2030’a kadar çift haneli enflasyon öngörüsü
Uluslararası Para Fonu’nun (IMF), ülkeler bazında ileriye yönelik makro ekonomik öngörülerinde Türkiye’de enflasyonun seyrine ilişkin öngörüleri, Türkiye’nin 2026’da tek haneli enflasyon hedefi ile ayrıştı.
IMF projeksiyonlarında 2030’a kadar olan dönemde Türkiye için yıllık bazda tek haneli enflasyon öngörülmüyor. IMF, bu dönemde Türkiye’de enflasyonun önemli oranda düşeceğini ancak, diğer ülkelerin daha başarılı bir mücadele ile kaydedeceği iyileşmeye bağlı olarak Türkiye’nin en yüksek enflasyonlu 3’üncü ülke konumuna yükseleceği görüşünde.
Tek haneli enflasyon ne zaman?
Geçen yıl ikinci yarıda göreve gelen yeni ekonomi yönetimi, temel amacı enflasyonu düşürmek olan “parasal sıkılaştırma” esaslı yeni ekonomik programı uygulamaya koymuştu. Ekonomi yönetiminin eylül ayında oluşturduğu 2025-2027 dönemine ait Orta Vadeli Program’da (OVP) 2022’de yüzde 64,3, 2023 yılında yüzde 64,8 olan tüketici fiyatları (TÜFE) bazında yıllık enflasyonun, bu yıl yüzde 41,5 düzeyinde gerçekleşeceği tahmin edilmişti. OVP’de yıllık enflasyonun 2025’te yüzde 17,5’e, 2026’da ise yüzde 9,7 ile tek haneli düzeye indirilmesi, 2027’de de yüzde 7’ye kadar düşürülmesi hedeflenmişti.
IMF’nin Dünya Ekonomik Görünümü veri setinin (World Economic Outlook Database) Ekim 2024 güncellemesinde, 196 ülkenin son gelişmelere göre temel makro ekonomik göstergelerine ilişkin projeksiyonlar yeniden belirlendi. Bu kapsamda Türkiye’nin 2024 yılı enflasyonu yüzde 43’le OVP gerçekleşme tahminine göre 1,5 puan daha yüksek öngörüldü.
IMF projeksiyonlarına göre 17 milyon dolayında nüfusu ve 35,9 milyar dolarlık toplam milli geliri bulunan yoksul Afrika ülkesi Zimbabwe, 2023’te yüzde 778,8 olan rekor düzeydeki enflasyonunu 2024’te yüzde 407,8’e düşürecek, ancak yine 196 ülke arasında birinci sırada yer alacak. Bu yıl enflasyonda bu ülkeyi yüzde 242,2 ile Afrika ülkeleri Sudan ve yüzde 216,4’le Güney Sudan izleyecek.
Daha sonra yüzde 139,7 ile Güney Amerika ülkesi Arjantin ve yüzde 60’la yine aynı bölgede bulunan ve benzer sosyo ekonomik yapı arz eden Venezuela izleyecek. Geçen yıl dünyada 7’nci olan Türkiye ise bu yıl yüzde 43’lük enflasyonu ile 6’ncı olacak. Nüfusu Türkiye’den fazla, milli geliri ise Türkiye’nin yarısından az olan şeriat ülkesi İran Türkiye’den çok daha düşük olmak üzere yüzde 30 oranındaki enflasyonu ile 7’ci olurken, Afrika ülkesi Nijerya ile Orta Amerika ülkesi Haiti’nin yüzde 29, Afrika’dan Angola ülkesi de yüzde 28 enflasyonla ilk onda yer alacak. Türkiye halen, dünya enflasyon sıralamasında çoğu diktatörlükle yönetilen, hemen hiçbirinde demokrasi olmayan, çoğu Afrika kıtasında ve hepsi az gelişmiş ülkelerle birlikte ilk 10’da yer alıyor. 2024 itibarıyla en yüksek enflasyonlu 10 ülke içinde Türkiye ve Arjantin hariç G20’de yer alan bulunmuyor.
IMF: Türkiye’nin 2029 enflasyonu yüzde 15
2030’a kadar olan dönemi kapsayan IMF projeksiyonlarında Türkiye için 2025’te yüzde 24, 2026’da yüzde 17,2, 2027’de yüzde 15,3 ve 2028 ve 2029 yılları için yüzde 15 düzeyinde yıllık enflasyon öngörüsü yer aldı. Buna göre Türkiye’de 2027 sonuna kadar olan dönem için OVP hedeflerinin yaklaşık iki katı enflasyon bekleyen IMF, 2030’a kadar tek haneli enflasyonu mümkün görmüyor.
IMF projeksiyonlarında öngörülen bu oranlara göre Türkiye yıllık enflasyonda, 2025’te 196 ülke içinde 7’nciliğe gerilerken, 2026’da tekrar 6’ncı, 2027 ve 2028’de 4’üncü sıraya çıkacak. Türkiye, 2029’da ise en yüksek enflasyonlu 3’üncü ülke olacak.
IMF, Zimbabwe ülkesinin astronomik düzeydeki mevcut enflasyonu ile mücadelede başarı sağlayarak “ilk on”dan düşeceği, anılan yıl yüzde 60 enflasyonla Venezuela’nın birinci olacağını öngörüyor. IMF’ye göre 2026’da ise Venezuela da ilk ona girmeyecek, birinci sıraya yüzde 41,9’la Senegal yükselecek. 2027’den itibaren ise listenin başında Laos geçecek. 2029’a gelindiğinde IMF’ye göre yüzde 31,2 ile en yüksek enflasyonlu ülke olan Laos’u, yüzde 25’le İran ve yüzde 15’le Türkiye izlerken, 10’uncu sıradaki Sudan’ın yıllık oranı yüzde 8,4 olacak.
2025-2029 dönemine ilişkin öngörülen oranlar IMF’nin, Türkiye de dahil yüksek enflasyonlu ülkelerin mücadelede önemli mesafe kaydedeceği görüşünü yansıtıyor. Ancak projeksiyonlarda, şu an enflasyonu Türkiye’nin iki katı olan Sudan için dahi dönem sonunda öngörülen tek haneli enflasyon, Türkiye için öngörülmüyor.
