25’şer milyon ton üzüm/ süt/bor üretsek ne olur?(!)

Üzüm:

“200-300 kat” daha katma değerli ürüne (şarap, balsamik…) “hammadde” yapamayıp;

Pazarlara ulaştıramadıktan sonra…

Adıyaman, Manisa, Tekirdağ gibi bölge­lerimizde, yüzbinlerce kişi, 25 milyon ton Cabernet Sauvignon, Merlot, Shiraz, Sul­taniye, Boğazkere, Öküzgözü, Kalecik Ka­rası gibi dünyaca ünlü “organik üzümleri” üretse ne olur?

***

“Binlerce kişi”, “binlerce dönüm arazi” (iyi ihtimalle) günü kurtarır; aracılara ça­lışır; (Dünyada ciddi talep ve arz eksiği var­ken; 20 milyon ton üzümümüz çöp olur!)…

***

Süt:

Gerekli sağlık koşullarında, markalaşa­cak kalitede, “100-200 kat” daha katma değerli ürüne (Parmesan, Cabrales, Pu­le, Kars gravyeri gibi peynirlere) “ham­madde” yapamayıp;

Pazarlara ulaştıramadıktan sonra…

Kars, Balıkesir, Düzce gibi bölgelerimiz­de, yüzbinlerce kişi 25 milyon ton süt/süt ürünü üretse ne olur?

“Binlerce kişi”, “binlerce dönüm arazi” (iyi ihtimalle) günü kurtarır, aracılara ça­lışır;

(Dünyada ciddi talep varken; 5-6 milyon tondan fazla süt ve süt ürünü çöp olur!)…

***

Bor:

“300-500 kat” daha katma değerli ürü­ne (borkarbür, zırh malzemesi gibi) “ham­madde” yapamayıp;

Tonunu 400-500 dolara sattığımız bo­ru, örneğin: Tonu 40 bin dolara alıcı bulan borkarbüre dahi çeviremeyip;

Pazarlara ulaştıramadıktan sonra;

Yedi bölgede yüzbinlerce kişi, 25 milyon ton “bor” üretse ne olur?

(2024’te çıkarılan 2.5 milyon ton gibi) dünyadan ciddi talep varken ve büyüyecek­ken tonu 500 dolardan ihraç edilir…

VELHASIL

Üzüm, süt, bor gibi binlerce ürünü­müz:

Eğitimde de, desteklerde de, kota­larda da, tekellerde de “evrensel üre­tim modelleri” dışında uygulamalar nedeniyle, günü dahi kurtaramadı!

***

Öyle ya:

Döviz darlığı, yüksek faiz, yüksek borçluluk, yüksek açık “kendiliğin­den” yaşanmadı?

***

Yaşananlardan ders almak; sorunu tüm çıplaklığıyla ortaya koyup çözüm aramak gerekiyor…

Tersini yaptığımızda, bugün/dün, geçen ay/yıl/10 yıl/50 yıl/200 yılda olduğu gibi, başımıza gelmeyen kal­mıyor…