Adi ortaklığın sermaye şirketine dönüşmesi
1. GİRİŞ
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 194. Maddesi ile bir ticari işletmenin ticaret şirketine dönüşmesine olanak tanınmıştır.
Konu ile ilgili Türk Ticaret Kanunu’nun 194. Maddesindeki hükümler şu şekilde dir.
“ Bir ticari işletme, bir ticaret şirketiyle, onun tarafından devralınmak suretiyle birleşebilir. Bu halde devralan ticaret şirketinin türüne göre 138 ilâ 140, 142 ilâ 158 ve ortak hükümlere ilişkin 191 ilâ 193’üncü madde hükümleri kıyas yoluyla uygulanır. (194/1)
Bir ticari işletmenin bir ticaret şirketine dönüşmesi halinde 182 ilâ 193’üncü maddeler kıyas yoluyla uygulanabilir” (194/2)
Bu hükümler çerçevesinde bir adi ortaklığın ticaret şirketine dönüşme olanağı bulunmaktadır.
2. TİCARET ŞİRKETİ NEDİR ?
Türk Ticaret Kanunu’nun 124. Maddesine göre ; “ Ticaret şirketleri; kolektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif şirketlerden ibarettir.
Bu kanunda, kolektif ve komandit şirket şahıs, anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket sermaye şirketi sayılır”
Bu hükümler çerçevesinde, Şahıs şirketleri ve sermaye şirketlerinin hepsine Ticaret Şirketi denilmektedir.
3. ADİ ORTAKLIK NEDİR ?
Adi ortaklık Sözleşmesi Borçlar Kanunu’nun 620 ve sonraki maddelerde hüküm altına alınmıştır.
Borçlar Kanunu’nun 620. Maddesi, “ Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleşmeyi üstlendikleri sözleşmedir.
Bir ortaklık, kanunla düzenlenmiş ortaklıkların ayırt edici niteliklerini taşımıyorsa, bu bölüm hükümlerine tabi adi ortaklık sayılır”
Bu hükümler çerçevesinde adi ortaklık en az iki kişi tarafından kurulan bir ortaklıktır. Maddenin yazılışına dikkat edildiğinde “iki yada daha fazla kişi” ifadesinin bulunduğu görülmektedir. Ortaklığı meydana getirecek kişilerin hukuki statüleri hakkında bir açıklama bulunmamaktadır. Diğer bir anlatımla, ortaklığı oluşturacak kişilerin hakiki kişi mi, tüzel kişiler mi olacağı hususunda bir sınıflama bulunmamaktadır. Bu sebeple adi ortaklık hakiki kişiler ile tüzel kişiler arasında kurulabilen bir ortaklık olarak karşımıza çıkmaktadır.
4. SONUÇ
Türk Ticaret Kanunu’nun 194. Maddesi hükümleri ve yukarıda belirttiğimiz diğer mevzuatlar çerçevesinde bir adi ortaklığın sermaye şirketine dönüşme olanağı bulunmaktadır. Bu birleşme sonucunda devir olan şirketin mal varlığı bir bütün halinde devir alan tarafından devralınır. Birleşme ile devrolunan şirket sona erer ve ticaret sicilinden silinir.
Devir ile ilgili olarak Türk Ticaret Kanunu’nun Birleşme başlığı altındaki hükümlerinin içinde bulunan 142 ilâ 158 maddelerindeki açıklamalar kıyas yoluyla uygulanır.