500 milyar dolar için…
Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı… 2023 yılı için 500 milyar dolar hedefi olan ihracatçılarımız için umut olmuş, heyecan yaratmıştı… Hattın “2023 ihracat hedefinin gerçekleşmesi” için yüzde 10’a kadar katkı sağlayabileceği dahi hesaplanmıştı… Ve 2017 yılında açılışı yapıldı…
***
Neden umut vericiydi?
1 Demiryolu taşımacılığı, hava/deniz gibi seçeneklere göre, çok daha az maliyetliydi…
2 Yıllık 6 milyon ton yük taşıma kapasitesi, “navlun maliyeti yüksekliği” nedeniyle ticareti yapılamayan ürünlerin de ticaretine imkân verecekti…
3 Yapılacak yatırımlarla, Çin’den Türkiye’ye 9 gün, Çin’den Londra’ya 17 günde ulaşabilme şansı, hat üzerindeki ülkelerin ihracatçıları için “deniz ve karayoluna göre hızlı teslimat” ve “rekabet avantajı” anlamı da taşıyordu…
***
Dahası da vardı:
İlk aşamada 1 milyon yolcu da taşınacaktı… 2030’da ise kapasite, yolcuda 3 milyona, yükte ise 17 milyon tona çıkacaktı…
***
“1 yıl aranın ardından yeniden açılan” bu hat, ekonomik olarak ne kazandırdı? Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, haftasonu açıkladı: “Bugüne kadar, toplam 1 milyon 470 bin ton yük taşındı”
***
Yıllık 6 milyon ton yük taşıma kapasitesine sahip demiryolu hattında… 7.5 yılda taşınan yük 1.5 milyon ton civarında…
***
İhracatçımıza bu hatta çıkarılan zorluklar da, 500 milyar dolarlık ihracat hedefine yaklaşamamanın nedenleri arasında…
VELHASIL
Dillendirilmese de ‘demiryolu hattı’ üzerindeki bazı ülkelerin,
1) Geçiş ücretlerinde fahiş fiyat uygulaması
2) Keyfi denetimler yapması
3) Ciddi cezalarla maliyetleri artırıp / hızı yavaşlatması ile, “demiryolu hattı” ekonomik amacından uzaklaştı…
***
Ticaret Bakanı Ömer Bolat haftasonu, “Bu yıl 267’si mal, 110’u hizmet olmak üzere 377 milyar dolarlık ihracat hedefliyoruz” dedi…
Yurtiçinde demiryolu ağının genişletilmesi, yurtdışında ise ‘lojistikte çıkarılan zorluklar’a siyasi ilişkilerle çözüm bulunması, ‘finansman/vize/ teknik eleman eksiği gibi sorunlarla savaşan ihracatçı’nın hedefe ulaşmak için öncelikli beklentisi…