3 Temmuz’da başlayan ‘mali tatil’ süresince vergi mükelleflerinin dikkat

Bilindiği üzere 28.03.2007 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 5064 Sayılı Mali Tatil İhdas Edilmesi Hakkında Kanun'un 1'inci maddesi ile "mali tatil" uygulanmaya başlamıştır.
Söz konusu kanun kapsamında, 2012 yılında mali tatil 3 Temmuz Salı günü başlayıp 20 Temmuz Cuma günü sona erecektir.

I- Mali tatil kapsamında olmayan süreler

Gümrük idareleri, il özel idareleri ve belediyeler tarafından tarh ve/veya tahsil edilen (ithalde alınan katma değer vergisi, emlak vergisi, çevre temizlik vergisi gibi) vergi, resim ve harçlar hakkında mali tatil uygulanmayacaktır.

Ayrıca, kaynak kullanımını destekleme fonu kesintilerine ilişkin olarak verilmesi gereken bildirimlerin verilme ve ödeme süreleri de mali tatil nedeniyle uzamayacaktır.

Diğer taraftan, özel kanunlarında ödeme süreleri tespit edilmemiş amme alacaklarının ödeme sürelerinin, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tayin edilmesi ve tayin edilen sürelerin de mali tatile rastlaması halinde bu alacaklar için belirlenen ödeme sürelerinin, mali tatil nedeniyle uzaması söz konusu olmayacaktır.

Aşağıda belirtilen sürelerin de 1 sıra numaralı "Mali Tatil Uygulaması Hakkında Genel Tebliğ" uyarınca mali tatil nedeniyle uzaması söz konusu olmayacaktır.

- İcra yoluyla yapılan satışlarda katma değer vergisi uygulamasına yönelik (5) No.lu Katma Değer Vergisi Beyannamesinin verilme ve ödeme süresi,

- Sürekli beyanname vermek zorunda olanlar dışındaki resmi kuruluşlar tarafından müzayede mahallerindeki satışlar dolayısıyla tahsil edilen katma değer vergisinin, 15 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (I/3) bölümünde belirtilen ödeme süresi,

- 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nun 118'inci maddesine göre noterler tarafından tahsil edilen damga vergisi ve harç bedellerinin anılan kanunun 119'uncu maddesi uyarınca ilgili vergi dairesine bildirilmesine ilişkin olarak verilecek beyannameler ile süreksiz yükümlülük şeklinde değerlendirilen ve 492 sayılı Harçlar Kanununa göre verilen (1), (2) ve (4) No.lu Beyannamelerin verilme ve ödeme süreleri,

II- Mali tatil nedeniyle uzayan süreler

5604 sayılı Kanun'un 1'inci maddesinin (2) numaralı fıkrasına göre, son günü mali tatile rastlayan aşağıda belirtilen süreler, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi (7) gün uzamış sayılacaktır.

1. Beyana dayalı tarhiyatta, kanuni süresinde verilmesi gereken beyannamelerin verilme süreleri
Yukarıda "I- Mali Tatil Kapsamında Olmayan Süreler" başlıklı bölümde belirtilenler hariç olmak üzere, beyanname verme süresinin son günü mali tatil süresi içerisinde kalan vergi, resim ve harçlara ilişkin beyannamelerin verilme süreleri, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzayacaktır. Buna göre, verilme süresi sonu mali tatile rastlayan beyannameler 27 Temmuz 2012 günü akşamına kadar verilebilecektir.

Diğer taraftan, mükelleflerin mali tatil süresinin sonunu beklemeden beyannamelerini vermeleri de mümkündür.

