Af üstüne af (!)…

Türkiye’nin siyasi gündeminin yoğunluğu içerisinde bazı gelişmeleri gözden kaçırabiliyoruz. Oysa kimileri için bu gelişmeler çok önemli olabiliyor.

İşte bu gelişmelerden birisi de Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun.

Söz konusu kanunun ilk versiyonu geçtiğimiz ağustos ayında yüce Meclis’ten geçmişti.

Bu kanun, deyim yerinde ise Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı ve cesur yeniden yapılandırma ve af düzenlemelerinden birisiydi. Kişilerin, şirketlerin her türlü vergi, sigorta ve para cezaları ile ilgili yeni düzenlemeler getirilmişti. Bunların bir kısmının aslı affedilmişti, bir kısmının da cezaları affedilerek yerine daha düşük bir ceza öngörülmüştü.

Yılın sonuna kadar yürürlükte kalan bu düzenlemeden beklenen fiskal sonuçların sağlanıp sağlanamadığını pek anlamış değiliz. Peşin veya 2 ayda bir ödemeli bir, iki veya 3 yıllık taksitlere bağlanan kamu alacaklarının taksitlendirilmesinin sonuçları çok açık değil.

Yani bu düzenlemenin yapılması değdi mi, yaralara merhem oldu mu bilemiyoruz.

Bu düzenlemenin dürüst yükümlüler nezdinde yarattığı kırılganlık ve hatta travma üzerine, bunlara da yönelik vergilerinin yüzde 5’i ile sınırlı vergi indirimi düzenlemesi getirildiğini biliyoruz. Aslında geçmişten günümüze çeşitli vergi afları ve yeniden yapılandırmaları olduğunu biliyoruz. Biz de geçmiş görevlerimiz sırasında bu çalışmaların içerisinde bulunmuştuk.

Ancak; adaleti sağlamak ve toplumsal barışı tesis etmek adına yapılan her vergi affı düzenlemesinin bir yandan da adaletsizlik getirdiğini şimdi çok daha iyi anlıyoruz. Kayıt içerisinde olan, vergilerini ve sigorta primlerini süresinde ve düzenli yatıran, devletle barışık olan özellikle kurumsal yapıların bu düzenlemelerden çok rahatsız olduğunu biliyoruz. 3-5 yılda bir getirilen bu düzenlemelerin adeta bir alışkanlık halinde yükümlülerin ve onların mali rehberi konumundaki müşavirlerinin reflekslerine yansıdığını izliyoruz.

Özellikle AK Parti döneminde bu düzenlemelerin çok sıkça yapıldığını ve her nedense bir türlü adaletin sağlanamadığını (!) görüyoruz.

Açıkçası bu düzenlemelerin sonu yok. Ne kadar af veya yeniden düzenleme yapılırsa o kadar adaletsizlik ve düzensizlik devam eder; hiçbir şey düzelmez. Bu göz ardı etmemeliyiz.

Keşke bu konulara ilişkin temel yasaklamalar anayasal iktisat anlayışıyla Anayasamızda yer alsa… Tabii bunun için de gerçekten adil bir vergi yapısı kurulabilmiş olsa…

Umarım bu günler de gelecek!...

Biz yine konumuza dönelim ve ağustos ayında çıkarılan yeniden yapılandırma yasasının vizyona giren ikinci versiyonuna bakalım.

Yüce Meclis’ten geçen hafta geçen Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi özü itibariyle birinci yasanın uzatılmasından ibarettir.

Bu yasada yer alan bazı temel düzenlemeler şunlar:

- Daha önce 19 Ağustos 2016'da yürürlüğe giren Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun kapsamına giren alacak türleri ve alacaklı idareler esas alınarak bu idarelerin 31 Mart 2017 tarihine kadar olan kesinleşmiş alacakları yeniden yapılandırılıyor.

- Daha önceki yapılandırma kapsamında başvuru yapamamış borçlulara da yeni bir imkan tanınıyor.

- Ancak yapılandırmadan yararlanan ve taksit ödemeleri devam edenlerin yapılandırılan borçları kapsam dışında tutuluyor.

- Bu yasa ile; önceki yasada belirlenen vergiler, gümrük vergileri, vergi cezaları, bazı idari para cezaları, sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi feri alacaklar yapılandırma kapsamına alınıyor.

- Ayrıca Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip ve tahsil edilen bazı alacaklar ile belediyelerin su, atık su ve katı atık gibi alacakları da kapsama dahil ediliyor.

- Yapılandırmadan yararlanabilmek için 30 Haziran 2017 tarihine kadar başvuruda bulunulması gerekiyor.

- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'na, Maliye Bakanlığı'na, il özel idarelerine ve belediyelere ilk taksit 31 Temmuz 2017'ye, SGK'ya ilk taksit 31 Ağustos 2017'ye kadar, diğer taksitler ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödenecek ancak daha kısa sürede ödeme seçenekleri getiriliyor.

- Eski yasada olduğu gibi, yapılandırılmış borçların ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi şartına bağlı olarak feri alacaklar yerine, Yİ-ÜFE tutarından ayrıca yüzde 50 indirim yapılması öngörülüyor. Yapılandırılan borçların taksitler halinde ödenmesi halinde ise, borçların yasada belirtilen katsayılara göre artırılması gerekiyor.

- .....

İşin genel çerçevesi bir tarafa, ilgililerine önerimiz bu imkandan yararlanmalarıdır.