Acılara tutunmak...
Dünya ekonomisinin bir müdürü olsa.
O müdürü biz atasak.
Tüm yetkiyi bu müdüre versek.
Ve bu dünyadaki ekonomik gidişatı Türkiye’ye en uygun olacak şekilde yönetmesine imkan tanısak...
O müdür, dünyadaki koşulları bizim lehimize ancak bu kadar ayarlayabilirdi.
Geçen sene 4 faiz artırmış olan Fed’in, bir anda U dönüşü yapabileceğini öngörmek imkansızdı.
Piyasa şu anda, Fed vadeli kontratlarına bakarsak bu yıl içinde yaklaşık 3 faiz indirimi fiyatlıyor.
Bu elbette kimsenin baz senaryosu değil, bir miktar da risk primi içeren bir fiyatlama.
Ama bizim için harika bir ortam.
Zira, geçen sene kur şoku yaşamış bir ülkeyiz.
Kur şokunun asıl vurduğu nokta, şirketlerimizin bilançoları. Geçen sene Ekim ayında ABD 10 yıllık tahvil faizinin %3.25 iken bugün %2.0’lerin altına inmesi, bizim şirketlerimizin yurtdışı borçlanmalarını elbette çok daha düşük maliyetli hale getiriyor. (JP Morgan ve Goldman Sachs, bu yıl sonunda ABD faizlerinin %1.75’e kadar gerilemesini bekliyor. Bu bizim için iyi haber)
Üstelik hem şirketlerimiz hem de bankalarımız zaten yaşadıkları şok sonrasında net borç ödeyicisi konumuna döndüler.
Kredilerinin önemli bölümünü çevirmek yerine ödemeyi tercih ediyorlar. Örneğin bankalarımızdaki sendikasyon kredilerinin çevrilme oranı %70’lere indi.
Bu demektir ki, geçen sene 100 dolar borç alırken, bu sene aldığımız borcu 30 dolar azaltıyoruz.
Bunlar elbette ekonominin daralmasından kaynaklanıyor.
Şirketler de öyle. TCMB’nin son açıkladığı Mart ayı verisine göre, finans dışı kesimin net döviz pozisyon açığı, önceki aya göre 5 milyar dolar azalışla 192 milyar dolara geriledi. Geçen sene bu rakam 220 milyar dolarları bulmuştu.
Dünyada negatif faiz tahvil stoku 12.8 trilyon $'a yükseldi
Üstelik, bunu konuşurken sadece ABD’yi ve Fed’i almak da doğru değil. Avrupa Merkez Bankası’nın geçen yıl yaptığı öngörüler doğru çıksa, bugünlerde neredeyse faiz artırıyordu. Ancak devran öyle bir değişti ki, onların da bu ay sonunda 10 baz puan faiz indirmeleri bekleniyor.
Alman 10 yıllık tahvil faizi -0.35’lere kadar geriledi. Hadi o Almanya diyelim. Avrupa’nın en riskli ülkelerinden İtalya’ya bakalım? 2 yıllık tahvil faizi eksiye döndü.
Dünyada negatif faizle işlem gören tahvil stoku 12.8 trilyon dolara yükseldi. Bu da bizim için muazzam haber, çünkü Türkiye portföy yatırımlarının çok önemli bir kısmını Avrupa piyasasından sağlıyor.
Yılbaşından bu yana gelişen ülkelerin euro cinsinden yaptıkları borçlanmaların toplamı, 28 milyar euro ile rekor seviyeye ulaştı. Bugüne kadar tarih boyunca hep dolar borçlanmış Suudi Arabistan dahi euro borçlanmak için talep topluyor.
Gelişen ülkelerin dolar cinsi borçlanmaları ise %30 düşüşle 70 milyar doların altına indi.
Dün, Hazine döviz cinsi yeni bir ihraç için yetkilendirme yaptı. Yetkilendirme dolar borçlanma üzerine, ancak geçmişte de dolar borçlanıp swapla euroya dönmüşlüğümüz var. Nasıl olacağını izlemek gerek.
Türkiye, yüksek betalı bir ülke. Yani dünyada olan iyi fiyatlamalarda önden koşuyor, dünyadan daha iyi performans gösterebiliyoruz. İşler kötü gittiğinde de daha sert satışlar yiyoruz. Bizim son dönemde oluşan bu iyimser atmosferde uçup gitmemiz beklenirdi. Olacağımız kadar olamayış nedenimiz, kendi “acılarımıza tutunmamız” idi. Türkiye’de “demokrasinin işleyişini” tartıştıran seçim tekrarı kararı, jeopolitik sorunlarımız, ekonomi politikasında, finansal kararlarımızdaki hatalarımız, bizi olması gerekenin daha altında bir performansa yöneltti.
Şimdi seçimi bitirdiğimize, ABD ile ilişkilerde daha iyi görünen bir düzleme ulaştığımıza göre, bu ucuz paranın doğru alanlara yönelmesini sağlamamız lazım.
Doğruları yaparsak, ucuz olan paranın bizim için bir miktar bollaşması da söz konusu olabilir. Yanlış sinyalleri gönderirsek, ucuz olan paranın bize düşecek payını azaltırız.
Bu tema, 1-2 yıl daha bizlerle birlikte olabilecek yeni bir fırsat penceresi.
2019 bizim için her şekilde kayıp bir yıl olacak.
Geçen sefer olamayanı umarım bu kez oldurabiliriz.
Oldurursak, 2020’yi çok daha iyi bir yerde tamamlayabiliriz