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesinden 26.06.2012 tarihinde yapılan duyuruda belirtildiği üzere; 1 Sıra No.lu Mali Tatil Uygulaması Hakkında Genel Tebliğ'in"Diğer Hususlar" başlıklı 10'uncu bölümünün özel tüketim vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi, özel iletişim vergisi ile şans oyunları vergisine ilişkin olarak verilmesi gereken beyannamelerin verilme ve ödeme sürelerinin mali tatil nedeniyle uzamasının söz konusu olmayacağına ilişkin kısmı Danıştay Yedinci Daire Başkanlığı'nın 23.12.2011 tarihli ve Esas No:2009/2636, Karar No:2011/9721 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Dolayısıyla, anılan beyannameler ve vergilerin ödeme süreleri de mali tatil kapsamında uzayacaktır.

Diğer taraftan, Gelir İdaresi Başkanlığı'nın bahsi geçen duyurusunda belirtildiği üzere; Danıştay Yedinci Daire Başkanlığı'nın anılan Kararı'nda, 1 Sıra No.lu Mali Tatil Uygulaması Hakkında Genel Tebliğ'in "Diğer Hususlar" başlıklı 10'uncu bölümünün kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya pişmanlık talepli olarak verilen beyannamelerin ödeme sürelerinin mali tatil sebebiyle söz konusu sürelerin uzamasının mümkün bulunmadığına ilişkin kısmı hukuken yok hükmünde sayılmıştır. Dolayısıyla, kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya pişmanlık talepli olarak verilen beyannamelerin ödeme süreleri de mali tatil kapsamında değerlendirilecek olup, söz konusu beyannamelerin ödeme süresi de mali tatil nedeniyle uzayacaktır.

2. İkmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyatta, vadesi mali tatile rastlayan vergi, resim ve harçlar ile vergi cezaları ve gecikme faizlerinin ödeme süresi

213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 112'nci maddesine göre ikmalen, re'sen veya idarece tarh olunan vergiler taksit zamanlarından evvel tahakkuk etmişse taksit süreleri içinde; taksit süreleri kısmen veya tamamen geçtikten sonra tahakkuk etmişse; geçmiş taksitler, tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir.

İkmalen, re'sen veya idarece yapılan ve yargı organlarına intikal etmiş olan tarhiyatlarda ise yargı organlarınca tasdik veya tadilen tasdik edilen tutarların ödeme süresi, "Vergi Mahkemesi/Bölge İdare Mahkemesi/Danıştay Kararına Göre Vergi/Ceza İhbarnamesi (Bildirim)"nin mükellefe tebliğ tarihinden itibaren bir aydır.

İkmalen, re'sen veya idarece yapılan tarhiyata ilişkin olup vadesi mali tatile rastlayan vergi, resim ve harçlar ile vergi cezaları ve gecikme faizlerinin ödeme süresi, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılacaktır. Örneğin; mükellef, adına yapılmış olan re'sen tarhiyata karşı tarhiyat sonrası uzlaşma talep etmiş, uzlaşma günü olarak belirlenen 15 Haziran 2012 tarihinde yapılan görüşme sonucunda da uzlaşma vaki olmuşsa, uzlaşmaya ilişkin tutanağa göre tahakkuk eden tutarların vadesi 15 Temmuz 2012 tarihi olup, bu tarih mali tatile rastlamaktadır. Mali tatil, 2012 yılı için 20 Temmuz 2012 tarihinde sona ereceğinden, uzlaşma yoluyla kesinleşmiş olan tutarların ödeme süresi 20 Temmuz tarihini takip eden günden itibaren yedi gün uzayacak ve 27 Temmuz 2012 tarihi mesai saati bitiminde sona erecektir.

3. Tarh edilen vergilere ve/veya kesilen cezalara karşı uzlaşma talep etme veya cezada indirim hükümlerinden yararlanmak amacıyla yapılacak başvurulara ilişkin süreler

İkmalen, re'sen veya idarece yapılmış olan tarhiyatlara karşı mükelleflerin uzlaşma talep etme veya cezada indirim talebinde bulunma süresi, vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gündür. Başvuru süresinin son gününün mali tatile rastlaması halinde söz konusu süre, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılacaktır.

