Aile kurumu, kriz yarasını onaramadı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı evlenme ve boşanma istatistikleri sosyal, kültürel ve ekonomik gelişmelerin sosyal yapının en küçük birimi olan aileye ve bireylere etkisini yansıtıyor. Evlenme ve boşanma istatistiklerine baktığımızda, “teğet geçti” diyerek adeta olmamış gibi gösterilen 2008-2009 krizinin aile kurumunda ciddi bir hasar yarattığı görülüyor. 2001 krizinde de benzer bir etki görülmüş. Ancak 2001 krizinin hasarı çabuk atlatılırken, 2008-2009 krizinin hasarı giderilememiş.
Sayfadaki grafik yıllara göre her 100 evlenmeye karşılık kaç boşanma olduğunu gösteriyor. 2001 krizi sonrasında boşanmaların evlenmelere oranı yüzde 18.69’a kadar çıktıktan sonra 2004’te yüzde 14.79’a inerek yatay bir seyir izlemeye başlıyor.
2008-2009 krizi boşanmaların evlenmelere oranında ciddi bir sıçrama yaratıyor ve 2010’da her 100 evlenmeye karşılık 20.35 boşanma gerçekleşiyor. 2010 ve 2011’deki yüksek hızlı büyüme dönemi, 2001 krizi sonrasındakine benzer bir düzeltme de yaratamıyor. Sonrasında gelen yavaş büyüme döneminde boşanmaların evlenmelere oranı yeniden artmaya başlıyor.
2014’te her 100 evlenmeye karşılık yaklaşık 22 boşanma gerçekleşiyor. Bu TÜİK’in verileri yayınladığı dönem içinde bir rekor oluşturuyor.
2007’ye göre 2014’te nüfus yüzde 10.07 artmış olmasına karşın evlenme sayısı yüzde 6.05 düştü. Buna karşın aynı dönemde boşanmalarda yüzde 38.95’lik bir artış var. Evlenmeler nüfustaki artışa rağmen azalırken, boşanmalardaki artış hızı, nüfus artış hızını neredeyse 4’e katladı.
2007’ye göre boşanma sayısında en yüksek artış yüzde 57.57 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaşandı. Güneydoğu’yu yüzde 48.68 ile Akdeniz Bölgesi ve yüzde 44.95 ile Marmara izliyor. Boşanmalardaki yüksek artışın hem en yoksul bölgeleri, hem de en gelişmiş bölgeleri kapsaması dikkat çekici bir durum.
Evlenme sayısının 2007’ye göre arttığı tek bölge Marmara. Evlenme sayısındaki düşüşte başı yüzde 23.27 ile Karadeniz çekiyor. Bunda 7 yılda nüfusu sadece yüzde 1.81 artan Karadeniz’in dışarıya göç veriyor olması da etkili. Evlenmelerdeki düşüşte Karadeniz’i Doğu Anadolu ile İç Anadolu izliyor.
100 evlenmeye karşı gerçekleşen boşanma sayısında başı Ege çekiyor. Ege’yi birbirine yakın oranlarla Marmara, İç Anadolu ve Akdeniz izliyor. Boşanmaların evlenmelere oranında 2007’ye göre meydana gelen artışta başı Akdeniz ile İç Anadolu çekiyor. Akdeniz’deki artış 8.98 puan, İç Anadolu’daki artış 8.58 puan. Göreli olarak daha geleneksel bir sosyo-kültürel yapıya sahip olan İç Anadolu’da her 100 evliliğe karşı gerçekleşen boşanma sayısının daha hızlı artması da dikkat çeken bir gelişme.
