2015 yılı yatırım teşvikleri enerji ve hizmetlerle geri dönüp ivmelenmiş

Yatırım teşvikleri enerji ve hizmetler sektörlerinde 37’şer milyar doların üstüne çıkarak yılın yatırım teşviklerinin 100 milyarın üzerine çıkmasını sağlayarak ivmelendirmiş. 

Arkadaşımız Merve Yiğitcan’ın haberi 2013 yılında 96 milyar lira olan yatırım teşviklerinin yüzde 33.4 gerileyerek 2014 yılında 64 milyara indikten sonra, 2015 yılında yüzde 60 artışla 103 milyar liraya ulaştığını gösteriyor. 

2015 yılında 4 bin 607 teşvik belgesinin 1846’sı enerji sektöründe, bu sektörün teşvik belgesi tutarı 37.7 milyar lira, 1569 teşvik belgesi alan hizmetler sektörünün toplam teşvik tutarı 37.6 milyar lira, 1906 yatırım teşvik belgesiyle imalat sanayiinin toplam tutarı 24.6 milyar lira. Bu üç sektör önemli büyüklüğe ulaşmış durumdalar. 

2012 yılında izinlerin Başbakanlıkta toplanması sonrası yatırım şevki azalan madencilik sektörü 134 teşvik belgesi ile 2.4 milyar lira teşvik alırken, tarım sektörü 152 proje ile 737 milyon liralık teşvik belgesi almış durumda. Bu da 2015 yılında beş sektörden üçünde enerji, hizmetler ve imalat sanayii sektörlerinde yatırım isteği sürerken, diğer iki sektörde madencilik ve tarım sektörlerinde yatırım iştahının düşük olduğunu gösteriyor. 

2015 yılının yatırım teşvik belgelerinden yaklaşık yüzde 70’ini oluşturan 3 bin 262’sini komple yeni yatırımlar oluşturuyor ve 80.5 milyar tutar ile toplamın yaklaşık yüzde 79’unu oluşturuyor. 

Yatırım teşvik belgelerinde yer alan yatırımların 70 milyalık bölümü yerli sermayeli kuruluşlara ait, 32.8 milyarlık bölümü ise yabancı sermayeli kuruluşların yatırımları. Bu da gösteriyor ki 2015 yılında yabancıların ülkemizde yatırım konusunda istekleri de sürüyor. 

Bu duruma enerji alanında 33 milyar liralık teşvik belgeli Türkiye ve Azerbaycan’ın ortaklığı Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP) önemli etki ediyor. 

2015 yılında İstanbul, Konya, İzmir, Ankara’da 200 üzerinde teşvik belgesi alan iller. Bursa da 178 belge ile onları yakından izliyor. Yatırımların değeri sıralamasında ise iki doğalgaz depolama yatırım teşviği sahibi Mersin ilk sırada yer alıyor. Haberde 2 yatırım belgesiyle Ardahan son sıradaki il olurken, 10’un altında belge alan diğer beş il de, Bartın, Iğdır, Tunceli, Artvin ve Hakkari olarak sıralanıyor. 

2016 yılında yatırım iştahının enerji, hizmetler ve imalat sanayi sektöründe devamını beklerken, madencilikte Başbakanlığa aktarılan izin verme yetkisinin Enerji Bakanlığı'na devriyle o alandaki yatırım isteğinin de artması gerektiğini düşünüyorum. Tarım sektöründe ise yaşadığımız enfl asyonu olumsuz etkileyen sonuçlardan kurtulmak için o alanda da yatırmların ivmelendirilmesi için adımlar atılmalı. Böylece ihtiyacımız olan boş bırakılan tarlaların yeniden işlenmesinin başlatılması yolunda bu yıl adım atılmış olabilir.