Dileyen mükelleflerin, adlarına tarh edilen vergi ve kesilen cezalara karşı mali tatil süresi içinde de uzlaşma veya cezada indirim talebinde bulunabilmesi mümkündür. Örneğin, 12 Haziran 2012 tarihinde tebliğ edilmiş olan ikmalen tarhiyata ilişkin vergi/ceza ihbarnamesi üzerine, uzlaşma talep etme veya Vergi Usul Kanunu'nun 376'ncı maddesine göre cezada indirim talebinde bulunma süresi 12 Temmuz 2012 tarihinde sona erecek olup, bu tarih mali tatile rastlamaktadır. Yukarıda yer alan açıklamalara göre, anılan haklardan yararlanma süresi, mali tatilin sona erdiği 20 Temmuz 2012 tarihini takip eden günden itibaren yedi gün uzayacak ve 27 Temmuz 2012 tarihinde (bu tarih dahil) sona erecektir.

Öte yandan, gerek tarhiyat öncesi gerekse de tarhiyat sonrası uzlaşmayla ilgili olarak, mükelleflerin bu yönde bir talebi olmadığı müddetçe, mali tatil süresi içinde uzlaşma günü verilemeyecektir.

4. Devamlı bilgi verme hükümleri kapsamında verilmesi gereken bilgilerin verilmesine ilişkin süreler

Kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden kurum ve kuruluşlar dahil) ile gerçek ve tüzel kişilerden Maliye Bakanlığınca yapılan düzenlemeler çerçevesinde veya re'sen, vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Maliye Bakanlığınca veya vergi dairesince devamlı bilgi verme çerçevesinde istenecek bilgilerin verilmesine ilişkin sürenin son gününün mali tatile rastlaması halinde anılan süre, mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılacaktır.

III- Mali tatil nedeniyle işlemeyen süreler

5604 sayılı Kanun'un 1'inci maddesinin (3) numaralı fıkrasında, "Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirli sürelerde yapılması gereken muhasebe kayıt süreleri, bildirim süreleri ve vergiyle ilgili işlemlere ilişkin dava açma süreleri malî tatil süresince işlemez. Belirtilen süreler malî tatilin bitiminden itibaren tekrar işlemeye başlar." hükmüne yer verilmiştir. Bu hüküm uyarınca aşağıdaki süreler mali tatil boyunca işlemeyecek, mali tatilin bitiminden itibaren ise süreler tekrar işlemeye başlayacaktır.

Mali Tatil fatura, sevk irsaliyesi, fatura yerine geçen belgeler, perakende satış fişleri, gider pusulaları, serbest meslek makbuzları gibi belgelerin düzenlenme sürelerinde bir değişiklik yapmamaktadır. Dolayısıyla mali tatil süresi içinde de bu belgeler düzenlenmeye devam edilecektir.

1. Muhasebe kayıt süreleri

Vergi Usul Kanunu'nun 219'uncu maddesinde muamelelerin defterlere kayıt zamanı belirlenmiş bulunmaktadır.

Söz konusu maddeye göre muamelelerin, defterlere işin hacmine ve icabına uygun olarak muhasebenin intizam ve açıklığını bozmayacak bir zaman zarfında kaydedilmesi gerekmekte olup, bu gibi kayıtların on günden fazla geciktirilmesi uygun değildir. Muamelelerin muhasebe fişlerine kaydedilmesi ve defterlere kayıtların bu fişler üzerinden yapılması halinde ise muamelelerin fişlere kaydedilmesi, defterlere kaydedilmesi hükmündedir. Bu durumda, muhasebe fişlerinde yer alan muamelelerin esas defterlere en geç 45 gün içinde işlenmesi gerekmektedir.

