ABD’de tüketim hız kesecek

Küresel enflasyonun yeniden hortlaması Fed dahil bütün faiz indirmeye yemin billah eden bankaların endişesi şimdi. Son aylarda gelen ABD enflasyonu yukarı doğru gelmeye devam ediyor. Buna ek olarak petrol fiyatındaki usulcacık yükseliş devam ediyor ve WTI fiyatı şaka-maka derken $84’a geldi.

Eh… petrol artınca arabaya koyulan benzin de pahalılaşıyor. Hatta öyle ki daha birkaç hafta önce $3,53 olan benzin fiyatını pahalı bulan Amerikan tüketicisi, fiyat geçtiğim hafta $4’ı bulunca yaşam standartlarını değiştirebileceğini söylemiş. Triple A (AAA) tarafından Amerikalılar arasında yapılan ankete göre katılımcıların %59’u benzin fiyatının $4’ı aşması halinde araç kullanma alışkanlıklarını değiştirebileceklerini paylaşmışlar.

Buradan bahsi geçen değişiklik tabi ki araç kullanım miktarını azaltmak yönünde. Verinin kırılımı ise şu şekilde; genel olarak katılımcıların %80’i daha az araç kullanabileceğini değerlendirirken 18-34 yaş arası artık daha fazla carpool (arkadaşıyla araba paylaşma) yapabileceğini söylemiş. Hatta daha yüksek gelir grubunda bulunan 35 yaş üstü kesim de %11 oranında carpool yapabileceğini söylemiş.

18-34 yaş grubu için söz konusu oran %29. Yine 35 üstü grubun verilerinin ortaya çıkardığı bir başka konu ise %68 oranda ev veya ofisten tek çıkışta artık birden fazla iş halletmeye çalışabilecekleri ve % 52 oranda alışveriş, dışarıda yemek gibi harcamaları azaltabilecekleri olmuş. Yani petrol fiyatı Amerikan tüketicisini biraz biraz sıkıştırmaya başlamış. Ama ilginç bir şekilde yaz tatili gündem olunca aynı ankete göre katılımcıların %52’si yaz tatili yapmayı planlıyor ve bu kısmın %58’i petrol fiyatı ne olursa olsun planlarında değişiklik yapmayı düşünmüyor.

Bunu normal karşılamak lazım çünkü zaten yaz tatili yapabilecek ekonomik güçte olan kesim biraz daha ekstra harcamayı karşılayacak güçte olanlardır. Bir de tatil yapamayacak olan %42’ye sormak lazım. Bu arada tüketicinin yavaşlaması tam da Fed’in istediği bir davranış, çünkü yüksek fiyatlar aslında kendi kuyruğunu yiyen yılan Ouroboros gibi bir durum; artan fiyat bir noktadan sonra talebi azaltacak, azalan talep de fiyatı düşürecek.

Dolar ve parite

Dünyanın 2 büyük ekonomisi ve bu ekonomilerin para birimlerinin yarışı… Fx piyasasında işlem yapanların aklındaki en önemli 3.konu sanırım. 1.konu muhtemelen altın, 2.konu ise Japon Yeni. Ama bu konulara çok değindim, artık beni bile sıktı. Bu aşamada bu ikisinde sadece pozisyon almak ve eklemek gerek. Altın yükselir, USDJPY düşer. Fx oyuncularının sadece “parite” diyerek konuştukları EURUSD ise bir sürü belirsizliğin ortasında 16 aydır 1,1250/1,0450 arasın savruluyor.

Yön ile ilgili çeşitli görüşler okuyorum ama bana en doğru gelen fiyatlamanın Fed’in ve AMB’nın faiz indirim hızı ile indirim miktarının bileşik etkisiyle olmasıdır. Nitekim her iki merkez bankasının da gelecekteki toplantılarda faiz indirim beklentileri ihtimalinin farkına baktığımızda, eğer Fed’in indirme ihtimali AMB’nin indirme ihtimaline göre daha fazla arttıysa bu direkt olarak paritede yükseliş yönünde, tersi durumda ise paritede USD lehine hareketi tetikleyen bir durum oluyor. Yani net bir şekilde aslında faizi yüksek olma ihtimali daha fazla olan döviz daha fazla güçleniyor.

Ekonomi 101!! Olayı çok karmaşık hale getirmemek lazım. Şimdi güzel bir durum tespiti yaparak konunun önemli bir kısmını açığa çıkardık. Bunu ileriye dönük nasıl kullanırız? İşin doğrusu durum tespiti verilere dayanan sabit bir sonuç gösterirken bundan sonrası yine subjektif görüş eşliğinde olmak durumunda. Sonuçta hangi merkez bankasından ne kadarlık faiz indirimi beklendiği ve bunun hangi hızla olmasını beklediğinizle ilgili bir durum. Bu nedenle ben kendi, düşüncemi ileteceğim.

Bana göre muhtemelen Fed başlayacak ama bir dolu, bir boş toplantılarla sene sonuna kadar 3 tane 25 bps’lik indirim yapacak. AMB ise Fed’den sonra başlayacak ama ara vermeden daha hızlı gidecek ve sene sonuna kadar 3 veya 4 indirimle işi bitirecek. Bu süreçte, bugüne kadar yerçekimiyle iyi baş edebilen parite 1,04 veya daha altına bile düşebilecek. Ancak AMB indirim döngüsünü bitirdiğinde Fed’in hala atılacak mermisi kalmış olabilir. Senaryo bu şekilde gerçekleşirse devamında USD zayfılığı gündeme geleceği için paritede yeniden 1,12 lere yakınsama şaşırtıcı olmaz.