2012 yılı teşvik haritası

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayanın dün açıkladığı 2012 yılı teşvik haritası, 2012 teşviklerinin sayı, miktar ve istihdam açısından 2011 seviyesinin biraz üzerinde olduğunu ama 2010 yılının altında kaldığını gösteriyor. Yılın ilk yarısında yeni teşvik yasası nedeniyle, durgunluk yaşandığını, yeni teşvik sisteminin uygulanmasıyla özellikle 6. Bölgede teşvikli yatırımların önemli oranda ivmelediğini gösteriyor. 

 

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan dün düzenlediği basın toplantısında 2012 yılına ait teşviklerle ilgili açıklamalarda bulundu. Yılın ikinci yarısında uygulanmaya başlanan yeni teşvik sisteminin özellikle altıncı bölgede teşvikli yatırımları ivmelendirdiğini belirtti.

 

Çağlayan 2012 yılı teşvik haritasının gelişimini rakamlarla ortaya koydu.

Çağlayangil'in 2012 Teşvik Haritasında gözümüze çarpanlar ve ona bağlı bazı değerlendirmelerim şöyle:

 

-2012 yılında düzenlenen 4 bin 365 teşvik belgesi ile 57 milyar 700 milyon liralık yatırım karar altına alındı. Bu teşvikli yatırımların 51 milyarlık yüzde 89'luk bölümünde yeri yatırımcıların 6 milyar 700 milyon liralık yüzde 11'inde yabancı yatırcıların imzası bulunuyor.

 

-2012 yılının ilk yarısına göre, yeni teşvik sisteminin uygulamaya konulduğu ikinci yarısında toplam belge sayısında yüzde 58, toplam yatırım değerinde yüzde 65 artış söz konusu. Ancak, buna rağmen son 5 yıldaki teşvikli yatırımlara baktığımızda 2010 yılında 2008-09 yıllarına göre hem belge sayısı, hem yatırım tutarı, hem de istihdam açısından önemli artış olduğunu görüyoruz. Buna karşılık 2011-12 yıllarında belge sayısında önemli farklılık olmamasına karşın yatırım tutarı ve yaratılan istihdam açısından düşüş olduğuna tanık oluyoruz.

 

-2012 yılı teşvikleri içersinde imalat sanayi yüzde 48, hizmetler yüzde 26, enerji yüzde 22 ile dengeli bir dağılımla önemli ağırlık taşırlarken madencilik sektör yatırımları yüzde 4'te kalıyor. İmalat sanayi teşviklerinde kimya sektörü 7.9 milyar lira ile ilk sırada yer alırken onu 4,3 milyar ile dokuma-giyim, 2.5 milyar ile otomotiv ve 2.1 milyar lira ile gıda sektörleri izliyor. Hizmetler sektörünün ilk sırasında 4.7 milyarlık teşvikle turizm ilk sırada bulunuyor. Onu 3.6 milyar ile liman-depolama ve 1.8 milyar ile ulaştırma izliyor. 

 

-2012 Teşvik yatırımları, yeni sistemin 6. Bölgeye etkisini net olarak ortaya koyuyor. Sistemin yürürlüğe girdiği yılın ikinci yarısında 6. Bölgede teşvikler adet olarak yüzde 57, değer olarak yüzde 290,istihdam olarak yüzde 250 artış göstermiş durumda. Bu büyük farkta hem yeni teşvik sisteminin beğenilmesi hem de bunun yanında ilk yarıda yeni uygulanmanın bekleniyor olmasındaki girişim sayısının azlığı rol oynadı.

 

-Bakan Çağlayan teşvik sisteminin en önemli hedefinin cari açığı azaltmak olduğunu belirterek bu yolda önemli ilerleme kaydedildiğinin altını çizdi. 2012 yılının 11 ayında cari açığın 2011'in 11 aylık dönemine göre yüzde 35.7 oranında 25.1 milyar dolar gerileyerek 70.3 milyar dolardan 45.2 milyar dolara gerilediğini açıkladı. Çağlayan bunda iki ana kalemde ihracatta 21.3 milyar dolarlık artış sağlanırken, aynı dönemde ithalatta 2.3 milyar dolar gerileme olmasından kaynaklandığını belirtti.

 

-Çağlayan, 31 Aralık'ta son bulan, istihdam teşviği içeren 5084 sayılı teşvik yasasının iki kez uzatıldığını, yeni bir uzatma düşünmediklerini, buna karşılık 5. ve 6.bölgeleri kapsayacak bir istihdam destekleme politikası üzerinde çalıştıklarını bir soru üzerine açıkladı. Ancak, 5. ve 6. Bölgeleri kapsayacak bu istihdam teşvikinin 5084 kapsamındaki 49 il ve iki adadan oluşan 51 merkezin bir bölümünü kapsamayacağı, bazı merkezlerde istihdam teşvikinin son bulacağı görülüyor.

 

Evet. Çağlayan'ın 2012 yılı teşvikli yatırımlarla ilgili açıklamalarıyla ortaya çıkan 2012 yılı teşvikli yatırımlar haritası ve benim diğer yıllardaki teşviklerle ilgili kıyaslamalarım ve 5084'ün sonlandırılmasıyla ilgili düşüncelerim böyle…