ABD kurtuldu mu?
ABD’de Başkan Trump tarafından bir süreden beri gelen açıklamalarla milat olması beklenen gümrük tarifeleri güncellemesi geldi. Hatta biraz da abartarak, 2 Nisan tarihini özgürleşme ya da kurtuluş günü olarak belirledi. ABD artık diğer ülkeleri zenginleştirmeyecek, ABD gibi büyük ve stabil bir piyasaya mal satmanın bir bedeli olacak mottosuyla yola çıkan Trump, özellikle Çin ve AB tarafına yüklendi.
Hem Çin hem de AB karar sonrası yaptıkları açıklamalarda, misilleme yapacaklarını dile getirdi. Özellikle otomotiv ve ilaç sanayi gibi lisans ya da yedek parça üretimi açısından daha karmaşık bir yapıya sahip olan alanlarda yeni düzen nasıl tesis edilecek kestirmek zor.
Ancak endüstriyel metallerde kâr satışlarının ilk planda yoğunlaşması, bakır ve alüminyum fiyatlarında düşüş, daha düşük talep ve ticaret beklentilerini yansıtmakta. Trump yönetiminin, her istediğimi yaptırırım, kozlar benim elimde, böylece yatırım alırım, içeride üretimi ve istihdamı da artırırım planı öngördükleri kadar sorunsuz işlemeyebilir.
2016 yılında ilk başkanlık dönemindeki Çin ile şu an yaratılan teknolojiyi kopyalamakla kalmayıp yeni tasarımlara ve projelere imza atan ve nakdi durumu çok daha kuvvetli Çin arasında büyük farklar var. Başta AB ve Latin Amerika olmak üzere eliyle uzaklaştırdığı bölge ve ülkelerin Çin ile daha yakın işbirliğine gideceklerini tahmin etmek güç değil. Tarihten bu yana aralarında büyük savaşlar yaşanmış Japonya ve Güney Kore bile otomotiv konusunda Çin ile uzlaşarak bu senaryonun ilk teyidini verdi bile denebilir.
Biraz da içeride yine beklentilerin altında kalan enflasyon verisine dair konuşalım, geçtiğimiz yıllarda İTO ile aradaki farkın çok açılması sonrası, İTO metodolojiyi değiştirerek daha TÜİK ile yakınsayan bir hesaplama yöntemine gitti. Hatta yılın ilk iki ayında benzer rakamlar gördük, ancak bu ay %3,8 ile %2.4 gibi oldukça farklı rakamlar geldi.
İstatistiksel açıdan bir aylık veri farkı ile yorum yapmak doğru olmaz, ancak alternatif enflasyon hesaplayan diğer kurumlar ile de farkların hep aynı yönde olması da düşündürücü. Nisan ayı verisi sonrası bu konuda farklı değerlendirmeler gelecektir.