2017 yine politikacıların yılı olacak
Daha önce de yazmıştım, iktisadın zayıf yönü, uygulamasının politikacıların elinde olması. Politikacılar için seçim kazanmak ve uzun süre iktidarda kalmak önemli olunca, iktisadın öncelikleri ile çatışma olabiliyor.
Bunun en güzel örneğini 2016 yılında İngiltere’nin AB’den çıkma kararıdır. Brexit D. Cameron’un yanlış öngörüsünün eseri. Ülkede demokratik terbiye olduğu için istifa etti, böylece kendini de kurtarmış oldu. Fakat yükü İngiltere’nin üzerine bıraktı. 2015 yılında yüzde 2,2 büyüyen, 2016 yılını yüzde 2,3’lük büyüme ile kapatacak gözüken İngiltere’nin 2017 yılında ancak yüzde 1 büyüyeceği öngörülmekte. Yapılan hesaplamalara göre İngiltere’nin Brexit nedeni ile 2017-2018 arasında katlanacağı maliyet 123 milyar euro.
2017 yılında ABD’nin başına geçecek olan D. Trump daha şimdiden dünya için iyi şeyler düşünmediğini ortaya koydu. Sadece nükleer silahlanmaya hız vereceğini söylemesi bile tehlikenin boyutunu göstermek açısından önemli. ABD’li beyazlar silahlanmanın kendileri için daha az sosyal harcama olacağını kısa sürede görecekler. Fakat iş işten geçti. P. Samuelson “İktisat” kitabındaki tereyağı-silah (top) ikilemini Amerikalılar yaşayacak. Önümüzdeki yıl Avrupa’da Fransa ve Hollanda’daki seçimler yine hayati öneme sahip. Çünkü şu anda ırkçı partilerin oy oranları ürkütücü boyutta. Bu ülkelerin seçmenlerin seçim sandığında 2016 yılında İtalya ve Avusturya seçmeni kadar duyarlı olup olmadığını göreceğiz. 2017 yılında belirleyici politik gelişmelerden birisi de Ortadoğu’da barışın olup olmayacağı. Ben bunda pek ümitli değilim. Çünkü çocukluğumdan beri Ortadoğu ve İslam ülkeleri hep çatışmanın-terörün içindedir. Trump’ın bu bölgede yeniden güç gösterisine girişmesi sorunu daha da büyütecek. Türkiye için en önemli politik gelişme ise başkanlık sistemine geçiş için olası referandum oylaması olacak. Eğer anayasa değişikliği önce TBMM’den, sonra referandumdan onay alırsa, ortaya çıkacak gelişmeleri pek tahmin etmek mümkün değil. Ancak Türkiye’nin olağan bir döneme girme olasılığının iyice zayıfl ayacağı kesin. Tüm bu politik gelişmelere bakarak önümüzdeki yılda ne dünyada ne de Türkiye’de istikrarlı bir ekonomik ortam beklemek hayal gibi duruyor. Umarım yanılan ben olurum.
Yeni yılınız kutlu olsun. Okuyarak ve sevgiyle kalın.