Afrika, tek ve serbest pazar
2013 yılının Aralık ayının 11. günü yayınlanan “Kara Afrika’nın Ak Umutları” başlıklı sohbetimizde, Afrika Kıtası’nda bulunan ekonomik topluluklara dikkatinizi çekmeye çalışmıştım.
O sohbetimizdeki en önemli vurgularımdan birisi de “Afrika, birlikten kuvvet doğar felsefesi ile hareket etmeye çalışıyor” ifadesi idi.
Bunu izleyen satırlarda da Afrika Kıtası’nda kurulmuş olan bazı birlikleri belirtmiştim. “Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Birliği” ECOWAS 15 üyeli, “Güney Afrika Kalkınma Topluluğu” SADC 15 üyeli, bir başka önemli topluluk “Doğu Afrika Birliği” EAC de 5 üye ülkeli topluluklardı. IGAD, ECCAS, COMESA, CEN-SAD, AMU ise diğer birlikler.
Şimdi ise çok daha önemli bir Afrika olayına vurgu yapmak istiyorum.
21 Mart 2018 günü Kigali / Ruanda’da, olağanüstü toplanan Afrika Birliği Devlet ve Hükümet Başkanları zirvesinde, 44 devlet adamı “African Continental Free Trade Area / AfCFTA, Afrika Kıtası Serbest Ticaret Sahası” kurulması için karar almışlardı.
Şu ana kadar 55 üye ülkesi olan Afrika Birliği’nin ( https://au.int/ ) 49 üye ülkesi, AfCFTA anlaşmasına onay vermiş bulunuyor. Kalan diğer ülkelerin de parlamentolarından onay sürecini bu yıl içerisinde geçirmeleri bekleniyor.
“AfCFTA, Afrika Kıtası Serbest Ticaret Sahası” kurulumunu tamamlayıp hayata geçirildiğinde, küresel çaptaki en büyük Serbest Ticaret Sahası olması bekleniyor. Afrika Birliği’nin “İstediğimiz Afrika / The Africa We Want” vizyonu çerçevesinde oluşturulmaya çalışılan bu Serbest Ticaret Sahası’nın, bir milyarlık bir nüfusu kapsaması ve yaklaşık 3,3 trilyon ABD Doları büyüklüğündeki bir ekonomiyi yaratması hedefleniyor.
Bu çapta bir büyüklüğe sahip olan bir pazarın potansiyeli kuşkusuz tüm dünya ülkelerinin iştahını kabartmaktadır. Zaten oldukça uzun bir süredir orada ciddi bir etkinlik gösteren Çin, gerek pazarda ürünlerini satmak ve gerekse de Afrika’nın işletilmeyi bekleyen hammadde kaynaklarını kullanmak için oldukça etkili organizasyonla içerisine girmiş bile. Ülke olarak da en önde giden ticaret ortağı olmuş bir durumda.
Bizim şansımız ne olabilir?
Türk Hava Yolları (THY) Afrika Kıtası’nda oldukça çok noktaya uçuş yapıyor. İstediğimiz zaman istediğimiz ülkeye çok rahat gitme olanağımız var. Türkiye İstatistik Kurumu rakamlarına göre Türkiye’nin Afrika Kıtası’na yaptığı ihracat yaklaşık olarak 11.68 milyar ABD Doları görülüyor.
Afrika Birliği Komisyonu tarafından yayınlanan Afrika Ticaret İstatistikleri / 2017 belgesinde yer alan rakamlara göre toplam Afrika Birliği ülkelerinin ithalatı da yaklaşık 525 Milyar ABD Doları. Afrika’nın ithalatının yaklaşık %2.2’sini bizim karşıladığımız görünüyor.
Bu da demektir ki Afrika Kıtası’nda alacak çok yolumuz var.
Afrika ülkelerinin pazarları, Batı ülkelerinin pazarlarına göre daha kolay pazarlar. Batı’nın ısrarla aradığı bazı kıstaslar oralarda aranmıyor. Yüksek kalite ve standartların engellerini aşamayan üreticilerimizin daha rahat girebileceği pazarlar.
Ekonomik seviyeleri de Batı kadar yüksek olmadığı için, doğal olarak daha ekonomik tekliflerin beklentisi içerisindeler. Ticarette güven unsuru arayanlar için ise ödeme risklerinin iyice analiz edilerek girilmesi gereken pazarlar.
Ticaret Müşavirlerimizin iyi ve güncel bilgi vermeleri ile Türk EximBank desteklerinin burada açamayacağı kapı yoktur diyebilirim.