AB’nin takımyıldızı

Dünya genelinde 1 milyarı aşkın güvenlik kamerasının olduğu tahmin ediliyor. Tahmin edilebileceği gibi en çok güvenlik kamerasına sahip ülke Çin Halk Cumhuriyeti. Avrupa’da en çok güvenlik kamerası bulunan şehir ise Londra. Yaklaşık 69 milyon nüfuslu İngiltere 6 milyon kamerayla vatandaşlarını izliyor. Yani 11 kişiye bir kamera düşüyor.

Geçtiğimiz hafta sonu Londra’daydım; ülkeye girişten çıkışa kadar her şey kameralarla denetleniyor. Kullandığınız aracınızın plakasını vermeniz yeterli, sokaklar, metrolar, tüneller, feribotlar, otoparklar ve aklınıza gelebilecek her şey ve herkes kamera ağıyla sizi yönlendiriyor. Hem uydu dayanıklılığını hem ara bağlantıları hem de güvenlik altyapısını güçlendirmek isteyen Avrupa Birliği, 300 uydudan oluşan Avrupa’nın ilk ‘çok yörüngeli uydu ağı’ telekomünikasyon alanında stratejik programı ‘Uydu Dayanıklılığı, Ara Bağlantı ve Güvenlik Altyapısı (IRIS2) Programı’nı duyurdu.

AB’nin bu hafta duyurduğu ‘AB’nin takımyıldızı’ programı, 2030 yılında faaliyete geçecek. AB Komisyonu, IRIS2 programıyla “Avrupa’nın dijital egemenliğini güçlendirmeyi ve vatandaşlar, ticari şirketler ve kamu kurumları için güvenli bir bağlantı sağlamayı amaçlandığı”nı açıkladı. Avrupa ülkelerine ve vatandaşlarına çeşitli hizmetler sağlaması planlanan IRIS2 programı, sınırların ve uzak bölgelerin gözetlenmesine de olanak tanıyacak.

Ayrıca kriz veya doğal afet durumlarında sivil koruma için de kullanılabilecek AB’nin ‘takım yıldızı’ programı. “Yapay zekânın kötüye kullanımı ve siber saldırılara” karşı AB’nin stratejik özerkliğini garanti etmesi hedeflenen ‘takımyıldızı’ programı, arama/kurtarma amacıyla insani yardım gönderilmesini ve denizdeki acil durumların yönetimini de daha gelişmiş bir teknolojiyle kolaylaştıracak. Ayrıca enerji, finans, sağlık, veri merkezleri gibi birçok bağlantılı ‘akıllı şebeke’ de IRIS2 tarafından sağlanan bağlantı kullanılarak kontrol edilecek.

AB’nin ‘gözü’ olacak

AB Komisyonu, ‘IRIS2 takımyıldızı’ ile iç ve dış güvenlik, savunma politikaları çerçevesinde Ortadoğu, Afrika, Arktik, Atlantik ve Baltık bölgeleri, Karadeniz ve Akdeniz gibi stratejik ilgi alanlarının bağlantısını de geliştirmeyi hedefliyor. AB’nin gözü ile aynı zamanda hava, kara, deniz ve demir yolunun yanı sıra otomobil trafiği gibi farklı altyapıların yönetilmesi de mümkün olacak.

300 uydudan oluşan takımyıldızı

Yaklaşık 300 uydu uzayda, 2 bin kilometreye kadar ‘alçak yörünge’ ve 2 bin ile 35 bin 786 kilometre arası ‘orta yörünge’ olmak üzere iki farklı yörüngeye konuşlandırılacak. AB’nin takımyıldızı, iletişim hizmetlerinde ‘düşük orandaki gecikmeleri’ ortadan kaldıracak. IRIS2 programı aynı zamanda, güvenli hükümet iletişimi alanında AB’nin stratejik özerkliğini garanti edecek. Ticari hizmet alanında da faydalanılacak olan takımyıldızı, Avrupa sanayisinin ve operatörlerinin dünyadaki konumunu güçlendirecek.

3 milyar euroluk bütçe

Avrupa’yı takımyıldız yarışında güçlendirmeyi amaçlayan AB, kamu ve özel sektörü bir araya getiren ‘IRIS2 projesi’ için 2021-2027 döneminde 2,4 milyar euro finansman ayrıldı. AB’nin 2028-2035 bütçesinde ise ‘takımyıldızı’ için ayrıca 600 milyon euroluk ek bütçe öngörülüyor. AB, ‘IRIS2 güvenli bağlantı takımyıldızı’ girişimine ilişkin düzenlemeyi geçtiğimiz yıl mart ayında onaylandı.

Bu yıl nisan ayında yapılan ihale ile operatör olarak Eutelsat, SES, Hispasat ve alt yüklenici endüstriyel ortaklar Airbus, Thales, OHB, Deutsche Telekom, Orange şirketlerinden oluşan konsorsiyumu yürütecek. AB ‘takımyıldızı’ projesini Toulouse (Fransa), Fucino (İtalya) ve Bettembourg’da (Lüksemburg) kurulacak olan ‘IRIS2kontrol’ merkezlerinden yönetecek. Dünya, ışık hızıyla ‘biri bizi gözetliyor’ programına doğru ilerliyor…