ABD küresel vergi anlaşmasından çekiliyor mu?

Bilindiği üzere, OECD/G20 Matrahın Aşındırılması ve Karın Kaydırılması ile mücadele (BEPS) projesi kapsamında Kapsayıcı Çerçeve üyesi ülkeler, dijitalleşen ekonomiden kaynaklanan vergi zorluklarını ele almak için ‘İki Sütunlu’ bir çözümün uygulanması konusunda mutabık kalmıştı.

Devamında, küresel ve topyekûn bir yasalaşma süreci ile konu, ülkemiz dahil pek çok ülke mevzuatının gündemine girdi. İki Sütunlu Çözümün, vergi sistemlerinde adalet ve eşitliği sağlamak, yeni ve değişen iş modelleri karşısında uluslararası vergi yapısını güçlendirmek açısından önemli bir rol oynayacağı öngörülmüştür.

Konunun teknik uygulama zorlukları, çok geniş kapsamlı uygulama metin ve kılavuzlar üzerinde tartışmalar sürerken kapsayıcı çerçeve üyesi ülkelerden biri olan ABD’de önemli bir gelişme yaşandı. Beyaz Saray, (20 Ocak 2025) ABD'de OECD Küresel Vergi Anlaşması’nın geçerli olmadığını belirten bir direktif yayımladı.*

Direktifin içeriği

Kısa bir içeriğe sahip olan direktif ile önceki ABD yönetiminin vermiş olduğu taahhütler, ABD’nin Küresel Vergi Anlaşması ile uyumlu hale getirilmesine yönelik Kongre onayının olmaması nedeniyle geçersiz kılınmıştır.

Direktif, anlaşmanın Amerikan gelirlerine sınır ötesi erişim sağladığını, Amerikan işletmeleri ile çalışanlarına fayda sağlayacak vergi politikalarının uygulanmasını kısıtlayarak ülkenin egemenliğini ve ekonomik rekabet gücünü sınırladığına vurgu yapmaktadır. Hazine Bakanı ve ABD'nin OECD Daimi Temsilcisi’ne, OECD'ye bu durumu bildirme görevi verilmiştir.

Direktif, önceki yönetim tarafından anlaşmaya ilişkin verilen taahhütlerin Kongre onayı olmadan geçersiz ve uygulanamaz olduğunu resmi olarak iletmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, Hazine Bakanı ve ABD Ticaret Temsilcisi, ülkelerin ABD vergi anlaşmalarına uyup uymadığını ya da sınır ötesi kabul edilen veya Amerikan şirketlerini orantısız bir şekilde etkileyen tedbirler uygulayıp uygulamadığını değerlendireceklerdir. Ardından, ABD’nin bu duruma karşı alabileceği koruyucu önlemleri veya diğer eylemleri belirleyeceklerdir. Bu bulgular, Ekonomi Politikaları Danışmanı aracılığıyla 60 gün içinde Başkan'a sunulacaktır.

Sonuç olarak, Küresel Vergi Anlaşması ve diğer ayrımcı yabancı vergi uygulamaları nedeniyle ABD yabancı vergi politikası hedeflerine uymazsa Amerikan şirketleri, misilleme niteliğindeki uluslararası vergi rejimleriyle karşı karşıya kalabilir. Bu direktif, Küresel Vergi Anlaşması’nın ABD'de hiçbir geçerliliği olmadığını belirterek, ABD ulusal egemenliğini ve ekonomik rekabet gücünü geri kazanmayı amaçlamaktadır.

Şimdi ne olacak?

Dijital ekonominin vergilendirilmesi meselesinin çıkış noktası, Amerika menşeili teknoloji elitlerini vergilendirmektir. Yeni ABD yönetiminin, bu açıklamasının bugüne kadar yapılan çalışmaları önemli bir belirsizlik yahut başarısızlık riskiyle karşı karşıya bırakacağını öngörebiliriz. OECD’nin ve kapsayıcı çerçevenin direktife nasıl cevap vereceği de izlenmek durumundadır.

ABD’nin bu açıklamasının Birleşmiş Milletler Vergi Komitesi çalışmalarına bir etkisi olup olmayacağını da bekleyip görmek gerekmektedir. *https://www.whitehouse.gov/presidential-actions/2025/01/the-organization-for-economic-co-operation-and-development-oecd-global-tax-deal-global-tax-deal/