Asıl çarpıcı artış, tek yetişkinli aile sayısında. Çocuğuyla tek yaşayan ebeveynlerin sayısındaki artış yüzde 90.3’ü buluyor. Tek yetişkinli ailelerin toplam içindeki payı 5.2 puanlık sıçrama ile yüzde 8.5’ten yüzde 13.7’ye çıkmış. Toplam haneler içindeki payı en fazla artan aile tipi tek yetişkinli aileler. Bu durum toplumda boşanmalardaki artışın bir sonucu. 

Birarada yaşayan kişilerden oluşan hanelerin sayısı ise 6 yılda yüzde 150’lik bir artış gösteriyor. Bu durum yurt sıkıntısına bağlı olarak artan öğrenci evlerinin yanısıra, iş için göç ederek toplu evlerde yaşayanların sayısındaki artışı yansıtıyor. 

Özetle tek yaşayanlar, tek ebeveynli aileler ve çocuksuz çiftlerin sayısı hızla artarken üç ve daha fazla çocuklu aile sayısı geriliyor. 1-2 çocuklu aile sayısındaki artış da genel ortalamanın gerisinde kalıyor. 

Yalnızlaşan ve çocuktan kaçınan bir sosyal gelişme eğilimiyle karşı karşıyayız.