Söz konusu kayıt sürelerinin mali tatile rastlaması halinde ise süre, mali tatil süresince işlemeyecektir. Örneğin; mükellefin, 5 Temmuz 2012 tarihinde yaptığı satışa ilişkin olarak düzenlediği aynı tarihli faturasını defterlerine kaydetme süresi (muamelelerin muhasebe fişi kullanılmadan doğrudan defterlere kaydedildiği durumda), söz konusu faturanın düzenlenme tarihinden itibaren 10 gün olup, bu süre 15 Temmuz 2012 tarihinde sona erecektir. Ancak, söz konusu sürenin mali tatile rastlayan 10 günlük kısmı işlememiş sayılacağından, defterlere kaydetme süresi 30 Temmuz 2012 tarihinde (bu tarih dahil) sona erecektir. Keza, muamelelerini muhasebe fişi kullanarak defterlerine kaydeden mükellefin, 6 Temmuz 2012 tarihinde satın aldığı ürünlere ilişkin aynı tarihli alış faturasını muhasebe fişine kaydetme süresi, söz konusu faturanın düzenlenme tarihinden itibaren 10 gün olup, bu süre 16 Temmuz 2012 tarihinde sona erecektir. Ancak, söz konusu süre mali tatile rastladığından, anılan işlemin muhasebe fişine kaydedilme süresinin son günü 30 Temmuz 2012 tarihinde (bu tarih dahil), esas defterlere kaydetmeye ilişkin süre ise 3 Eylül 2012 tarihinde (bu tarih dahil) sona erecektir.

2. Bildirme süreleri

Bildirmeler, Vergi Usul Kanunu'nun 153 ila 170'inci maddeleri arasında düzenlenmiş ve kanunun 168'inci maddesinde de bildirmelerin hangi süreler içinde yapılacağı belirlenmiştir. Bildirim sürelerinin mali tatile rastlaması halinde ise süre, mali tatil süresince işlemeyecektir.

3. Dava açma süreleri

İkmalen, re'sen veya idarece yapılmış olan tarhiyatlara karşı mükelleflerin dava açma süresi, tarhiyata ilişkin vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gündür.
Dava açma süresinin mali tatile rastlaması halinde süre, mali tatil süresince işlemeyecektir. Mali tatil nedeniyle uzayan dava açma süresinin son gününün 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca çalışmaya ara verme süresine rastlaması durumunda ise dava açma süresi, çalışmaya ara vermenin sona erdiği günü izleyen günden itibaren yedi gün uzayacaktır.

IV- Mali tatil süresince defter ve belgelerin ibrazının istenilememesi, vergi incelemesine başlayamama

5604 sayılı Kanun'un 1'inci maddesinin (4) numaralı fıkrasında, "Mahkeme kararı veya Cumhuriyet savcılıklarının talebi üzerine ya da Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre yapılan aramalı incelemeler hariç olmak üzere, malî tatil süresince inceleme amacıyla defter ve belgelerin ibrazı talep edilemez, mükellefin işyerinde incelemeye başlanılmaz." hükmüne yer verildiğinden, mali tatil süresince (fıkrada yer alan haller dışında) mükellefin işyerinde incelemeye başlanılmayacak ve inceleme amacıyla defter ve belgelerin bu süre içinde ibrazı istenilmeyecektir.

Mali tatil süresinden önce başlanılmış olan bir incelemeye bu süreden önce ibraz edilen defter-belge üzerinde devam edilebilecek; ancak, bu süre zarfında mükelleften ilave defter, belge ve bilgi talep edilemeyecek, mükellef veya vergi sorumlusu, inceleme sonucunda yapılacak tespitlerin yer aldığı tutanağı imzalamaya davet edilemeyecektir.

Öte yandan, vergi inceleme elemanları tarafından mali tatil süresinden önce yapılan tebligat ile mükelleften defter ve belgelerinin ibrazının talep edilmesi ve söz konusu talebe ilişkin olarak da mükellefe tanınan sürenin son gününün mali tatile rastlamış olması halinde, bu süre mali tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren 7 gün uzamış sayılacaktır.

