Açığa satış

Şant MANUKYAN

19 yüzyıl ABD'li spekülatörlerden (ki bu grup haydut baronlar olarak anılır) Daniel Drew "Sahip olmadığı malı satan ya geri alır, ya da hapse girer" demiş. (He who sells what isn't his'n must buy it back or go to pris'n şeklinde kendine has aksanla). Yıl başından bu yana sayısı 10'a yaklaşan finansal kurum hakkında battıklarına dair televizyon yorumları, analizler ve mailler görüyoruz. Ancak ilginç bir şekilde bu sayılan isimlerin arasında sadece gerçekten batan Bear Sterns ve IndyMac'in adı hiç geçmedi. Zira bu yorumları yapanlar "batacak" sonucuna bilançoları inceleyerek değil, esen rüzg‰rı arkalarına alarak yapıyor. Önceki hafta SEC (ABD SPK'sı) bir liste açıklayarak finansal kurumlarda naked short tabir edilen hisseyi borç almadan direkt olarak açığa satma uygulamasına kesinlikle göz yumulmayacağını açıkladı ve karar geçtiğimiz pazartesi bir haftalık olmak üzere uygulamaya kondu. SEC bu uygulamayı gerekli gördüğü taktirde 30 gün uzatabilecek. Piyasanın sakinleşmesi açısından olumlu bir karar olsa da açığa satışın önüne geçmenin yolu yönetmelikler değil, kuvvetli bir bilançodur. Zira gelişmiş piyasalarda açığa satış olmasa bile başka yöntemlerle senet üzerinde baskı kurmak mümkün. Bu baskının kırılması ise sadece sağlam bir sermaye yapısı ve yüksek k‰rlılıkla başarılabilinir. Şu anda pek çok finans şirketinde bu durumun olmadığını biliyoruz. Söz konusu firmaların portföylerinde bulunan bazı menkuller piyasa koşulları düzeldiğinde çok daha yüksek fiyatlardan değerlendirilebilecek seviyede. Bu nedenle FED ve diğer kamu otoriteleri panik ortamını dağıtarak fiyatların normalleşmesini sağlamaya çalışıyor. Batması beklenen bankalar, 200 dolar olması beklenen petrol, patladığı söylenen enflasyon, resesyonda olan ABD ekonomisine rağmen Dow endeksinin halen 11600'de olması bilmiyorum size de ilginç geliyor mu? Herkesin gardını aldığı bir ortamdan endekslerin beklenmedik bir şekilde yükselmesi, enflasyonun sene sonuna doğru düşmesi söz konusu olabilir. Asıl darbe reel sektör bilançolarından ve ABD'yi 2009'da sarsacak olan deflasyondan gelecektir.