AB-Çin ‘soğuk savaş’ı
ABD Başkanı Joe Biden, 14 Mayıs’ta yaptığı açıklama ile Çin’in elektrikli araçlarına, daha önce uygulanan yüzde 25 oranındaki gümrük vergilerini yüzde 100’e çıkarıldığını duyurmuştu.
Avrupa Birliği (AB) de geçtiğimiz cuma aldığı bir kararla “Avrupalı otomobil üreticilerini korumak amacıyla” Çin’den ithal edilen elektrikli otomobiller için “önümüzdeki beş yıl içinde yüzde 45’e varan gümrük vergisi”ni kabul etti.
Almanya, Macaristan, Malta, Slovenya ve Slovakya’nın karşı çıktığı “ek vergi uygulaması” başta Fransa, İtalya ve Polonya’nın da yer aldığı 10 ülkenin ısrarı ile kabul edildi. AB’nin 12 ülkesi oylamada ‘çekimser’ oy kullandı.
AB’nin yürütme organı AB Komisyonu, mevcut yüzde 10’luk vergiye ek olarak Çin yapımı elektrikli araçlara yüzde 35’e kadar telafi edici, Çin menşeli olmayan ancak Çin’de toplanan grup modelleri için de geçerli olacak gümrük vergileri uygulama konusunda yetkilendirildi.
14 milyon çalışanı tehlikeye atacak
AB Komisyonu, Çin üretimi elektrikli otomobillerin Avrupa pazarına girişinin, Avrupa otomobil endüstrisini ve sektörün yaklaşık 14 milyon çalışanını tehlikeye atacağını vurgulayarak, “haksız rekabet ve adil olmayan uygulamalara karşı korumayı mümkün kılacak gümrük vergileri” alınacağını duyurdu.
AB Dönem Başkanı Macaristan Başbakanı Viktor Orban, AB’nin Çin ile “ekonomik bir soğuk savaşa sürüklendiği” uyarısında bulundu.
Ülkesinde devlet radyosuna konuşan Orban, Çin üretimi otomobillere uygulanacak gümrük vergilerine atıfta bulunarak, “Şu anda bize yaptırdıkları ya da AB’nin yapmak istediği şey ekonomik bir soğuk savaş” değerlendirmesi yaptı.
Dünya ekonomisinin iki bloğa bölünmesi halinde AB’de üretilen ürünlerin satışının giderek zorlaşacağını söyleyen Orban, Macaristan’ın “ekonomik tarafsızlık stratejisi” benimsediklerini söyledi.
Çin’in elektrikli araç ve pil üretim tesislerini Macaristan’a getirme çabalarına öncülük eden Başbakan Orban, “denize kıyısı olmayan ülkesinin her iki bloğa da sıkışmak istemediğini ve her iki tarafla da ticaret yapmaya devam etmek istediği”ni dile getirdi.
Çin’in Avrupa üssü Macaristan
Çinli firmaların Macaristan’da şimdiye kadar 9 milyar euro değerinde yatırım sözü verdiğini geçtiğimiz ay açıklayan Viktor Orban, Macaristan’ı dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin’e daha az bağımlı hale getirmeyi hedefleyen bazı AB ülkelerinin aksine Çin için önemli bir ticaret ve yatırım ortağı haline geldi.
Macaristan’daki en büyük Çinli yatırımcılardan biri olan CATL, doğudaki Debrecen kentinde 7,3 milyar euroluk bir pil fabrikası inşa ederken, Çinli elektrikli araç üreticisi BYD de geçen yıl Avrupa’daki ilk fabrikasını Macaristan’ın güneyindeki Szeged kentine kuracağını duyurdu. AB’nin “hukukun üstünlüğüne ilişkin kaygılar”ı nedeniyle milyarlarca euroluk AB fonunun askıya alınması üzerine Macaristan, geçtiğimiz Nisan ayında koşulları kamuoyuna açıklanmayan bir anlaşmayla altyapı ve enerji projelerini finanse etmek üzere Çin bankalarından 1 milyar euro borç almıştı.
Yüzde 45 gümrük vergisi
AB Komisyonu kabul edilen kararla artık, “Çin’de toplanan ve Çin menşeli olmayan grupların modelleri dahil” Çin kökenli elektrikli arabalar için yüzde 35’e kadar ek gümrük vergilerini uygulama yetkisine sahip olacak.
AB’nin 27 üye ülkesinde en geç 30 Ekim 2024 tarihinden itibaren uygulamaya geçecek olan yeni düzenlemeye göre yüzde 10’luk gümrük vergisine ek olarak Tesla için yüzde 7,8, BYD için yüzde 17, Geely için yüzde 18,8 ve SAIC için yüzde 35,3 ek vergi alınacak. AB Komisyonu ile vergi çalışması sırasında iş birliği yapan diğer gruplardan yüzde 20,7 oranında, iş birliği yapmayanlardan ise yüzde 35,3 oranında ek vergi talep edilecek.
Dünyanın en önemli otomobil markalarına sahip olan Avrupa ülkeleri, kendi ürettikleri markaları ve bu sektörde çalışan 14 milyon çalışanı korumak için Çin ile ‘soğuk savaşa’ girmeyi göze aldı…