V- Mali tatil süresince bilgi isteme ve tebligat işlemleri

5604 sayılı Kanun'un 1'inci maddesinin (5) numaralı fıkrasında, "Tatil süresince, vergi ve ceza ihbarnameleri ile mahsup taleplerine yönelik olanlar hariç, bilgi isteme talepleri mükelleflere, vergi ve ceza sorumlularına bildirilmez. Ancak tatil süresi içinde gerçekleşen tebligat işlemlerinde süre, malî tatilin son gününden itibaren işlemeye başlar." hükmü yer almaktadır.

Söz konusu fıkra hükmüne göre vergi/ceza ihbarnameleri mali tatil süresi içinde mükellefler ile vergi ve ceza sorumlularına bildirilmeyecek; tatil süresi içinde gerçekleşen tebligat işlemlerinde ise süre mali tatil süresince işlemeyecektir.

İkmalen, re'sen veya idarece yapılmış olan tarhiyatlara karşı mükelleflerin kendilerine tanınan yasal haklardan (dava açma, cezada indirim ve uzlaşma talep etme) herhangi birini kullanma süresi bu tarhiyatlara ilişkin vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün olup, tebligatın mali tatil süresi içinde yapılması halinde süre, mali tatilin son gününden itibaren işlemeye başlayacaktır.

Mahsup taleplerine yönelik bilgi isteme talepleri ise mali tatil süresi içerisinde de muhataplarına bildirilebilecek olup, gerek mali tatil süresinden önce gerekse de mali tatil süresi içerisinde gerçekleşen söz konusu bilgi isteme taleplerine ilişkin tebligat işlemlerinde sürenin, mali tatil nedeniyle uzaması söz konusu olmayacaktır.

VI- Mali tatilin sona erdiği günü izleyen yedi gün içinde biten kanuni ve idari süreler

5604 sayılı Kanun'un 1'inci maddesinin (6) numaralı fıkrasında, "Mali tatilin sona erdiği günü izleyen yedi gün içinde biten bu madde kapsamındaki kanuni ve idari süreler, malî tatilin son gününü izleyen tarihten itibaren yedinci günün mesai saati bitiminde sona ermiş sayılır." hükmüne yer verilmiştir. Buna göre, örneğin; vergi sorumlusunun, Haziran/2012 vergilendirme dönemine ait gelir (stopaj) vergisine ilişkin muhtasar beyannamesini 23 Temmuz 2012 gününün mesai saati sonuna kadar vermesi gerekmekle birlikte, bu tarih mali tatil süresinin sona erdiği günü izleyen yedi gün içinde yer aldığından, söz konusu beyannamenin verilme süresi, 27 Temmuz 2012 tarihine kadar (bu tarih dahil) uzayacaktır.

VII- Beyanname verme süresi malî tatil nedeniyle uzamış olan vergilerde ödeme süresi

5604 sayılı Kanun'un 1'inci maddesinin (8) numaralı fıkrasında, "Beyana dayanan ve beyanname verme süresi malî tatil nedeniyle uzamış olan vergilerde ödeme süresi (aynı ay içerisinde kalmak kaydıyla), uzayan beyanname verme süresinin son gününden itibaren üçüncü günün mesai saati bitimine kadar uzamış sayılır." hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre, verilme süresinin son günü mali tatil süresine veya mali tatilin son gününü izleyen yedi güne rastlayan vergilere ilişkin beyannamelerin verilme süresi 2012 yılı için 27 Temmuz, bu beyannamelere göre tahakkuk eden vergilerin ödeme süresi ise 30 Temmuz'a uzamış sayılacaktır. Başka bir deyişle; 2012 Yılı Temmuz ayında verilmesi gereken muhtasar beyannameler, katma değer vergisi beyannameleri, damga vergisi beyannameleri 27 Temmuz 2012 günü akşamına kadar verilebilecek, bu beyannamelere göre tahakkuk eden vergilerin ödeme süresi ise 30 Temmuz 2012 tarihi olacaktır.