2011'de sanayi üretim endeksi % 8.9 arttı

2011 yılının tamamında sanayi ürerim endeksi yüzde 8.9 arttı. Bir yıl önce artış yüzde 13.1 idi ama bu artış 2009 yılının -9.9 olan sanayi üretiminden sonra gerçekleşen bir artış idi. Baz etkisi bakımından bir yıl öncenin yüzde 13.1 oranındaki büyümesinin üzerine yüzde 8.9 oranında büyüme iyidir.

Sanayi üretim endeksindeki bu artış 2011 yılında ekonominin (Milli gelirin) yüzde 8'in üzerinde bir büyüme göstereceğinin işaretidir.

Ancak sanayi üretim endeksindeki göstergeleri teker teker ele almak tablonun bütünü hakkında fikir sahibi olmayı sağlamaz. Rakamları toplu olarak değerlemekte yarar vardır.

2011 yılının tamamına ait sanayi üretim endeksi bize şu konularda bilgi veriyor:

- Büyüme devam ediyor.

- Fakat dış talep (ihracat) ile iç talepteki daralma nedeniyle üretimin artış hızında yavaşlama var.

- Her şeye rağmen 2011 yılının tamamında Türk ekonomisinin büyüme hızının yüzde 8'in üzerinde olduğu anlaşılıyor.

TÜİK Tarafından derlenen sanayi üretim göstergeleri (sanayi üretim endeksi) 3 farklı değerlemeye imkan verir.

1) 2005 yılında 100 olan sanayi üretim endeksi 2011 yılı Aralık ayında 141.2 oldu. Bu değer 2005 yılından bu yana en yüksek üretim seviyesine işaret ediyor. Bundan önce ekim ayı endeksi 138.7 ile en yüksek seviyeyi işaret etmişti.

2) 2011 Aralık ayında "bir önceki yılın aralık ayına göre sanayi üretim endeksi artış oranı" (bir önceki aralık ayına göre sanayi üretimin artış oranı) yüzde 3.7 oldu. Bu aylık artış oranı 2010 ve 2011 yıllarının tüm diğer aylarında görülen en düşük aylık artış oranı. İşte bu oran sanayi üretiminde artışın yavaşladığına işaret ediyor.

3) 2011 Aralık ayında "bir önceki ayın-kasım ayının- sanayi üretim endeksine göre, aylık sanayi üretimi yüzde 11.4 arttı. Sanayi üretim endeksi ekimde 8.7 oranında artarken kasımda - 8.6 oranında küçülmüştü. Demek ki aralık ayında sanayi üretiminde (bir önceki aya göre) toparlanma olmuş.

Bunlar aralık ayı sonuçları. Gelelim yılın tamamında neler olduğuna.

1) 2005 yılının tamamında ortalama 100 olan sanayi üretim endeksinin yıllık ortalaması 2009 yılında 102.9 idi. 2010 yılında 116.4 oldu. 2011 ortalaması 126.8 olarak gerçekleşti.

2) Yıllık ortalama artış 2009 yılının - 9.9 oranındaki gerilemesinden sonra 2010 yılında yüzde 10.1 iken, 2011 yılında yüzde 8.9'a oldu.

3) İmalat sanayiinde yıllık ortalama artış 2010 yılında yüzde 14.4 iken 2011 yılında yüzde 9.2'e geriledi. Demek ki, sanayi üretiminde artış devam ediyor ama artış hızı yavaşlamış durumda . Yıllık ortalama büyüme oranları önemlidir.

2011 yılında ortalama olarak bir yıl önce ortalamasına göre imalat sanayi büyümesi yüzde 9.2 iken, gıda ürünleri imalatındaki büyüme yüzde 6.3 oldu. Tekstilde büyüme sıfır, giyim eşyasında  -0.8 oldu.

Ana metal sanayi yüzde 6.8 oranında elektrikli teçhizat imalatı yüzde 17.8 oranında, motorlu kara taşıt araçları imalatı yüzde 16.0 oranında büyüdü. 2010 yılında motorlu taşıt araçları imalatındaki ortalama büyüme  yüzde 33.3 idi.

Bu göstergelere dayalı olarak ne yorumlar yapılabilir?

- Sanayide üretim artışı var ama her sektörün durumu aynı değil. Bazı sektörlerde üretim devam ederken bazılarında sorun var.

- Aylık üretim istikrar göstermiyor. Dalgalanıyor.

Bu göstergelere bakılarak 2012 için ne sonuçlar çıkarılabilir?

- 2011 yılında sanayi üretiminde belli bir büyüme hızı var.

Büyüme hızı yavaşlasa da devam ediyor. Büyümenin pat diye durması imkansız. Ancak beklenmedik bir krizde büyüme durur.

- Hükümet geçen yıl talebi daraltacak ciddi kararlar alırken bu politikasından vazgeçti. Döviz fiyatı gerilemeye başladı. Faiz oranlarındaki tırmanış durdu. Bütün bunlar sanayide büyümeyi destekleyecek gelişmeler.

- 2012 yılında sanayi üretim artışının devam edeceği söylenebilir. Üretim artışı en az yüzde 4 olur. Yabancıların karamsar tahmininin gerçekleşmesi sıfır büyüme riski yoktur.

Bugünlerde tartışılması gereken bu değerlemelerdir. Çünkü iş çevreleri bu değerlemelere göre yılın kalan ayları için politika belirleyecek. Yatırım, üretim, istihdam konularında neler yapacağına karar verecek.