ABD ve Rusya’nın “birlikte çalışma vakti”

Tarihler 2014’ü gös­terdiğinde Av­rupa Birliği ül­kelerinin tam desteği ile ger­çekleşen Uk­rayna’daki hü­kümet değişi­mi sonrası artık hiçbir şey eski­si gibi olmaya­caktı.

Bu değişiklik ile birlik­te Rusya Karadeniz’e çıkı­şında artık o kadar da rahat edemeyecek, Ukrayna’nın tahıl depolarını daha fazla kendi çıkarları için hoyrat­ça kullanamayacaktı. Yine tüm batı demokrasilerinin asla olamaz, izin verilemez dediği şeylerden biri daha oldu. Rusya, Kırım’ı ilhak etti bölgesel bir savaş baş­ladı.

ABD’de de ikinci dönemi­ni yaşayan Obama yöneti­mi ise Arap Baharı sonrası oluşan kargaşaya yoğunlaş­mış, sadece kademeli ola­rak yaptırımlar ile Rusya’yı diplomatik yoldan sıkıştı­rabileceklerini zannederek stratejik bir geri çekilme uygulamıştı.

Öyle bir geri çekildiler ki, Kuzey Afrika tamamen is­tikrarsızlaşmış, Rusya Ak­deniz’e yerleşmiş, Suriye büyük bir boşluğa teslim edilmiş bu arada İŞİD / DE­AŞ Ortadoğu’da top koştur­maya başlamıştı.

2018’de Amerika Donald Trump’ı başkanlığa seçe­bilecek bir toplumsal bö­lünmeye gitmiş, Rusya’nın kuşku götürmez desteği ile Cambridge Analytica’nın manipülasyonlar üzerine kurulu iletişim stratejisi sonuç vermişti. Belki de ilk kez dizayn eden dizayn edil­mişti.

Rusya’nın yakaladığı fırsat

Avrupa Ukrayna savaşı­nın ilk döneminde belirli bir mesafede izlemeyi, ba­zı sembolik adımlar atma­yı tercih etmişti. Ancak tek rakibi kendisi olan Putin, bu standart savaş ortamını Rusya’nın stratejik çıkarları için kullanmaya çoktan ka­rar vermişti. Volodimir Ze­lenski liderliğindeki Ukray­na, bir yandan Avrupa Bir­liği’nin başına bela olurken, bir yandan da Joe Biden’ın yaşı itibari ile soğuk savaş sevdasından faydalanarak NATO sopasını ele geçirme­ye çalışıyordu.

Tam bu sıra­da Putin gün bugündür de­miş olacak ki düğmeye bas­tı. 21 Şubat 2022’de Rusya, Donbas’ta tek taraflı olarak bağımsızlıklarını ilan eden yerel yönetimleri tanıma kararı aldı. Ertesi gün Rusya Federasyon Konseyi, oybir­liğiyle askerî güç kullanımı­na onay verdi ve Rus birlik­leri her iki bölgeye de girdi. Savaş artık işgale dönüşü­yordu, 24 Şubat saat sabah 6’da Vladimir Putin’in “Uk­rayna’nın askerden ve Na­zizm’den arındırılması” amacıyla “özel bir askerî operasyon” başladığını ilan etti.

Ukrayna neden kaybetti?

Dünya ise Zelenski’nin kaprisleri ile uğraşıyordu. O hâkî yeşil kostüm neler görmedi ki? Avrupa Birliği, NATO ve ABD’nin mali yar­dımları çok kez soruşturma geçirdi, Zelenski sık sık ba­kanlarını üst düzey bürok­ratlarını görevden aldı. Yoz­laşma savaş dinlememişti.

Hatta Zelenski’nin eşi BM Zirvelerinde New York’ta, Londra ziyaretlerinde May Fair’de lüks markalardan alışveriş yaparken görüldü, savaşın ortasında lüks düş­künlüğü de gündemden düş­medi.

Zelenski sahada belki kay­betmedi, hatta efsanevi Rus ordusunun tel tel döküldü­ğünü tüm dünyaya göstere­rek Putin ve Rusya’ya bü­yük itibar da kaybettirdi an­cak Hamas’ın Ekim saldırısı sonrası dünyanın ilgisi ye­niden Ortadoğu’ya dönün­ce gözden ırak gönülden de ırak hale geldi.

Yeni pazarlara duyulan ihtiyaç büyüdü

Avrupa ve Amerika’da sa­vaş endüstrileri doyuma ulaşmıştı. Bu büyük eko­nomiler de pandemi son­rası tedarik zincirlerinde­ki toparlanamama hali de­vam edince resesyon riski ile de karşı karşıya kaldılar. Ve kapitalizm canavarı yeni pazarların kapısını açmaya karar verdi. Bu sırada Tür­kiye’nin oyun kuruculuğun­da Suriye meselesinin sonu­ca ulaştı. Asıl anlaşma ise deşifre olmuştu. ABD, Rus­ya’ya “Suriye’yi bırak Uk­rayna’yı al” teklifini çoktan yapmıştı.

ABD Başkanı Donald Trump, bir yandan Gazze’de akıl almaz hayalinin peşin­den koşarken bir yandan da Rusya Devlet Başkanı Vla­dimir Putin’le bir telefon görüşmesi yaptığını ve Uk­rayna’da savaşı bitirmek için müzakerelerin “derhal başlayacağını” söylediğini açıkladı. Trump hızını ala­madı birlikte çalışma va­kitlerinin geldiğini bile dile getirdi ve Putin bu görüşü onayladı. Ukrayna’da savaş sona eriyor. Görünen o ki, tek kaybeden devlet bina­larına şehirlerine Ukrayna bayrağı asan ve milli servet­lerini Zelenski’ye aktaran Avrupa oldu. Ege ve Akde­niz sahillerinde Rus oli­garkların hızla geri alacağı varlıklarını, özel jetlerini ve yatlarını çok yakında tekrar göreceğiz.