Af Kanunu kapsamında yapılandırılmış borçlarda ödeme süresi uzatımı

Bilindiği üzere; 6736 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun” kapsamında kamuya olan borçların yeniden yapılandırılmasına imkan tanınmış ve önemli tutardaki kamu alacağı bu kapsamda yapılandırılmıştır. Bu kapsamda yapılandırma talebinde bulunulan ve Maliye Bakanlığı’na, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların taksitle ödenmek istenmesi halinde ilk taksidinin 2016 yılı Kasım ayı içinde ödenmesi gerekiyordu. Keza anılan tutarların peşin ödenmesi istendiğinde de bu ödemenin 2016 yılı Kasım ayı içinde yapılması gerekiyordu.

Öte yandan, 6736 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin altıncı fıkrasında; “Bu kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisi süresinde ödenmek koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanun’un 51’inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu kanun hükümlerinden yararlanılır. İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir.

Bu hüküm her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır.” hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre, kanun kapsamında ödenmesi gereken taksitlerin ilk ikisi süresinde ödenmek koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında en fazla iki taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmayacak ve ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının borçlunun başvuru sırasında tercih ettiği taksitlendirme süresinin son taksidini izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanun’un 51’inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla kanun hükümlerinden yararlanılacaktır. Dolayısıyla, kanun kapsamında ödenmesi gereken taksitlerden;

• İlk ikisinin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi,

• Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi,

• Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin geç ödeme zammıyla birlikte son taksiti izleyen ayın sonuna kadar da ödenmemesi, hâlinde kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.

Bu durumda, kanun kapsamında ödenmesi gereken taksitlerden ilk ikisinin süresinde ve tam olarak ödenmesi kanundan yararlanma hakkının devamı için zorunlu olduğundan, taksitli ödeme seçeneğini tercih eden borçluların Kasım/ 2016 ve Ocak/2017 taksitlerini süresinde ve tam olarak ödemeleri gerekmektedir.

Bu hüküm, her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanacaktır.

Öte yandan, kanunun 5’inci maddesinin dördüncü fıkrasının (a) bendi hükmüne göre, “matrah veya vergi artırımı” yoluyla hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar, gelir (stopaj) veya kurumlar (stopaj) ve katma değer vergilerinin Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi hâlinde, söz konusu taksitler 6183 sayılı Kanun’un 51’inci maddesine göre belirlenen oranın bir kat fazlası oranında uygulanacak gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsil edilecektir. Bu nedenle, bu taksitler hakkında süresinde ödenmeyen taksitlere ilişkin düzenlemelerin yer aldığı ve yukarıda açıklanan kanunun 10’uncu maddesinin altıncı fıkrası hükmü uygulanmayacaktır.

Borçlarını peşin ödemek üzere yapılandıranlara ek ödeme süresi

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde duyurulduğu üzere;

6736 Sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan tutarların “peşin ödeme” süresi ile taksitli ödemeyi tercih edenler için ilk taksit ödeme süresi 30 Kasım 2016 tarihinde sona ermiştir. Ancak, anılan kanundan yararlanmak üzere başvuruda bulunan ve peşin ödemeyi tercih eden mükellefl erden 30 Kasım 2016 tarihine kadar ödemelerini yapmamış olanlar, 2 Ocak 2017 Pazartesi (bu tarih dahil) gününe kadar peşin ödenecek tutarları %1.40 oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödemeleri halinde Kanunun getirdiği imkanlardan yararlanabileceklerdir.

Yapılandırılan borçlarının ilk taksitini ödeyemeyenlerin durumu

Yapılan açıklamadan görüleceği üzere; uzatılan ödeme süresi, sadece, yapılandırma kapsamındaki borçlarını peşin ödemek isteyenler için getirilmiş olup, borcunu taksitle ödemek isteyenlerin ilk taksitini zamanında ödeyememiş olmaları halini kapsamamakta ve ilk taksitin ödeme süresini uzatmamaktadır. Dolayısıyla, yapılandırılmış borçlarını taksitle ödemeyi tercih etmiş olup ta ilk taksitini zamanında ödeyememiş olanlar yapılandırma haklarını kaybetmektedirler. Özellikle ilk taksitin son gününde yaşanan internetteki ya da bankalardaki sıkışıklık vb. problemler nedeniyle bu durumda olan pek çok kişi bulunmaktadır. Bu durumda olanlar da ilk taksitleri için süre uzatımı yapılması beklentisindedirler. Bu nedenle, anılan durumda bulunanlar için de çözüm üretilmelidir. Anılan kanunun 10’uncu maddesinin 17 nolu fıkrasında Bakanlar Kurulu’na “ilk taksit ödeme süresini 1 aya kadar uzatma” yetkisi verilmiş olup, kanımızca bu yetki acilen kullanılmalı ve duyurulmalıdır. Öte yandan, kanımızca, daha önceki müracaatlarında taksitlendirme talep etmiş olanlar, isterlerse, borcun tamamını 2 Ocak 2017 Pazartesi gününe kadar ödeyerek, yapılandırma hükümlerinden yararlanabilirler.