2016 nasıl bir yıl olacak?

Her yönüyle farklı bir yıl geride kaldı. Gelen yılın da en az geçmiş yıl kadar farklı olacağı aşikar. 1990-2000 yıllarını kronik enflasyonun altında ezilmiş minicik vatandaşlar olarak yaşadık. Hepimiz diyorum çünkü; şirket sahipleri de sermayeden ödedikleri vergilerle yüksek enflasyona biat etmişlerdi.

Birçoğu bunun farkında da değildi. Yani kazananı yoktu. Yürüttüğümüz 2002-2005 örtük enflasyon hedeflemesini, 2006’dan başlayarak resmi bir enflasyon hedefine dönüştürmüştük. Ve böylece en önemli ölçütümüz ortaya çıkmış oldu. Merkez Bankası, asgari ücret artışının 2016 yüzde 5 resmi enflasyon hedefinin üzerine yüzde 1.5 bindirdiğini düşünüyor. Her şeye rağmen gelecek yıl tek hanede kalabileceğiz. Hedefi artıran asgari ücretin yaklaşık yüzde 30 artışına karşın, enflasyonu aşağı çeken parametreler de az değil.

1. Rusya uçak krizinin ardından, gıda fiyatlarında düşüş eğilimi stokçuluk etkili zıplamaları bitirecek. 

2. Dış talep düşük seyredecek.

3. Petrol fiyatlarının 30-40 dolar / galon arasındaki seyri, 2016 yılında da sürecek. 

Varsa yoksa büyüme

Reuters’ın ekonomistlerle yaptığı ankete göre büyüme kriteri 2016 yılının en önemli verisi seçildi. Bu nedenle ben de, büyümeyi değişik açılardan tahmin ettim. Hisse senedindeki yabancı stokunun 2006-2014 değişimi ile GSYIH büyümesindeki 2007-2015 performansını karşılaştırdım. Kıyaslamadaki amaç, “Mevcut verilerden yola çıkarak bir sonraki yıl büyümesine ulaşmaktı.” Model bakın neler ortaya koydu:  

- Bir yılın yabancı hisse stok değişimi, diğerleri sabit bırakıldığında, milli gelir artışıyla anlamlı bir ilişki içindedir. 

- 2007-2008 küresel sistemik krizi dönemi dışında yabancı hisse tercihindeki hareket yanılmadı.

- 2014-2015 yabancı hisse tercihinin milli gelir büyümesiyle olan flörtü, küresel sistemik kriz dönemini andırmaktadır. Bariz bir uyumsuzluğu yansıtmaktadır. 

Yabancının dolar bazlı hisse stoku 2015 yılı için yüzde 35 düştü. Bu düşüş, grafikteki ifadesiyle; 2007 yabancı hisse senedi stokunun (çizgi grafik) hızla artışına karşın, büyümenin (bar grafik) hızla düşüşünde ortaya çıkan uyumsuzluktan farksızdır. 2016 büyüme tahminleri yüzde 4 etrafında şekilleniyor. 2015’e göre yüzde 1’lik artış öngörülüyor. Oysa yabancı hisse senedindeki yüzde 35’lük 2015 stok düşüşüyle yüzde 3'ün altında bir 2016 büyümesi sergilememiz olasıdır. Kaldı ki temel olarak düşündüğümüzde de sonuç farklı değildir. Hadi buyurun, 2016 için en iyi üç sektörü belirleyelim. 2016’nın en iyisi “otomotiv”, ikincisi “telekom”, üçüncüsü “bankacılık” olabilir. Ya daha fazlası? Biraz zor. Beklentisi sağlam üçten fazla sektör ortaya koymakta zorlanıyoruz. Rusya, FED, jeopolitik, bütçe, seçim vaatlerinin yerine getirilmesi, savunma harcamaları ve yabancı çıkışı üst üste konduğunda; 2016 için “yedi kubbeli hamam kurmak” zor. 2016 farklı bir yıl olacak…