Açık pozisyonları esas faaliyetlerde kullanabilme ustalığı
Sonucu belirli olsa da, FED’in Nisan toplantısı küresel finans piyasalarında oynaklığı etkiledi. FED tedirgin. 17-18 Mart 2015 toplantı tutanakları, i. reel aktivitenin ve ii. enflasyonun belirsizliğine gönderme yapıyor.
IMF’in Nisan küresel bütçe bekleyişleri raporu Çin, Endonezya, Malezya, Meksika, Rusya ve Türkiye gibi ülkelerin görece düşük kamu borçlanma gelişimine işaret ediyor. GSYIH’larının yüzdesi olarak ortalama 2015 kamu finansman ihtiyacı yüzde 6.43 kadardır. Türkiye, bu grupta bile, yüzde 5.7 kamu finansman gereksinimiyle iyi durumdadır. Yetmiyor. Artan enflasyonumuz, kuru etkiliyor. Kursa her şeyi...
Makroekonomik modeller mikroekonomik destek görmedikçe, sıvasız, boyasız, yalıtımsız, dört duvar evdir.
Borsa İstanbul (BIST), Türkiye ekonomisinin bir prototipidir. Temsil yüzdesi sektörden sektöre değişse de güçlüdür. BIST Tüm 2008’de 19 milyar dolar olan toplam net döviz pozisyon açığını, 2014’te 89 milyar dolara tırmandırıyor. 2008 yılını 100’e endekslersek, 4.69 kat artışla 2014 yılı 469 düzeyindedir.
En önemli artışlar 2011 ve 2013’de kaydediliyor. Grafik, Türk Lirasının sepet kur karşısında kaydettiği değeri, BIST Tüm’ün net döviz pozisyonunu Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) içindeki payla karşılaştırarak irdeliyor. Kriz sonrasındaki yedi yıl, TL’ye sepet karşısında ortalama yüzde 7.37 değer kaybettiriyor.
Yatırımcı için faiz, hisse senedi, altın ya da doğrudan yatırımların sermaye kazancı çok daha fazlasına kapı aralıyor. Pozisyon açığı doğrudan FED ve ECB’nin adımlarını takip ediyor. Borsa İstanbul’un halka arzıyla gündeme gelen uluslararasılaşma süreci, uygun piyasa koşullarını beklemek üzere 2016’ya ertelenedursun, firmalar ucuz fon kaynağı fırsatını kaçırmıyorlar. Özellikle 2011 ve 2013 yıllarında büyük adımlarla ilerliyorlar.
Bu ucuz finansman girişini, umarız esas faaliyetleri için kullanabilmişlerdir diyoruz. Çünkü bilemiyoruz. Sanayideki gelişmeleri ölçen İSO araştırmaları, üretimden satışların zayıflayan eğilimine işaret ediyor. Çözüm reformları mikro düzeye çekebilmektir. Başarabilmekse kamusal yönetimin ustalığıdır. Öyle bir ustalık ki; incilerin kumsalda bulunmadığını, dalmaktan başka çare olmadığını, bilen bir ustalık.
