2025’de asgari ücret, memur ve emekli zam oranları ne olur!

Özgür ERDURSUN
Özgür ERDURSUN Çalışma Hayatı ve Emeklilik [email protected]

Memur ve tüm emeklile­re 2025’de bir zam ya­pılmayacak, sadece enflasyon farkı verilecek. Zam farklı, enflasyon farklı kavramlar­dır. Zam kavramı bir mal ve üründen daha fazla alınması için gelire eklenir. Enflasyon farkı ise fiyat artışları karşı­sında değer kaybeden gelirin eski haline gelmesini sağla­mak için yapılır.

Halk dilin­de zam olarak değerlendiri­len enflasyon farkı altı ayda bir TÜİK tarafından belirle­nen aylık enflasyona göre he­saplanır. 2024 yılı ilk altı ayı için SSK ve Bağ-Kur emeklile­rine %24.73 oranında enflas­yon farkı verilmişti. Memur ve memur emeklilerinde ise toplu sözleşme ile belirlenen artışın üzerinde çıkan enflas­yon farkı verilir. 2024 yılında ilk altı ay için memur ve me­mur emeklilerine %19.3 ora­nında enflasyon farkı veril­mişti.2024 yılının ikinci altı aylık enflasyon farkı 3 Ocak 2025’de açıklanacak olan 2024 yılı Aralık ayı enflasyo­nuna göre netleşecek.

Memur ve emekliler için biz sadece 2024 yılı Temmuz, Ağustos, Eylül ayı enflas­yonlarını biliyo­ruz, Ekim, Kasım, Aralık ayı enflas­yonlarını henüz bilmiyoruz ancak merkez bankası­nın yıl sonu hedef­lediği %41.5-%45 arası enflasyon oranlarına denk gelecek aylık enflasyonların açıklanacağını biliyoruz.Buradan yola çıka­rak 2024 yılı ikinci altı aylık enflasyon farklarının da me­murlarda %10-%11 arası, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinde ise ortalama %15-%16 arasın­da çıkacağını tahmin ediyo­ruz. Bu durumda da memur­lara %10-11, memur emeklile­rine %10-11, SSK, Bağ-Kur ve Banka Sandığı emeklilerine de %15-16 oranında enflasyon farkı (halk dilinde zam) yapı­lacağını söyleyebiliriz.

Ülkemizde yaklaşık 5 milyon emekli 12.500TL’ye tamamla­nan emekli aylığını alıyor. Dul yetimlerde ise emekli aylığı 12.500TL’ye tamamlanmıyor, 12.500TL’nin hisseleri oranın­da yani 12.500 TL’nin altında aylık alıyorlar. Yani emeklile­re aylık 3.125 TL ile 80.000 TL aralığında emekli aylıkları öde­niyor. Dul yetimler ile birlik­te yaklaşık 16 milyon emekliye ortalama 15 bin lira civarında emekli aylığı ödeniyor.

Emeklilere oransal yapıla­cak artışın çokta bir önemi yok çünkü emekli aylıkları çok dü­şük olduğu için bu aylıklarda bir güncelleme olmaz ise oran­sal artış sonrası emekli aylık­larının alım gücü düşmeye de­vam edecek.

Emekli aylıklarına güncelleme yapılmalı üstüne enflasyon farkı verilmeli

2023 Temmuz ayında me­murlara 8.077 TL tutarında bir seyyanen artış yapıldı, yani memur aylıkları enflasyon ka­yıpları sonrasında bir miktar güncellendi. Memur emekli­lerine, SSK, Bağ-kur ve Banka emeklilerine bu güncelleme­ler yapılmadı. 2023 Temmuz ayında 8.077 TL olarak yapı­lan seyyanen artışın mevcut değeri Ocak 2025’de 14.000 TL civarında olacak. Bu tutar­da emeklilere seyyanen zam yapılarak bunun üzerine enf­lasyon farkı verilmesi gere­kir ki, emekli aylıkları gün­cel değerine ulaşabilsin. Bir taraftan emekli aylığı hesap­lama sistemi diğer taraftan TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarına göre belirlenen emekli aylıklarının değerini düşürdü.

Emekli aylıkları güncel­lenirken bu iyileştirmemin kök aylığa yapılması ve ta­mamlanan aylık uygulama­sının da ortadan kalkması gerekir.

Ak Parti Grup Başkanı Sa­yın Abdullah Güler son açıkla­masında ‘’çalışanlara ödediği primlerden fazla emekli aylığı veriyoruz’’ dedi, bir başka ifa­de ile emekli aylıkları düşük değil, primler düşük anlamı­na gelecek bir açıklama yap­tı. Çalışanlar, çalıştığı sürede kendileri ve işverenler bu ki­şiler için Sosyal Güvenlik Pri­mi öder bu primlere istinaden emekli aylıkları bu kişilere he­men ödenmez, 25-30 yıl sonra ödenir.

Sosyal Güvenlik Sis­teminin de mantığı, sigortalı­lardan alınan primler uzunca yıllar değerlendirilir ve emek­liliklerini hak ettiklerinde kendilerine zorunlu ihtiyaç­larını karşılayacak tutarda bir aylık verilmesini amaçlar. Ne ödediysen onu alırsın mantığı sosyal güvenlik sistemi man­tığı mantığından çok uzak bir düşünce olur. Sosyal Güvenlik Sistemleri tahsil edilen prim­leri uzunca yıllar değerlendi­rir, emekliliği hak eden kişi­lere değerlendirilen bu tutara göre ödeme(emekli aylığı) ve­rilir. Çalışanlardan yıllarca tahsil edilen sosyal güven­lik primlerinin amacı dışın­da kullanılması, değerlen­dirilmemesi prim ödeyenle­rin sorunu değildir.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar