5763 sayılı kanunla getirilen bazı önemli teşvikler
İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK (Sorular-Cevaplar) / Resul KURT [email protected] www.resulkurt.com 5763 sayılı kanunla, istihdamı teşvikle ilgili çok önemli hükümler getirildi. İşte önemli hükümlerden bazıları; . Eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu kaldırıldı İş Kanunu'na göre, aynı ilde toplam 50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işyerlerinde yüzde 3 özürlü, yüzde 2 terör mağduru ve yüzde 1 oranında eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu vardı. 5763 sayılı İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'la yapılan düzenlemeye göre; işverenler, 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde 3 özürlü, kamu işyerlerinde ise yüzde 4 özürlü ve yüzde 2 eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlü olacak. Diğer bir deyişle, özel sektör işyerlerinde eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu kaldırılmış oldu. Diğer bir deyişle, aynı ilde toplam 50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işyerlerinde yüzde 3 özürlü işçi çalıştıracak. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanacak. Bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınacak. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülecek. Oranın hesaplanmasında yarıma kadar kesirler dikkate alınmaz, yarım ve daha fazla olanlar tama dönüştürülecek. İşyerinin işçisi iken sakatlananlara öncelik tanınacak. . 500'den fazla işçi çalıştıranlar spor tesisi yaptırmayacak Memur ve işçi sayısı 500'den fazla olan kuruluş ve fabrikalar, öncelikle kendi personeline beden eğitimi ve spor yaptırmak için spor tesisleri yapmaya ve antrenör tutmaya mecbur tutulmuş, bu yükümlülüğe uymayan işverenlere her işçi ve memur için, o tarihte yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin üçte biri tutarındaki bir cezası uygulanacağı hükme bağlanmıştı. İşte istihdamı teşvik amacıyla, fazla işçi çalıştıran işverenler üzerindeki önemli sıkıntılardan birisi olan 500'den fazla işçi çalıştıranların spor tesisi de yaptırma zorunluluğu kaldırılmış oldu. . 18-29 yaş erkek ve her yaştaki kadın işçi istihdamında destek 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük olanlar ile kadınların istihdamını teşvik amacıyla uygulanan prim indirimi İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak. Bu kapsamda; yeni işe alınan kadınlar ile 18-29 yaş arasındaki gençlere ait SSK primleri, 5 yıl boyunca İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak. Buna göre, kadınlar ve gençlerin, işverene ait sigorta priminin; 1. yıl için yüzde 100'ü, 2. yıl için yüzde 80'i, 3. yıl için yüzde 60'ı, 4. yıl için yüzde 40'ı, 5. yıl için yüzde 20'si İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak. İşveren payına ait primlerin İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanabilmesi için, sigortalıların aylık prim ve hizmet belgelerinin Sosyal Güvenlik Kurumu'na verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı payına isabet eden tutarı ile İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın süresinde ödenmiş olması koşulu aranacak. Özel sektör işyerlerinde bu teşvike konu erkek işçilerin 18-29 yaşları arasında olması yetmeyecek, kadın da olsa erkek de olsa 01.07.2008 tarihinden önceki son altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olmaları, son altı ayda herhangi bir işte çalışmamış olmaları ve yine 01.07.2008 tarihinden önceki bir yıllık dönemde işyerine ait aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak, 01.07.2009 tarihine kadar yeni işe alınmış ve fiilen çalıştırılmış olmaları aranacak.