5084'ün faydalı ayağı Başbakan'ın açıklaması
2004'te 36 ilde başlayıp 2005'te yapısı değiştirilerek sadece yüzde 5 istihdam prim desteğinin 49 il ve iki ilçede 51 merkezde uygulanmasına, iş dünyasının beş yıl daha uzatılması talebine karşın 31 Aralık 2012'de son verildi. Başbakan Erdoğan Şubat ayında istihdam prim uygulamasının farklı oranlarda 4 bölgede uygulanacağını açıklarken, kapsama 10 il daha alınmış oldu. Yasal düzenleme ile görevlendirilen bürokratlar genişleyen kapsamın yüksek yük getireceği düşüncesiyle yeni arayışlara girdiler. Uygulama gecikti. İş dünyası şikayetçi oldu.
Türkiye genelinde iş dünyası Teşvik uygulamaları içersinde 2004 yılında 36 ilde Elektrik fatura desteği ve SSK prim indirimi uygulaması ile başlayan bir yıl sonra 13 il ve adadaki iki ilçenin ilavesiyle 51 merkezde uygulanmaya başlayan ve sadece SSK prim indirimi uygulamasıyla 31 Aralık 2012'ye kadar uygulandıktan sonra sona eren 5084 sayılı teşvik uygulamasının çok yararlı olduğu düşüncesiyle 5 yıl daha uzatılmasını istediler. Ancak, bu uzatma isteği yerine yeni ve 6'lı kademeli teşvik sisteminde yeni düzenleme yapılacağı açıklandı.
Bu düzenleme ile ilgili çalışmalar konusunda açıklamayı Şubat ayında Başbakan Erdoğan yaptı. 31 Aralık 2012'de sona eren SGK prim indirimi uygulamasının ilk iki bölge dışındaki illerdeki yatırımladan, 3. Bölgelerdekilerde 3 yıl, 4. Bölgelerdekilerde 4 yıl, 5. Bölgelerdekilerde 5 yıl, 6. Bölgelerdekilerde 5 yıllık beklentinin de üzerinde 6 yıl uygulanması için düzenlemenin bakanlıkların bürokratlarınca üzerinde çalışıldığını, kısa sürede yasal düzenlemenin gündeme geleceğini açıkladı. Başbakan açıklamasında SGK işveren prim indiriminin bölgelere göre getireceği vergi indirimleri de yer aldı. Böylece, SGK prim indirimi teşviğinin temel yapısı topluma ve iş dünyasına duyurulmuş oldu.
Çalışma Bakanlığı, Maliye ve Hazine bürokratları indirim uygulama süresi ve kapsam konusunda bir çalışma yürütmeye başladılar. Başbakanın açıklamasında 3 ve 4. Bölgeden aralarında önemli sanayi kuruluşlarının yer aldığı 3. Bölge illerinden Balıkesir, Manisa, Karaman, Mersin, Gaziantep, Karabük, Samsun , Bilecik ve 4. Bölgeden Nevşehir illeri prim indiriminden yararlanan iller kapsamına alınan 10 il oldu. Böylece 5084'teki 51 merkez sayısı 61'e yükselmiş oldu.
5084'ün uygulandığı 51 merkezde 46 bin işyerinde 893 bin işçi istihdam destek paketinden ve 5 puanlık SGK prim indiriminden yararlanıyordu. Buna ek olarak genç ve kadın, özürlü ve Ar-Ge destekleri de söz konusuydu. Ve bunlar için 2004-2012 yılları arasında devlet desteğinin toplamı18 milyar 392 bin liraya ulaşmıştı.
Konu üzerinde çalışan bürokratlar, SGK işveren prim indirimi kapsamına alınan 3. ve 4. Bölgenin on ilindeki yüksek sayıda çalışan nedeniyle yüksek bir maliyet ortaya çıkacağını hesaplayarak yeni arayışlarla çalışmalarını sürdürdüler. Ancak, bu 5084 uygulamasının sona ermesine karşın, aradan dört ay geçtiği halde Başbakanın açıkladığı prim indirimlerinin uygulamaya geçmemesi sonucunu getirdi. İşyerlerinde önemli istihdam prim artışlarına neden oldu. Bazı işyerlerinde işten çıkarmalar gündeme geldi.
İş dünyası temsilcileri bu olumsuzluğun ortadan kalkması için Başbakan'ın sözlerinin bir an önce yasalaşarak hayata geçmesini, prim indirim uygulamasının başlamasını istiyorlar. Ve bu gecikme konusunda, olayla ilgili çalışmaları sürdüren bürokratları suçluyorlar.
Daha önceki Teşvik Sistemlerindeki kapsam genişletmesinin yarattığı sorunlar gibi bu kez de sorun yatıldı. 5084'te 49 il iki adayı kapsayan istihdamda yüzde 5 prim indirimi uygulamasın 10 il katılmasıyla 61 merkezde farklı oranlarda istihdam primi uygulaması sonucunu getirdi. Görevlendirilen bürokratlarca bu kapsam genişlemesi yüksek maliyetli bulununca uygulanması gecikti/ gecikiyor…