ABD, İran gerilimi savaşa dönebilir mi?
Donald Trump, ikinci başkanlık dönemi başlangıcından itibaren ülke içinde çözemediği sorunların faturasını diğer ülkelerden çıkarmaya çalışıyor. Önce komşu ülkeleri Kanada ve Meksika ile gümrük vergisi artırımıyla arasını açtı. Çin ile olan ticari rekabetinde öne geçemedi hatta aksine ülkeyi bu konuda geri adım attıracak hamlelerine devam ediyor.
Son olarak İran’a ve Rusya’ya yeni yaptırım tehdidiyle dünya gündemine oturdu. Trump, İran'ın nükleer konusunda bir anlaşmaya varıp varmamasına bağlı olarak ilave yaptırımların devreye alınacağını söyledi. Ancak bu durumun dünya kamuoyunda çok ciddiye alınmaması gerektiğini düşünüyorum. Aynı Trump, geçtiğimiz haftalarda Zelenski’nin kulağını çekip ezeli rakibi Putin’e ılımlı mesajlar vermişti.
Trump bu inişli çıkışlı halleri ve yere sağlam basmayan tutarsız halleriyle Avrupa ülkeleri dahil birçok ülkeden resmi olmayan veto yiyecek gibi...
Bir pazarlık var mı? Göreceğiz
İran'a ek yaptırımların uygulanıp uygulanmayacağı ile ilgili Trump, "Birkaç tane ilave yaptırım maddesi var. İran'a yönelik ilave gümrük vergilerimiz var ve herhangi bir ilerleme görmezsek birkaç hafta içinde bunları uygulamaya koyacağız. Şu anda uygulamaya koymuyoruz" diyor. Arada hangi konularda bir pazarlık mı var ilerleyen günlerde hep birlikte göreceğimizi düşünüyorum.
Trump, nükleer bir anlaşmaya yanaşmazsa İran'a, ateşkes sağlama girişimlerini engellerse de Rusya'ya ek tarife getirecekleri uyarısında da bulunuyor. "Eğer Rusya'dan petrol alırsanız, ABD'de iş yapamayacağınız anlamına gelir" şeklindeki açıklamasıyla da pek stratejik olmayan bir açıklama yapıyor.
Resesyona girme tehlikesinde
Zaten ABD’nin üretimi düşüyor, ekonomisi resesyona girme tehlikesinde ve kendi komşu ülkeleriyle dahi arasında soğuk rüzgarlar esiyor... Kendi eliyle bu ticari savaşın galibiyetini Çin’e veriyor. ABD, teknolojik altyapı, üretim ve ticaret alanlarında Çin’in bir hayli gerisinde kalmaya çoktan başladı.
Öte yandan desteğini aldığı Elon Musk’ı da bu girdaba soktu. Her koyun kendi bacağından asılır pek tabii ancak Tesla boykotunun çıkış nedeni Trump-Musk ilişkisi. Elon Musk’ın son zamanlarda bürünmüş olduğu siyasi figüründen yavaş yavaş sıyrılmaya çalışacağını ve desteğini insanların gözüne sokmadan gerçekleştireceğini düşünenlerdenim.
Trump’ın İran’a karşı savaş açacağı yönündeki açıklamalara tekrar dönecek olursam; ne dünya ne de ABD ekonomisi daha fazla bir savaşı kaldıracak durumda değil.