2023 Hedefleri revize edilerek ”Gerçekçi” hale getirilmeliyiz...
Son dönemde hem bazı Hükümet üyeleri, hem de bazı işadamları ve bilim adamları 2010 yılında Cumhuriyet’in 100. Yılı 2023 için koyulan hedeflerin tutturulamayacağını ve revize edilerek. “gerçekçi” bir yeni hedef belirlemesini öneriyorlar.
2023 için 2010’da yola çıkarken koyduğumuz hedefler 2 trilyon dolar GSMH, 25 bin dolar kişi başına gelir ve 500 milyar dolar ihracattı. Bunu elde etmek için yıllık yüzde 5-7 bir ortalama büyüme öngörülüyordu. 2010 yılında yüzde 9.2, 2011’de yüzde 8.8 büyüdük. Kişi başına milli gelirimiz 10 bin doların üzerine, ihracatımız 130 milyar dolar , GSMH’mız ise 800 milyar dolar seviyesine yükseldi. Ancak, takip eden yıllarda 2012’de yüzde 2.1, 2013’te 4.1, 2014’te 2.9 büyüdük. 2015 büyümamizde yüzde 4’lerin altında kalacak görülüyor.
Bugünden 2023’e 7 yıl yüzde 7 ortalamayı tutturabilsek bile sonuçların ne olabileceğimize baktığımda kişi başına milli gelirin ulaşacağı büyüklük 16 bin 836 dolar seviyesinde kalıyor. Bu da 25 bin dolarlık hedefin yüzde 33 altında yüzde 67 seviyesine ulaşabileceğimizi ortaya koyuyor.
830 milyar dolar seviyesinde olan Gayri Safi Milli Hasılamızın 2023’e kadar her yıl yüzde 7 büyüme ile 2023 yılında 1 trilyon 425 milyar dolara yükselebilecek durumda olduğu görülüyor. Bu da 2 trilyon dolarlık hedefin yüzde 70.1 düzeyinde yüzde 30 kadar altında gerçekleşebilecek gibi görülüyor.
152 milyar dolarlık ihracatın her yıl yüzde 7 büyüme ile ulaşabileceği 2023 yılı ihracat rakkamı basit bir hesaplama ile 260 milyar dolar seviyesine çıkabilecek. Bu da 2023’ün 500 milyar dolarlık ihracat herdefinin ancak yüzde 52’si seviyesine ulaşılabileceğini gösteriyor.
Gördüğüm kadarıyla bir süredir benzeri hesaplamaları hem ekonomi yönetimi, hem finans çevreleri, hem ihracatçılar, hem ekonomi yazarları, hem de ekonomistler yaparak benzeri sonuçlara ulaşıyorlar.
Bu tabloyu görenler, bunun sonucunda bir yandan büyümeyi ivmelendirecek, yeni bir kalkınma modeli ve reformların hayata geçirilmesi gerektiğinin altını çizen yorumlarını ortaya koyuyorlar. Bir yandan da dünya ekmonomisinin bize yaratabileceği fırsatların yakından izlenerek pro aktif bir ekonomik kararlar alınmasını öneriyorlar.
Bunun yanı sıra ortaya çıkan sonuçları ele alarak 2023 hedeflerinin “gerçekçiliğini” kaybettiğini kabul ederek, yeni ve “gerçekçi” hedefleri ortaya koyacak 2023 hedeflerinin en kısa zamanda revize edilmesini istiyorlar.
Her ne kadar üst üste büyümemiz 2015 yılının üçüncü çeyreğinde de tüketim harcamalarına dayalı olarak yüzde 4 seviyesine ulaşıp 24 çeyrek üst üste pozitif büyümeyi sağlamamız sonucunu vermiş olsa da, 2023 hedeflerine bizi taşıyacak seviyeden uzak olduğu ortada. O nedenle yukarıda ortaya çıkan tabloya uygun olarak Ekonomi yönetiminin 2023 hedeflerini revize etme yolunda harekete geçmesini beklemek yanlış olmayacaktır.