Açlık savaşı başladı
Pakistan’ın İndus Havzası’nda 52 derecenin üzerindeki sıcaklıklar geçtiğimiz yıllarda 31 milyon kişinin etkilendiği sellerden sonra ekonomiyi tamamen felç etti. Yoksul Pakistan üretimden kopuyor.
200 milyonluk ülkenin yarısı her gün kuru ısıya maruz kalıyor gene de tarlada çalışıyor. GSYİH’nın yüzde 20’sinin geldiği tarım istihdamın da yarısı. Mahsuller azalıyor, gıda fiyatları artıyor, ülkenin üzerine iklim kaynaklı toplu bir felaket çöktü. Yoksul ülkeler için açlık savaşı başladı. Sadece Pakistan değil tüm dünyada gıda kırılganlığını azaltmak için doğal koşullardan ari bir tarımsal üretim modeli tasarlamak elzem olsa da iklim gettolarında büyüyen çocukların bilim üretmesi neredeyse imkânsız.
Dondurma fiyatları artıyor
Vanilya fasulyesi dünyanın en pahalı tarım ürünlerinden, keşfiyle gastronomiye tat gelmişti. Madagaskar’daki Gamane kasırgası vanilya tarlalarını sular altında bıraktı. Elle yapılan hasadı nedeniyle safrandan sonra en pahalı baharat. Yokluğu keyfimizi kaçıracak, dondurma fiyatları artmaya başladı. Piyasalar Uganda’da ocak ayında yapılacak ikinci vanilya hasadına güveniyor.
Hava kirliliği orman yangınlarını azaltıyor
İklim paradoksu yeni verilerle aklımızı karıştırıyor. Sülfürdioksit gibi aerosollerden kurtulmak kuzeydeki ormanlara daha fazla güneş ışığının ulaşmasını sağladığı için yangın çıkma riski artıyor. Hava kirliliği meğerse gezegeni koruyormuş. İklim Bilimci Robert Allen’e göre “havayı temizlemek küresel ısınmayı hızlandırıyor, yangınları artırıyor.” Uzmanlar “kuzey ormanlarını saatli bomba” olarak değerlendiriyor. Araştırmaya göre 2015 ile 2060 yılları arasında aerosol azaltımı, kuzeydeki orman yangınlarından kaynaklı karbon emisyonlarında yüzde 150 artışa neden olacak.
ABD’den Özbekistan ve Kazakistan’a et
ABD, Çin ticari gerilimi ABD’nin yeni pazar arayışını arttırdı. Kazakistan ve Özbekistan ABD’den et ithalatına izin verdi. Burnumuzun dibindeki pazarları okyanus ötesine kaptırıp hala kardeş ülke pazarlaması yapıyoruz.
Microsoft’tan Gürcistan’a inovasyon çiftliği
Microsoft’un kuruluşu Grand Farm Gürcistan’da inovasyon çiftliği kuracak. Çiftlikte Microsoft’un FarmBeats gibi pek çok teknolojisi kullanılarak tarımın/beslenme kültürünün geleceği tasarlanacak, o da burnumuzun dibinde.
Klimalar hayattan soğutuyor
Beş kat daha az sera gazı üreten klima üretildi. Dünya Ekonomik Forumu’na göre klima nedeniyle küresel sıcaklık 0,5 derece artıyor. Küresel soğutma hedefi için Hindistan, emisyonu düşük klima yarışması düzenledi. Ödül 1 milyon dolar. Science’ye göre 2100 yılına kadar Hindistan’ın nüfusunun dörtte üçü sıcaklık tehdidiyle karşı karşıya kalacak. Hindistan’ın iklim dostu klima tasarrufu 380 milyar dolar.
Alglerle çalışan bilgisayar
Cambridge Üniversitesi araştırmacıları mavi yeşil alglerin fotosentez sırasında elektrik üretme yeteneğinden faydalanarak bilgisayarları çalıştırdılar. Alg tabanlı uygarlık umut verici. 2035 yılında 1 trilyon IoT cihazına güç sağlamak için 110 bin metrik ton lityum gerekecek. 2017’deki üretimin 3 katı, endüstriler kara kara düşünüyor.
Serinleten kumaş
Gezegeni soğutma hedefi türümüzü hayattan soğutuyor. Bilim insanları “ışınımlı soğutma” ilkesine dayanan üç katmanlı “soğutma kumaşı” tasarladı. Science’daki bir makaleye göre “soğutan giyilebilir kumaş” binalara, arabalara, gıda depolarına uygulanabilir, ısı adalarına dönüşen kentler soğutulabilir.
Tyson Foods CFO’su alkollü araç kullanmaktan tutuklandı
Şirket sahibinin torunu olan John Tyson açığa alındı, özür diledi. John Deere, 277 siyahi ve Hispanik’i ırk ayrımcılığı yaparak işe almadığı için 1,1 milyon dolar tazminat ödeyecek. Fazla dozda uygarlık kokan hareketleri görünce anız yakarak tarımı felç eden, onlarca kişinin ölümüne sebep olanların hala “sosyal hayatta” kalmalarını anlayamıyoruz.
Uyuyan meyvelerin raf ömrü artıyor
Raf ömrü düşük besin değeri yüksek meyvelerin tedarik zincirini desteklemek amacıyla geliştirilen “vakum odalarında uyutma teknolojisiyle” meyvelerin raf ömrü 12 haftaya kadar uzatıldı. Milyonlarca dolar tasarruf. Küresel meyve üreticisi Agrovision, RipeLocker şirketinin “uyutma teknolojisini” kullanan ilk şirket.
Ezcümle; çoklu krizlere, bilinmeyene hazırlıklı olmak irade/bilgi ve finansman istiyor. Türkiye Yüzyılı’na bilimle mayalanan bir strateji, incelikli bir özen ve işbirlikçi bir eşitlik ekmeden gelecek yerle yeksan.